Ga naar Content
Noordkop & Texel

Texel heeft het beste lamsvlees, maar als je het wil kopen, heb je vaak pech

19 maart 2023, 12.00 uur · Aangepast 5 april 2023, 11.38 uur
Door: Trix Pieterse · Foto: NH Nieuws

De Texelse schapenboer Arjen Boerhorst wil zijn lamsvlees ook buiten Texel verkopen, maar dat is veel moeilijker dan gedacht. Het meeste lamsvlees blijft daardoor op Texel, terwijl het lamsvlees in de Noord-Hollandse supermarkt nog altijd uit Nieuw-Zeeland komt.

Vergezeld door een paar van zijn schapen sjokt Arjen Boerhorst in de zon over zijn erf naar weiland toe. De driehonderd ‘Texelaar’ schapen staan rustig te grazen. Het zijn rasdieren, beroemd vanwege hun lammeren met zilte smaak en vet vlees. Boerhorst fluit een paar keer, maar ze lijken niet onder de indruk. Dit weekend bevallen ze van hun lammetjes, dus ze sparen hun energie.

Boerhorst verwacht zo’n vijfhonderd lammetjes, vertelt hij terwijl terugloopt naar zijn boerderij De Hoge Kamp, vlak onder Den Burg. Na honderd dagen brengt hij ze naar het slachthuis in Oudeschild, in het oosten van Texel. Hij wijst naar de grote vriezer in de hoek van de winkel. Daar komt straks het meeste vlees terecht, voor toeristen en buren. De rest verkoopt hij aan een Texelse slager.

En dat moet anders, vindt Boerhorst. Want nu blijft al het lamsvlees op Texel, terwijl het meeste lam in de supermarkt uit Nieuw-Zeeland komt. “We hebben hier een prachtig product, waarom halen we het ergens anders vandaan?”

Arjen Boerhorst bij zijn boerderijwinkel - Foto: NH Nieuws / Melle Bos

Het probleem is alleen: hoe krijgt hij zijn lamsvlees van het eiland af? Want als je als boer je producten in de regio wil verkopen, dan moet je een hoop regelen. Boerhorst werkt zeventig uur per week op zijn boerderij en kan zich daarnaast niet ook nog eens bezighouden met leveranciers, transport en certificaten.  

Toch zit Boerhorst niet stil. Zo is hij lid van de Vereniging Schapeneiland Texel en vorig jaar verkocht de schapenboer echt Texelse snert aan een grote landelijke cateraar. Alles om de vraag naar Texels lamsvlees, zowel op als buiten Texel, te vergroten. Want dat is volgens Boerhorst het belangrijkste: eerst de consument warm maken voor het product, dan komt de rest vanzelf.

De vraag

Of Boerhorst daarmee de juiste weg vaart, is de vraag. Nederlandse chefs roepen al jaren dat Texels lamsvlees slecht verkrijgbaar is, terwijl ze het dolgraag op het menu willen hebben. Dat zegt meesterkok Angelique Schmeinck. Het streekproduct is geliefd, vanwege de hoge kwaliteit, lokale herkomst en zilte smaak. Toch is het vlees nog steeds niet te koop bij de groothandel. Wie Texels lamsvlees op het menu wil, moet zelf naar Texel.  

Arjen Boerhorst bij zijn schapen - Foto: NH Nieuws / Melle Bos

Voor de supermarkten ligt het net iets anders, vertelt een woordvoerder van leverancier Palvé versgroep. De Jumbo en de Albert Heijn hebben wel geprobeerd om lamsvlees op Texel te kopen, maar het lukte hen niet om de hand te leggen op het streekproduct. “Het lijkt wel of de Texelse horeca en slagerijen alles wegtrekken voordat het vlees het eiland af kan.”

Wat de samenwerking tussen de supermarkten en de Texelse boeren vooral moeilijk maakte, was een verschil in inzicht over de waarde van vlees. De supermarkt wil zoveel mogelijk kunnen bestellen van één onderdeel van het lam. Hier gelden de wetten van de consument: “Als de zon gaat schijnen willen mensen alleen maar koteletten op de BBQ, en geen lamsbout,” zegt de woordvoerder. De leverancier stapte daarom over op Nieuw-Zeelands lam.

De Texelse schapenboeren werken daarentegen op basis van een andere filosofie, vertelt Boerhorst. Hij wijst naar het raam in zijn boerderijwinkel: vanuit de winkel kijk je zo de lammetjesschuur in. Hier weet je precies waar je lam vandaan komt. Dat zorgt ervoor dat je elk deel van het lam evenveel waardeert. “Als je lammeren slacht, moet je die helemaal opeten. Niet alleen de koteletten.”

Eigenaarschap

Sinds 2019 zijn de Texelse schapenboeren verenigd in Vereniging Schapeneiland Texel. Eens per maand steken alle Texelse schapenboeren de koppen bij elkaar om plannen te smeden voor de toekomst. Dat gebeurt onder leiding van Corry Heijne, meestal bij één van de boeren thuis. Het doel van de vereniging is simpel: zorgen dat de schapenboeren meer verdienen aan hun lamsvlees.

Heijne wijst erop dat de vereniging afgelopen jaren verschillende successen behaalde. Zo verkopen de boeren nu hun vlees aan Grutto, een organisatie die vlees rechtstreeks bij de boer koopt en in pakketten aan consumenten verkoopt. Ook organiseerde Heijne vorig jaar een dag voor de koks van de Texelse koksschool. “Zij bepalen straks de menukaarten van verschillende restaurants dus het is belangrijk dat zij Texels lam kennen.”

De boerderij van Arjen Boerhorst op Texel - Foto: NH Nieuws / Melle Bos

Toch verloopt de samenwerking tussen de boeren niet altijd soepel, zegt Heijne. De meeste boeren hebben hun eigen afzetkanalen, zoals de boerderijwinkel, de Texelse horeca en slager, of tussenpersonen die het wel aan wal verkopen. “Het blijven ondernemers die hun verkoop vaak liever zelf in de hand willen houden.”  

En dat is een probleem. Want als de Texelse schapenboeren meer aan de verkoop van hun lamsvlees willen verdienen, moeten zij volgens de Texelse supermarktondernemer Erwin Goënga toch beter samenwerken. Hij is de eigenaar van de Plus in De Cocksdorp, het noordelijkste dorp van Texel.

Goënga verkoopt het lamsvlees wel in zijn supermarkt, maar het loopt niet goed. En dat komt volgens hem niet door de consument, maar door een gebrek aan marketing. “De boeren drukken de stempel van Texel er niet op, terwijl dat zo’n sterk merk is. Nu is het gewoon een anoniem product. Er is geen merk, geen eenheid en geen gezamenlijk eigenaarschap.”

Lees ook

Het rundvlees verkoopt bijvoorbeeld veel beter dan het lamsvlees, vertelt Goënga. Dat vlees haalt hij bij zijn buurman, die een boerderij met koeien heeft. Samen met die boer liet hij een filmpje maken over het product, en hij schreef er een verhaal bij. En dat werkt, merkt hij. “We hebben er een identiteit aangeplakt en mensen omarmen dat.”

Als de schapenboeren meer willen verdienen aan de verkoop van hun vlees, moeten ze het merk van Texel meer gebruiken. Met een kloppend verhaal ligt daar de oplossing, zegt Goënga. “Maar dan moeten ze het wel eerst met elkaar eens worden; gaan ze samen verder? Of is het ieder voor zich?”

De toekomst

In januari maakte de provincie Noord-Holland bekend dat zij 2.7 miljoen investeren in lokaal voedsel. Het is de bedoeling dat in 2030 een kwart van ons eten uit Noord-Holland komt. Het geld gaat naar verschillende Noord-Hollandse projecten die bijdragen aan deze ambitie.

Boerhorst weet wel wat hij met dat geld zou doen: ‘Investeren in mensen die verstand hebben van verkopen. Want ik weet alles van schapen, maar niks van marketing en logistiek’.

Tip ons!

💬 Stuur een Whatsapp-bericht met een tip, foto of video naar 06-30093003 (handig om op te slaan in je telefoon)!

📧 Contacteer de redactie of journalisten bij jou in de buurt via ons tipformulier.

Op de hoogte blijven?

🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.

Lees ook