Terugblikken op historische Hoogovensstaking: "Ik dacht, we kunnen de wereld aan"

Om vooruit te blikken op de bijeenkomst van vanmiddag spreken we af in bij de pont in Velsen-Noord met twee stakers van het eerste uur. Als Wim Pirovano en Jan Berghuis het dijkje beklimmen is goed te zien dat de tijd niet heeft stil gestaan.

Toen ze 50 jaar geleden de strijd aangingen met de staalgigant was het duo begin twintig. Tegenwoordig zijn de twee mannen zijn al jaren gepensioneerd en moet Wim zich flink inspannen om niet van het dijkje te waaien. Gelukkig kan hij leunen op de arm van Jan. 

De twee raken onmiddellijk in gesprek over de staking die deze week precies vijftig jaar geleden Nederland lam legde. Het lijkt alsof ze het over een gebeurtenis van gisteren hebben en vullen elkaar met woeste gebaren aan. "We gaan de staking niet herdenken", benadrukt Berghuis. "We gaan 'm vieren!"

Wim Pirovano kan zich het begin van de staking nog goed herinneren. "Ik werkte op de administratie en was de enige van de afdeling die het werk neerlegde."

Hij legt uit dat het ongebruikelijk was dat mensen van kantoor meededen aan acties van de vakbond. Wim voelde zich als kersvers lid van de vakbond verplicht om mee te doen. "Ik vond dat als je lid bent van de bond dan moet je ook gaan waarvoor je staat."

Geen procenten maar centen

Inzet van de staking was een beter salaris en een verkleining van de loonkloof. Het stakende personeel eiste een absolute loonsverhoging, in tegenstelling tot een procentuele verhoging. Volgens hen zou alleen op die manier de loonkloof krimpen. 

De staking bij Hoogovens was het begin van een stakingsgolf die landelijk navolging kreeg. Duizenden werknemers bij honderden bedrijven sloten zich aan. Het resultaat van het conflict ging de geschiedenisboeken in als een fundamentele doorbraak in de arbeidsverhoudingen in ons land.

Toch hadden de stakers bij het toenmalige Hoogovens niet direct in de gaten hoe belangrijk hun actie was. "Pas later", zegt Pirovano. "Dacht ik dit is wel echt de staking geweest waar het een en ander gebeurd is historisch."

Hij beschouwt de herinnering aan de staking wel als een serieuze zaak. Berghuis ziet ook de lichte kant van de actie. "Het was ook spannend en een groot avontuur", zegt hij. Maar ook Berghuis leek zich toen al meer bewust van het 'grotere belang'. "Ik denk wel dat we ons realiseerden dat de grote verschillen die er waren in salarissen, dat daar iets aan gedaan moest worden" aldus Berghuis.

Tijd om na te praten

50 jaar na de staking die ons land veranderde, vond oud-vakbondsbestuurder Roel Berghuis het hoog tijd om na te praten met betrokkenen.

Hij organiseerde onder auspiciën van het Historisch Genootschap Midden Kennemerland de bijeenkomst van vanmiddag. Oorspronkelijk in Museum Kennemerland in Beverwijk, maar de belangstelling was zo overweldigend dat is uitgeweken naar een ruimere locatie: de Grote Kerk aan de Kerkstraat in Beverwijk.

De herinneringen bij de twee ex-stakers op leeftijd die we spreken op het dijkje in de haven in Velsen-Noord komen vanzelf, ze buitelen over elkaar heen. Als je vanmiddag in Beverwijk een zaaltje vol van dat soort types hebt, belooft dat een boeiende middag te worden. 

De bijeenkomst begint om twee uur 's middag en is gratis toegankelijk. Reserveren wordt aangeraden. Meer informatie op de site van het Historisch Genootschap Midden-Kennemerland.