Burgerinitiatieven IJmond voor woningen ouderen stuiten op "stroperige bureaucratie"

NH heeft in samenwerking met Kieskompas een onderzoek gedaan onder kiezers naar onder meer het thema wonen. Daaruit blijkt dat de Noord-Hollanders dit het belangrijkste thema vinden voor de provinciale verkiezingen die woensdag plaatshebben. Er moeten dringend meer woningen komen, met name voor starters en ouderen. Men wacht daarvoor niet altijd op initiatief vanuit het gemeentebestuur. De afgelopen jaren zijn er meerdere burgerinitiatieven genomen voor gezamenlijke woonvormen voor ouderen in de IJmond.

Veel woningzoekenden

In Heemskerk was vijf jaar geleden al sprake van een burgerinitiatief voor een zogenaamd Knarrenhof. Een van oorsprong landelijk initiatief voor appartementencomplexen waar ouderen individueel wonen maar met gemeenschappelijke ruimtes naar elkaar omkijken. In Heemskerk wordt het burgerinitiatief inmiddels lokaal door vierhonderd mensen gedragen. Veelal ouderen die, nu nog in goede gezondheid, naarstig op zoek zijn naar een woning voor een prettige oude dag. Zo ook Cees Duin (65) uit Heemskerk. "Wij wonen prachtig dichtbij het dorp. Maar we zijn aan het voorsorteren waar we over tien jaar willen wonen. Dan zijn we ouder, maar we willen hetzelfde niveau van kwaliteit van leven hebben." Hij zag, geboren en getogen in de IJmond, het idee vanaf het prille begin zitten. En hij was niet alleen. "Dat heeft ook te maken met de demografie van Heemskerk. Bijna vijftig procent van de inwoners is ouder dan 45 en twintig procent is ouder dan 65. Er zij absoluut veel woningzoekenden onder ouderen." Maar toch wilde het burgerinitiatief de Knarrenhof niet gemakkelijk van de grond komen.

Duin heeft dus naar eigen zeggen een katergevoel aan het ambtelijk proces van het burgerinitatief overgehouden. Een locatie is uiteindelijk met hulp van het gemeentebestuur gevonden bij de Eikenhof 2, een gedeelte van een Heemskerkse begraafplaats dat nooit werd gebruikt en nu dienst doet als een verwilderd leegstaand park.  De Knarrenhof leek met de gevonden locatie eindelijk stappen te maken, maar de gemeenteraad gooide toch weer roet in het eten. Er werd een stokje gestoken voor het aanvankelijke idee dat de bewoners alleen zouden komen uit de poel van de vierhonderd leden van de stichting Knarrenhof. Dit zou volgens de raad niet eerlijk zijn tegenover andere woningzoekenden.

En zo geschiedde, waarop de naam werd gewijzigd van Knarrenhof naar het Meergeneratiehof, een plek voor woningen voor verschillende leeftijden. Alle neuzen lijken weer dezelfde kant op te staan. "De naam is anders, maar de uitgangspunten zijn naar ons idee eigenlijk hetzelfde als de Knarrenhof," geeft Duin toe. Het enthousiasme is er niet minder om. Duin ziet het Meergeneratiehof nog steeds helemaal zitten.

Waar in Heemskerk de nadruk ligt op zelfstandig wonen en elkaar helpen als daarom wordt gevraagd wil men in IJmuiden nog een stapje verder gaan. Daar zijn lokale enthousiastelingen met de naam "woongroep WIJmuiden" bezig met het verwezenlijken van hun droom: een gemeenschappelijk appartementencomplex voor een groep mensen die zoveel mogelijk gezamenlijk leeft en deelt. De locatie is een braakliggend veldje aan de Wouwenkoplaan. Woongroep WIJmuiden is ook na acht jaar nog niet gebouwd, maar is wel al een stapje verder in het proces dan het Meergeneratiehof in Heemskerk. Veel is met de gemeente inmiddels afgetikt en er is zelfs al een architect die de tekening zo goed als af heeft. NH kreeg van WIJmuiden exclusief de nieuwste tekening (zie afbeelding hieronder.) 

Er moeten nog enkele ambtelijke hordes genomen worden. De woongroep verwacht over twee jaar de eerste heipaal de grond in te kunnen slaan. Volgens een van de initiatiefnemers, Carla Voogt (59), moet je een lange adem moet hebben om een burgerinitiatief te laten slagen. Het idee voor de woongroep moet nauw in overleg met de gemeente en bouwen kon niet, zoals gehoopt, binnen enkele jaren.

Woongroep WIJmuiden is er trots op dat zij, hoewel tijdrovend, alles goed overleggen met de omwonenden. De tijd begint volgens de initiatiefnemers hoe dan ook te dringen voor de burgerinitiatieven. De ouderen worden er niet jonger op en er is nog steeds na acht jaren strijden geen paal in de grond geslagen. Carla Voogt: "Er zijn helaas al meerdere leden van ons initiatief overleden." John Riechelman (78) is een van de leden die het idee aan alle kanten steunt. Hij hunkert naar de woongroep, want zijn huidige appartement is niet gezellig.

John vermoedt tachtig jaar oud te zijn als er eindelijk kan worden gebouwd en hoopt dat hij het nog mag meemaken. Hij heeft nog een tip voor de overheid als zij burgerinitiatieven willen ondersteunen. "Als burger weet je soms niet waar je moet zijn want er zijn zoveel loketten waar je langs moet. Het is stroperige bureaucratie. De Provincie, het waterschap, de gemeente en allerlei juridische specialisten. Breng het allemaal onder één loket. Dat zou het allemaal een stuk overzichtelijker, makkelijker en sneller maken."