Ga naar Content

Het Zwanenwater grootste orchideeënkwekerij van Nederland

Onder andere wespenorchis, bijenorchis en welriekende nachtorchis, rietorchis sieren straks het hooiland in het Zwanenwater. Maar nu niet. Nu is het nog te koud, kaal en kletsnat. Boswachters Lucien en Joris leiden Natuurlijk Noord-Holland rond in het Zwanenwater, waarvan Natuurmonumenten dit jaar 50 jaar de eigenaar is.

Gemaaide velden in het Zwanenwater waar straks de orchideeën bloeien, staan nu nog onder water - Foto: NH Media/Stephan Roest

Het is een natte winter geweest. Boswachter Lucien Knol: "We hebben nu een paar natte jaren achter de rug. De droogte waar je veel van hoort, treft vooral het zuiden en het oosten van het land. Hier heeft het flink geregend."

Zijn collega Joris Duivenvoorden waagt zich wat verder op het met water bedekte veld. Even dreigen zijn laarzen onder te lopen, maar het gaat net goed. "Zo vlak aan de kust heb je diep in de bodem zout kwelwater vanuit zee. Maar de plassen van het Zwanenwater zijn zoet. Zoet van het regenwater dat als het ware als een soort bel op de zoute onderlaag blijft drijven." Dat is een lesje in natuurkunde: zout water is zwaarder dan zoet water, dus zoet water drijft op zout water.

De tekst gaat verder onder de foto. 

Kuifeendjes op het meer van het Zwanenwater, met op de achtergrond de aalscholverkolonie - Foto: NH Media/Stephan Roest

Het zoete water is de reden dat orchideeën het hier zo goed doen. "En het uitgekiende maaibeheer", vult Lucien aan. "Als we hier niet maaien en het maaisel afvoeren komt er eerst riet en daarna een moerasbos van wilgen en berken, daarna nemen de eiken het over. Weg orchideeën."

Het maaisel wordt afgevoerd om ervoor te zorgen dat de boden voedselarm blijft. Vanwege voedselgebrek kunnen veel planten er niet groeien, behalve orchideeën en andere zeldzame planten die met weinig voedsel toe kunnen.

De tekst gaat verder na de video.

NNH 87 Zwanenwater - NH Nieuws

In de winter is het Zwanenwater een toevluchtsoord voor vogels. Vele honderden watervogels vinden beschutting op het water en in de omliggende velden. "Daarom is het Tweede Water eigenlijk altijd afgesloten voor publiek", vertelt Lucien. "Ook wijzelf komen daar zo min mogelijk. In het broedseizoen of daarbuiten, dat stuk van het Zwanenwater is voor de vogels."

Bekijk alle verhalen en afleveringen op onze themapagina Natuurlijk Noord-Holland.

Opmerkingen, tips of vragen? Stuur verslaggever Stephan Roest een berichtje via [email protected]