Burgemeester Dales van Velsen in onmogelijke positie: wat is zijn ware identiteit?

De burgemeester van Velsen, Frank Dales (D66) is een soepele spreker. Met een jaloersmakende plooibaarheid hult hij zich in de gewenste gedaante. Al naar gelang de situatie slaat hij een toon aan waarvan je denkt: daar zit wat in.

In de discussie rond de asielboot in Velsen-Noord bijvoorbeeld heeft hij er nooit een misverstand over laten bestaan dat het schip met een kleine 1.000 vluchtelingen niet langer dan zes maanden aan de kade blijft liggen. Dat had hij de inwoners van Velsen-Noord beloofd toen de boot na veel protest aan de VOB-kade werd afgemeerd. Duidelijke taal. 1 maart is 1 maart. Afspraak is afspraak. Een man een man, een woord een woord.

Voor wie mocht twijfelen aan zijn vastberadenheid, zei hij vorige week nog maar eens ‘dat aan die afspraak niet valt te toornen.’ Het is raadselachtig waarom hij op dat moment die ferme taal sprak. De opvangcrisis, Nederland komt 40.000 opvangplekken te kort, neemt indrukwekkende vormen aan.

Lobby

Staatssecretaris Eric van der Burg (asiel en migratie) klaagt er al maanden over en dus was het voorspelbaar dat het COA een lobby zou beginnen om het schip langer in Velsen-Noord te laten liggen. Want wat moest er met de asielkinderen die les krijgen op een school in Heemskerk en daar zo goed integreren? En zat Tata Steel ook niet te springen om technisch personeel dat zich onder de vluchtelingen bevindt? Dales toonde zich gevoelig voor de argumenten, maar rechtte niettemin zijn rug: zoals je dat van een standvastige burgemeester mag verwachten. In geen geval wil hij voeding geven aan het gevoel van burgers dat de politiek niet is te vertrouwen.  

Dales als ‘hardliner.’ Om daar een gezicht bij te krijgen: denk aan burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen ten tijde van de coronacrisis. Eric van der Burg toont een heel andere tronie als het om die andere crisis gaat. Hij kwam in conflict met zijn partijleden in de Tweede Kamer, die hem liever een minder ruimhartig asielbeleid zien voeren.

 

Rekkelijken en preciezen

Bruls en Van der Burg tonen het verschil aan tussen de rekkelijken en de preciezen, termen die hun oorsprong hebben in de 17^de eeuw. De remonstranten (rekkelijken) vonden dat het woord van God ruim geïnterpreteerd mocht worden. Als je afweek van zijn pad, kon je dat later altijd nog wegbiechten. De contra-remonstranten waren veel strenger in de leer: een man een man, een woord een woord.

Frank Dales toont zich met de van hem bekende soepelheid zowel rekkelijk als precies. Het is maar waar de situatie om vraagt. Daardoor blijft zijn werkelijke identiteit onduidelijk. Op de vraag van ‘Den Haag' om voor noodopvang te zorgen, zei hij dat Velsen uit menselijk oogpunt verplicht was aan dat verzoek te voldoen. Hij verwees naar de situatie in Ter Apel, waar honderden vluchtelingen in de buitenlucht de nacht doorbrachten. Toen Velsen-Noorders tegen die beslissing in opstand kwamen (‘waarom moeten wíj er weer voor opdraaien, we zijn toch al het afvoerpuntje van de gemeente’), zegde hij toe dat het schip er tot 1 maart zou blijven liggen. En geen dag langer. Onder die voorwaarde is de gemeenteraad akkoord gegaan.

 

Sentiment is veranderd

In de vier maanden dat het schip er nu ligt, is het sentiment onder de mensen in Velsen-Noord veranderd. Hun vrees dat de asielzoekers zich zouden gaan vervelen en daardoor in de dorpskern rottigheid zouden uithalen, is niet uitgekomen. Ze sporten, gaan naar school, of gaan met de pendelbus rechtstreeks naar het treinstation van Beverwijk voor een dagje Amsterdam. Die positieve ontwikkeling is al een tijd aan de gang. Maar, afspraak is afspraak, zeggen de Velsen-Noorders, en ze kijken naar Dales. De burgemeester snapt dat het vertrek van de boot ernstige gevolgen heeft voor de vluchtelingen, voor wie nu eenmaal niet meteen andere opvang voorhanden is. Er zijn 40.000 wachtenden voor ze.

 

Uitzondering

Het college van burgemeester en wethouders heeft de gemeenteraad daarop voorgesteld vast te houden aan het vertrek van de Silja Europa, maar een uitzondering te maken voor ruim 200 asielzoekers die naar school gaan of stage lopen. Bij een stemming vorige week donderdag bleek een krappe meerderheid van de raad voorstander van verlenging van het verblijf. De raad wil een soort volksraadpleging. Ze wil dat de mensen in Velsen-Noord hun mening kunnen geven. Dat betekent dat het schip in elk geval tot die 'enquête' blijft liggen. 

Het college van Burgemeester en Wethouders beslist morgen of de volksraadpleging er komt. Dales zei bij de NOS dat hij voor een dilemma staat: hij moet kiezen tussen geloofwaardigheid en medemenselijkheid. Je zou nog met hem te doen krijgen. Behalve in de gedaante van precieze en rekkelijke, blijkt hij zich ook nog in de slachtofferrol te kunnen hullen.