Yvo Manuel Vas Dias, podiumbouwer voor transgemeenschap, geëerd met prijs

“Het is een vrijplaats”, zegt Lio. Ze komt al jaren op de borrels van TransAmsterdam. De nieuwjaarseditie, zoals altijd op de laatste vrijdag van de maand, in is geen uitzondering. “De diversiteit, de mensen, het zonder angst kunnen rondlopen. Heel fijn.” Tientallen mensen lopen rond en praten bij. Vlak voor tienen gaat de champagne rond en worden de glazen geheven. “Gelukkig nieuwjaar! Het mag nog net, toch?!”

Al decennia zet Yvo Manuel Vas Dias zich in voor de transgemeenschap. In 1996 begon hij Het Jongensuur, een lotgenotengroep voor trans mannen. In 2014 ontstond het idee voor een Amsterdamse TransPride, als aanvulling van de reguliere Pride-week. In zijn ogen was de transgemeenschap ondervertegenwoordigd bij de Pride-activiteiten. Hiervoor moest nog wel even een organisatie worden opgericht. Dat werd TransAmsterdam.

Spil

“Yvo is de spil van TransAmsterdam", zegt wethouder van Inclusie en antidiscriminatiebeleid Touria Meliani. "Als bruggenbouwer tussen allerlei gemeenschappen in onze stad is hij van essentieel belang voor de beeldvorming over trans en non-binaire Amsterdammers. Hij gelooft - net als ik - in de kracht van kunst en cultuur en hij biedt met TransAmsterdam een podium voor veelzijdig talent, jonge mensen en nieuwkomers in Amsterdam.”

TransAmsterdam organiseerde de TransPride van 2014 tot 2018. "De editie van 2017 was echt een hoogtepunt", vertelt Carlo van der Linden. Hij kent Vas Dias al sinds 1988 en raakte bij Het Jongensuur met hem bevriend. "Er waren toen veel buitenlandse activisten. Kami Sid, een model en transactivist uit Pakistan, deed toen de opening. Yvo was ondanks de drukte erg op zijn gemak. Het was zo mooi om te zien hoe hij voor iedereen zorgde."

Overtuigingen

De uitvalsbasis van TransAmsterdam was in die begindagen het Manor Hotel, aan het Oosterpark. De maandelijkse borrel, Trans & Friends café InClusion, vindt er nog altijd plaats. "Ons bureau ligt er honderd meter vandaan, dus ik kom ook vaak even aanwaaien", vertelt politieagent Edwin Baltes. "Ik heb bijna geen borrel gemist, ook omdat ik actief ben in het Roze in Blauw-netwerk en de transgemeenschap als agent een hart onder de riem wil steken."

Met Vas Dias heeft hij altijd goed kunnen samenwerken. "We hadden direct een klik, inderdaad. We trekken veel samen op, bijvoorbeeld tijdens de TransPride Walk." Baltes is onder de indruk hoe Vas Dias altijd het gesprek aan wil gaan. "Dat zal ook voortkomen uit zijn boeddhistische achtergrond, denk ik. Vorig jaar was er een groepje jongens die tijdens de Trans Flag Day in het Oosterpark de sfeer kwamen verstieren. Yvo heeft zich daarna de vraag gesteld: 'hoe had ik die jongens beter kunnen benaderen voor een gesprek?' Hij draagt zijn overtuigingen echt uit."

Inmiddels zijn Vas Dias en zijn team de meeste tijd kwijt aan de Trans Art School, vertelt hij. "De Trans Art School is bedoeld om mensen vanuit de gemeenschap de mogelijkheid te bieden hun talent te ontwikkelen", zegt hij. "We bieden trans personen en non-binaire personen een podium en een veilige plek, waar je aan je zelfvertrouwen en je talent kan werken."

Podium

Daarna wordt dat talent wel met liefdevolle dwang de deur uit geduwd. "Als je talent hebt, moet je dat delen, vind ik. Je kan wel blijven zingen voor eigen parochie, maar je moet het je vrienden en de wereld laten zien." 

Inmiddels zijn er al veel contacten met kunstinstellingen in binnen- en buitenland. "Er zijn inmiddels wel bekende personen uit onze gemeenschap, maar er is ook nog een grote groep die geen podium heeft. Daar willen we een plek voor krijgen. Zodat zij kunnen laten zien: dit ben ik. Dit zijn wij."