Ga naar Content

Abbekerk is van God los: "De kerk is nu van ons"

Wanneer je Abbekerk inrijdt, valt er één ding gelijk op: het Witte Kerkje aan de Dorpsstraat. Het gebouw werd vorig jaar voor één euro overgenomen door een aantal Abbekerkers die wilde voorkomen dat het monument in handen kwam van een projectontwikkelaar. Samen begonnen zij er Cultuurhuis Abbekerk.

Abbekerkers nemen een kerk over - NH Nieuws

De kachel in het Witte Kerkje is al een hele tijd niet aan geweest. Herman de Jongh en Joan Koning, beide gepensioneerd, vertellen met de handen diep in de zakken. Onder de muts van de Jong zit een tevreden gezicht: "Eindelijk, de kerk is van ons. Nu kunnen we doen wat we willen."

De Jongh twijfelde geen moment om het kerkje over te nemen, vertelt hij terwijl hij een foto laat zien van de ruimte voor de verbouwing. Op de foto is nog een koorhek te zien, dat is eruit gehaald om meer ruimte te creëren. "De kerk werd afgestoten en ik wilde niet dat het in de handen van een projectontwikkelaar zou komen. De kerk moet van het dorp blijven."

In Hensbroek werd de kerk een paar jaar geleden al overgenomen. Ed Dekker richtte met een paar anderen de Stichting Vrienden Hensbroeker Kerk op en voorkwam dat het gebouw op de vrije markt terecht kwam.

Kerken in West-Friesland

Uit onderzoek van NH Nieuws blijkt dat van de 116 kerkgebouwen er nog maar 59 dienst doen als kerk, iets meer dan de helft. De rest heeft een andere functie gekregen. In verschillende verhalen kijken we wat er met deze kerken nu gebeurt. 

Het Witte Kerkje in Abbekerk is stokoud, waarschijnlijk werd het al rond 1395 gebouwd. Het gebouw staat dwars op de weg, waardoor je vanaf de weg alleen de smalle kant van de kerk kunt zien. En opmerkelijk: het gebouw is wit maar de toren niet. In 1949 werd bij een restauratie besloten om de toren niet meer te bepleisteren.  

Boven in het Witte Kerkje, staat een Knipscheer orgel. Het is bijna 160 jaar oud - 'misschien wel het oudste ongerestaureerde Knipscheer orgel van Nederland' - vertelt Koning. Ze houden ‘m, ook al werkt ie niet meer. Voor restauratie is er nu geen geld.

Toren beklimmen

Het monument aan de Dorpsstraat moet een levendige plek worden voor de ruim 2000 inwoners van Abbekerk. Lezingen, concerten en diners staan al op de planning. Voor de dorpsjeugd willen ze ook activiteiten gaan organiseren, want 'voor hen is hier helemaal niks'. Met oud en nieuw verhuurde ze de kerk de hele nacht aan een paar jongeren uit het dorp.

Of het allemaal gaat lukken, moet nog blijken. Het businessplan is ‘nog niet af’. Toch heeft de Jongh er geen slapeloze nachten van. Als er echt nood aan de man is, gaat hij met de collecte rond, en tot die tijd hoopt hij met de verkoop van koffie, thee, bier en wijn het hoofd boven water te houden. 

Herbestemmen

De Jongh is al dertig jaar iedere week in het kerkgebouw te vinden. Hij was koster, en zorgde dat het schoon en warm was. En hij woont vlak achter het gebouw. Rouwig om de sluiting is hij niet. "Er kwamen nog twee mensen naar de kerk, dus het was gewoon niet meer vol te houden."

Het Witte Kerkje Abbekerk - Foto: Wikimedia Commons CC BY-SA 4.0)

Het Witte Kerkje in Abbekerk is niet het enige kerkgebouw waar de afgelopen jaren een herbestemming voor gezocht werd. In West-Friesland zijn er zo’n 25 kerkgebouwen overgenomen door betrokken inwoners zoals in Abbekerk. In Twisk staat een theaterkerk, in de Hensbroeker Kerk repeteert het Wogmeers ensemble en vanuit ’t Brakenkerkje in Obdam wordt er een snertwandeling georganiseerd. Vaak blijkt dat ook niet-kerkgangers zich verantwoordelijk voelen voor de monumentale gebouwen.

Geen hoerenkast

Het Abbekerkse dorpshuis 'De Nieuwe Haven' is er op z’n zachtste gezegd niet blij mee. Ze wachten daar al jaren op nieuwbouw en voorzitter René Veerman is bang dat cultuurhuis Abbekerk hun concurrent wordt. En zoveel vraag naar activiteit is er in een dorp met tweeduizend inwoners ook weer niet. "Wij vinden het jammer dat het niet in samenspraak is gebeurd", zegt Veerman.

De Jongh maakt zich er niet te veel zorgen over. Binnenkort gaat hij met het dorpshuis in gesprek, want hij wil hen niet in de weg zitten. Bovendien heeft hij genoeg plannen voor de kerk. De biljartclub had wel oren naar een vaste avond.

Mag eigenlijk alles in de kerk? "Nee, een hoerenkast mag niet. Je moet de kerk wel een beetje in ere houden. Wij richten ons op andere activiteiten."

Lees ook

Dit is een bericht van de gemeenschappelijke Westfriese nieuwsredactie

Meer nieuws uit West-Friesland?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit West-Friesland. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws
📧 Stuur ons jouw tips op via [email protected] of app ons via 06-23405405
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]