Waar de meeste mensen proosten tijdens oud en nieuw, zijn er talloze hulpverleners die een compleet andere avond beleven. Zij staan paraat en komen in actie tijdens de jaarwisseling, zodat iedereen een fijne en vooral veilige avond heeft. NH Nieuws maakte een drieluik van hulpverleners in onze provincie, waarin personeel van de brandweer, ambulance en politie je een inkijkje geeft in hun oud en nieuw.
Voor hoofdagent Jan* (33) van basisteam Hoorn, is het draaien van een dienst tijdens oud en nieuw inmiddels niks nieuws meer. Bijna vijf jaar werkte hij als centralist op de meldkamer en als verbindingsspecialist van de Mobiele Eenheid (ME), ook tijdens de jaarwisselingen.
"Zodra we moeten ingrijpen, wordt het begrip vanuit de mensen vaak minder"
"Ik kan me nog wel een voorval herinneren tijdens een oud en nieuwdienst. Er was toen halverwege de nacht nog veel onrust in een buurt. Een groep van ongeveer 25 jongeren veroorzaakte brandjes en meer. Er werd toen écht zwaar vuurwerk afgestoken, het leken wel explosieven. Het team probeerde de groep uit elkaar te krijgen, maar ze waren erg beweeglijk, dus dat was lastig. Ze bleven zich verspreiden door de wijk. Hierbij is de ME toen ingezet."
"Je probeert geweld te voorkomen, maar het gebeurt dat er collega's worden mishandeld. De meeste mensen zijn in de periode rond de jaarwisseling vrij, gebruiken alcohol, dan wel andere zaken. Grenzen worden verlegd. Zelf ben ik gelukkig nooit slachtoffer geweest van geweld."
Tekst gaat verder onder de foto.
"We proberen ons zoveel mogelijk open te stellen voor de mensen waar we terechtkomen. Dus low profile het gesprek aangaan als er ergens een feestje is. Zodra we moeten ingrijpen, wordt het begrip vanuit de mensen vaak minder, dat merk je wel. Mijn boodschap naar de mensen zou zijn: ga het feest niet verstoren voor jezelf en voor anderen. Laat de politie zijn werk doen."
Tweede gezin op werk
"Wij zijn er om de ordeverstoring aan te pakken, mensen mogen zich daar eerder in het jaar al bewust van worden. Denk om de hulpverleners die hun werk weer gaan doen en neem afstand als dat gevraagd wordt. Ga geen vuurwerk gooien, ga niet mishandelen. Denk gewoon bij jezelf: we gaan door met het feestje."
"Dit jaar ben ik 's nachts een keer vrij en draai ik een avonddienst met het basisteam in het gebied. Ik hoop om 23.00 uur klaar te zijn, zo kan ik nog wel op tijd thuis zijn voor het proostmoment. Tijdens oudejaarsnacht draai je wel een speciale dienst, zo noemen we dat. Wat je normaal met je gezin doet, doe je nu met je tweede gezin op werk. Als je kijkt naar hoe vaak je je gezin ziet en hoe vaak je je collega's ziet, kun je dit echt wel zo noemen."
"Binnen 30 seconden zit ik in de auto en rijd ik weg"
Een andere hulpverlener die zich jaarlijks inzet tijdens oud en nieuw is Raymond Bouwer (49). Raymond is al 24 jaar bevelvoerder bij de brandweer en vrijwilliger voor post Zwaag bij de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord.
Weg door vuurwerk banen
"Tijdens de jaarwisseling werken we in Hoorn sowieso met vrijwilligers. Dat houdt in dat wanneer wij vanuit huis naar de kazerne moeten, er eerst een weg moet worden gebaand door het vuurwerk heen. Op het moment dat de pieper gaat is het spannend of we op tijd en veilig bij de kazerne kunnen komen. We hopen dan ook altijd dat mensen de hoofdwegen vrijhouden van vuurwerk, zodat we van en naar de kazerne toe kunnen."
"Er zitten tijdens deze oudejaarsavond zo'n zes vrijwilligers klaar om opgeroepen te worden. We drinken daarom allemaal geen alcohol en hebben precies 4,5 minuut om naar de kazerne te komen en die meteen te verlaten. Mijn auto staat klaar voor de deur, mijn kleding zit in de tas en ik heb mijn schoenen al aan. Binnen 30 seconden zit ik in de auto en rijd ik weg. Gelukkig laat ik mijn vrouw dit jaar niet alleen achter, want we hebben buren over de vloer."
Tekst gaat verder onder de foto.
"We zijn tijdens deze avond en nacht extra waakzaam. Alcohol of drugs spelen namelijk wel mee met hoe mensen zich gedragen. Normaal gesproken stappen we met zes man tegelijk uit, maar tijdens oud en nieuw stapt alleen even de bevelvoerder uit, of met twee manschappen. We zitten veiliger in de auto dan op de straat. Het is weleens gebeurd dat we een buitenbrand hadden tijdens een jaarwisseling, en dat mensen vuurwerk begonnen te gooien naar de hulpverleners. Vaak zijn het mensen die iets te diep in het glaasje hebben gekeken en niet begrijpen waarom we daar zijn."
"Voorgaande jaren was het aardig rustig met het aantal meldingen, ook vanwege de coronatijd en het vuurwerkverbod dat is geweest. Ik durf niet te zeggen hoe het dit jaar gaat worden, want alles mag weer. Misschien vieren de mensen het dit jaar juist daarom wel iets extra. Geniet, heb plezier, maar houd het veilig voor jezelf en voor anderen. Geef hulpdiensten vooral de ruimte om hun werk te doen. We komen omdat iemand hulp nodig heeft of omdat er een onveilige situatie is. Wij zijn ook het liefste thuis."
Tekst gaat verder onder de foto.
De laatste hulpverlener van het drieluik is ambulanceverpleegkundige Jorin* (31). Hij is inmiddels vijf jaar ambulanceverpleegkundige en draaide voorgaande diensten vanuit post Heemskerk. Dit jaar doet hij dat vanuit post Velsen. Hij miste tot nu toe maar één dienst, "Vanwege de 60e verjaardag van mijn schoonmoeder, die is op 1 januari jarig."
Grenzen verleggen
"Oud en nieuw bestaat voor het grootste deel uit alcohol, drugs en geweld. Wat je veel ziet ten opzichte van normale diensten, is dat er met oudejaarsavond heel veel mensen zijn die alcohol gebruiken en dat iedereen wakker is. We krijgen te maken met volwassenen die normaal niet zoveel drugs gebruiken of alcohol nuttigen. Ze verleggen hun grenzen. Het gebeurt ook dat we ergens komen om te helpen omdat iemand niet wakker te krijgen is door teveel alcohol. Wij hebben daar een trucje voor. We gebruiken een pijnprikkel om iemand wakker te krijgen en knijpen dan in een specifieke spier. Als iemand niet wakker wordt, nemen we diegene mee naar het ziekenhuis."
"Ook is het opvallend en zorgelijk dat er ook steeds meer jongeren van veertien, vijftien of zestien jaar écht flink diep in het glaasje kijken. Ze zijn dan alleen thuis met hun vriendjes en vaak weten hun ouders dit niet. Soms zitten er zelfs ouders bij die dit drinkgedrag oké vinden, omdat het oud en nieuw is. Daar doen we dan wel wat mee, we maken dan een melding bij Veilig Thuis."
"Daar proosten we dan, als het kan, samen met de mensen van de spoedeisende hulp met 0.0 Jip en Janneke-champagne"
"Gelukkig heeft de ambulance een goede naam. Persoonlijk ben ik ooit getuige geweest van geweld tijdens de jaarwisseling, maar ik ben nooit slachtoffer geweest. Er is toen ook iemand aangehouden. Tijdens deze viering komt het geweld negen van de tien keer doordat mensen al opgefokt zijn, onder invloed zijn van drugs of drank of omdat er sprake is van adrenaline."
"Het houdt echt op als iemand echt over onze grenzen gaat. Dan zeggen we: je gaat je nu gedragen of de hulp houdt nu op. Wij willen mensen helpen, mensen die het echt nodig hebben. Het is niet zo dat we oneindig ambulances hebben om in te zetten. Je merkt dat er mensen zijn die te laat bellen en mensen die je voor een snotneus bellen."
Het is altijd afwachten wat de nacht brengt. Vaak begint het rustig, tot nu toe is dat tijdens mijn voorgaande jaren altijd zo geweest. Tot de klok twaalf uur slaat, dan gaat de pager en rijden we non-stop. Als het meezit en rustig blijft, proberen we samen te komen met ambulance Velsen en Heemskerk in het Rode Kruis Ziekenhuis. Daar proosten we, als het even kan, samen met de mensen van de spoedeisende hulp met een glas alcoholvrije Jip en Janneke-champagne."
*Vanwege privacy- en veiligheidsoverwegingen willen deze hulpverleners niet met achternaam worden benoemd. Hun achternamen zijn wel bekend bij de redactie van NH Nieuws.
Download de app
🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app.
