Amsterdam wil andere verdeling jongeren en statushouders in grote gemengd wooncomplexen

De gemeente wil de verdeling jongeren/statushouders, die nu overal 50/50 is, in de grotere wooncomplexen gaan aanpassen.Ook wil de gemeente dat er op een locatie niet alleen statushouders van hetzelfde land van herkomst worden geplaatst. Dit om een meer gemêleerde samenstelling te krijgen.

Verder is de gemeente deze maand "met een pilot gestart met het COA, waarbij de GGD alle aan Amsterdam gekoppelde statushouders spreekt voordat zij een woning toegewezen krijgen. Indien uit het gesprek blijkt dat het kwetsbare statushouder betreft, wordt door Wonen naar een passende woning gezocht en waar nodig ook gestart met passende begeleiding", staat in de brief. 

Onveilig gevoel

In mei maakte AT5 een verhaal over Stek Oost, een van de vijftien gemengd wooncomplexen in de stad waar jongeren en statushouders wonen. In anderhalf jaar tijd deden bewoners daar twintig keer aangifte tegen medebewoners, onder meer vanwege aanranding en geweld. Daarop stelden de VVD en JA21 vragen aan het college over de situatie in het complex in Oost en de andere gemengd wooncomplexen. Het was aanleiding voor het college om de situatie in al die complexen onder de loep te nemen. 

Het eerste gemengd wooncomplex in de stad werd in 2016 opgeleverd. In de complexen wonen Nederlandse jongeren en woonstarters in de leeftijd 18-28 jaar samen met statushouders. In de meeste complexen is de verdeling jongeren/statushouders nu 50/50.

Tekst gaat door onder de foto.

In de meeste complexen is sprake van community builders, bewoners die activiteiten organiseren en die zich ervoor inzetten dat de onderlinge verhoudingen goed zijn. Er zijn tien kleine tot middelgrote locaties van 20 tot 150 bewoners en er zijn vijf grotere locaties met meer dan 150 bewoners. Voor de komende jaren staat de bouw van nog meer van dit soort complexen op de planning. 

Lager percentage statushouders

Het college concludeert nu uit gesprekken met bewoners dat het woonplezier vooral in de kleinere complexen, waar maximaal 150 mensen wonen, goed is. "Op kleinere huisvestingslocaties worden de onderlinge contacten als positief ervaren, de sfeer is meestal gemoedelijk, men voelt zich er veilig en ervaart vriendelijkheid en hulpvaardigheid van medebewoners", is te lezen in de brief. Ook zijn er bij deze locaties relatief weinig incidenten. 

Op grotere locaties ervaren jongeren eerder dat het gemengd wonen moeizaam verloopt. Ook staat in de brief dat de tien (ernstig) overlastgevende incidenten die er jaarlijks plaatsvonden sinds 6 juni 2019, voornamelijk plaatsvonden op de grotere locaties.

"Op locaties waar het nodig is, zoals bij de grotere locaties of locaties met veel bewoners met een zorgvraag, gaat de gemeente in overleg met corporaties het percentage statushouders in de verdeelsleutel woonstarters/statushouders (nu overal 50/50) omlaag brengen", aldus de wethouders nu. Voor toekomstige complexen gaat ook gekeken worden naar een geschiktere verdeling, waarbij indien nodig het percentage statushouders lager zal zijn dan het percentage Nederlandse jongeren.

Uit een aanvullend onderzoek van AT5 naar de veiligheid in alle wooncomplexen, kwam in juli eveneens naar voren dat het op de kleinere locaties vaak goed gaat. Andere bevinding was dat de begeleiding van statushouders met psychische klachten in veel gevallen te wensen overlaat. Dat concludeert de gemeente nu dus ook.

Meer psychische ondersteuning

Op Stek Oost is de gemeente daarom gestart met een "Strong & Dependent-training". Het is een training voor alle bewoners die ervoor moet zorgen dat het onderlinge vertrouwen herstelt, dat een er groter gevoel van onderlinge sociale verbondenheid ontstaat en "dat alle bewoners, ook (juist) degenen die geen overlast veroorzaken, worden gehoord en ondersteund." Gekeken wordt of hier ook behoefte aan is op andere locaties. 

Ook komt er een oplossing voor bewoners voor wie zelfstandig wonen in een gemengd wooncomplex niet passend is. "Gemeente en corporaties maken een plan voor deze groep, waarbij ook de groep die vanuit AMV (alleenstaande minderjarige vluchtelingen) opvang zelfstandig gaat wonen. De gemeente is met de corporaties in gesprek om bijvoorbeeld een geclusterde voorziening voor een kleine groep die extra ondersteuning nodig heeft te realiseren." 

Verder komt er meer aandacht voor psychosociale ondersteuning voor kwetsbare bewoners. "Ten aanzien van de veiligheid op de gemengde wooncomplexen gaat de gemeente samen met de diens Openbare Orde en Veiligheid en de corporaties in gesprek over de aanvullende maatregelen." 

Ook heeft de gemeente met statushouders gesproken. Zij vinden dat ze vooraf onvoldoende geïnformeerd zijn over de verwachtingen van het wonen op een gemengd complex. "Er waren verwachtingen die men niet meteen begreep, zoals verwachtingen omtrent inzet voor de community en type woning. In tegenstelling tot de Nederlandse bewoners, konden statushouders niet zelf de keuze maken voor een huisvestingsproject. Dit werd als onprettig ervaren", staat in de brief. 

Brand in Riekerhaven

De brief van de wethouders komt een week na de grote brand in Startblok Riekerhaven, in 2016 het eerste gemengd wooncomplex in de stad. De 27-jarige verdachte van die brand, een bewoner van het pand, zit nog vast. Medebewoners zeggen dat hij last had van psychische problemen.

Zij waarschuwden woonstichting Lieven de Key al langer voor onveilige situaties in de containerwoningen. "Het college is enorm geschrokken van dit nieuws en leeft mee met de bewoners en het leed dat hen hierdoor treft", is te lezen in de brief. De wethouders zeggen de raad later nader te informeren over de brand op Riekerhaven. 

Dit is het AT5-onderzoek naar de veiligheid in gemengd wonen complexen: