Brandbrief FNV: 'Sluiting kooksfabrieken leidt tot sluiting Tata Steel en sociaal drama'

Volgens de brief van FNV Tata Steel zou sluiting van de kooksfabrieken vóórdat 'Groen Staal' is uitgevoerd 'leiden tot een sociaal drama in de regio, gelijk of erger aan de ellende die ontstond na de sluiting van de mijnen in Limburg, waar de gevolgen nog steeds zichtbaar en voelbaar zijn 50 jaar na de sluiting.'

In de discussie over Tata Steel en de gezondheid in de IJmond gaat het vaak over de twee kooks- en gasfabrieken, voornamelijk over de kooksfabriek 2. En dat die volgens omwonendenorganisaties voor het welzijn van werknemers en omwonenden beter zo snel mogelijk zouden moeten sluiten: de kooksfabrieken zijn namelijk een verouderd en relatief vervuilend onderdeel van het staalbedrijf.

Maar voorlopig ook nog steeds een essentieel onderdeel, betogen voorzitter Gerrit Idema, vice-voorzitter Rob Verhoef en bestuurder Cihan Lacin van FNV Tata Steel in een opiniestuk op de FNV-website. Kooks worden namelijk op verschillende manieren ingezet in het staalproces. "Als de kooksfabrieken vroegtijdig gesloten worden voordat het plan 'Groen staal' is uitgevoerd, dan heeft dat een grote negatieve impact op de winstgevendheid en de bedrijfsvoering", schrijft Lacin. "Winst die noodzakelijk is om de vergroening te kunnen financieren."

Hete adem in de nek

Volgens het plan 'Groen Staal' moet rond 2030 één van de twee geplande nieuwe, groene fabrieken volledig in bedrijf zijn. Dat zou kooksfabriek 2 dan overbodig maken. Later in dat decennium moet de tweede fabriek volledig draaien, en kan ook de andere kooksfabriek sluiten.

Een korte periode, die te overzien is om straks veel groener staal te produceren, vindt Tata Steel; een te lange tijd om de gezondheidsrisico's voor lief te nemen, vinden de omwonendenorganisaties.

Tata Steel voelt inmiddels de hete adem van de provincie, de toezichthouder, in de nek. Die legde de fabriek onlangs voor de derde keer een last onder dwangsom op voor de productie van schadelijke, 'rauwe' kooks in de kooksfabrieken. Daarbij dreigde gedeputeerde Jeroen Olthof dat hij niet eeuwig boetes blijft uitdelen: er wordt onderzocht of, als de derde dwangsom is volgelopen, de vergunning kan worden ingetrokken. 

Daad bij woord voegen

Maar rauwe kooks zijn niet volledig te voorkomen, liet Tata Steel in een reactie weten. Dus is het slechts een kwestie van tijd voor de dwangsom is 'volgelopen' en de provincie daad bij woord kan voegen.

Omwonendenorganisaties roepen al tijden om sluiting en ook gedeputeerde Olthof hintte al eerder tegen NH Nieuws naar eventuele sluiting van de kooksfabrieken.