'Jeugdband' Oôs Joôs populairder dan ooit onder jongeren: "Skoftig!"

Een bezoeker zet een blad bier neer voor zijn vrienden. Allen gekleed in de stijl van de avond - Oôs Joôs-shirt en Oôs Joôs-bandana - klinkt het'skoftig!'  luidkeels door een nog grotendeels leeg café Beentjes in Winkel. Want waar Oôs Joôs is, klinkt het dialect. Ook al zijn de liefhebbers niet ouder dan 20 jaar.  

"Zelfs kleine kinderen kunnen het meezingen", ziet Klaver. "Dat verbaast mij. Veertig jaar geleden had ik graag tieneridool willen zijn. Beter laat dan nooit, zullen we maar zeggen", zegt hij met een knipoog.

Eerebaaie

Want de streektaal heeft het zwaar. Het gebruik van het Westfries loopt terug, zeker onder jongeren. Des te opmerkelijker is het dat Oôs Joôs juist onder jongeren in West-Friesland zo gewild is. Nummers als 'Bloemkôle', 'Prut an me leerze' en 'Hew je eerebaaie bai je?' worden luidkeels meegezongen. Optredens zijn steevast uitverkocht, ook bijna 20 jaar na de start van de formatie. 

Hoe is de populariteit van de band - die voornamelijk in het Westfries zingt - onder de jeugd te verklaren? "Omdat ze de streektaal in leven houden en dat wordt gewaardeerd", zegt een van de jeugdige bezoekers in Winkel. "Ik vind het belangrijk dat de West-Friese taal blijft bestaan, het is cultureel erfgoed. Door Oôs Joôs krijgen veel jongeren toch weer wat woorden mee en dat is mooi. Het heeft ook zeker bijgedragen aan mijn eigen woordenschat. Ik kan alle liedjes meezingen en begrijp grotendeels wel waar het over gaat." 

Een ander wordt juist aangetrokken door de muziek en de sfeer. "Het is leuke muziek, ons accentje komt erbij en het zijn altijd gezellige avonden."

Tekst gaat verder na de foto.

Oôs Joôs ontstond in 2003 en zingt zijn liedjes grotendeels in het dialect, eigenlijk per toeval. Tijdens een repetitie van een vorige coverband. "We speelden een keer ouderwetse rock and roll nummers, zoals (Get your kicks on) Route 66. Toen ontstond ineens 'Het is zo gaaf op de AC de Graaf'. En nog twee nummers", herinnert Klaver zich nog. 

Niet veel later kwam de doorbraak, op een tuinfeest. "Iedereen stond met zijn rug naar de muziek toe te praten, totdat we die nieuwe nummers gingen spelen. Toen had iedereen iets van: 'wat is dit?!' En toen wisten wij: 'oké, dit gaan we doen'."   

Aan het recept wordt sindsdien niet of nauwelijks gesleuteld. Klaver schrijft Westfriese teksten op, zoals hij het noemt, bewezen melodiën. Hier en daar geholpen door het Westfries woordenboek van Jan Pannekeet. "Dat we in het Westfries zingen, is geen vooropgezet plan. Het is gewoon zo ontstaan." Net als de alterego's van de bandleden, die door het leven gaan als de 'Gebroeders Knoin'. Zo luistert Kees ook naar de naam Siemen Knoin. 

Tekst gaat verder na de foto.

Een kleine 20 jaar later is de band nog altijd ongekend populair in de regio. Ook voor het optreden in Winkel komen jongeren massaal op Oôs Joôs af. "Ik hoef zelf amper te zingen en moet uitkijken dat ik geen fout in de tekst maak, anders gaat mijn hoofd eraf", zegt zanger Edwin de Weerd, sinds 14 jaar de zanger van het gezelschap. 

Ook hij verbaast zich over de aantrekkingskracht, juist omdat het dialect steeds minder wordt gesproken.  "Op een avond als deze wordt het volop gesproken. Westfries is het uitgangspunt van de avond. Verder is het het hele sfeertje dat publiek trekt. Er zijn vanavond geen verliezers: de kroegbaas heeft een skoftige avond, wij vinden het prachtig en de bezoekers genieten. Wat wil je nog meer?"

De Weerd - alias Kloine Gertje - werpt zich maar al te graag op als doorgeefluik van het Westfries. "Het was misschien niet helemaal ons uitgangspunt, maar het is wel mooi om mee te helpen om de taal in stand te houden. Daar ben ik wel trots op. Eh, groôs."