In West-Friesland ligt criminaliteit voor veel jongeren op de loer

Het komt allemaal voort uit een onderzoek dat RTL Nieuws de afgelopen maanden deed naar ondermijning onder jongeren.

Daarin wordt geschetst dat het gaat om in totaal 760 jongeren uit Hoorn, die een verhoogde kans hebben om in de drugscriminaliteit terecht te komen. Volgens dat onderzoek is het aandeel het grootst in de wijk Kersenboogerd-Noord: daar gaat het om 8,5 procent van de jongeren tussen de 8 en 23 jaar. Gevolgd door de Grote Waal (8%) en Risdam-Noord (6%).

Om te voorkomen dat deze jongeren verder de criminaliteit ingetrokken worden, is er nauw contact met de scholen. "Die signaleren zodra jongeren dreigen af te glijden. Ook hebben we jongerenwerkers en jeugd-BOA’s die het gesprek aangaan met jongeren in onze wijken", schetst de gemeente Hoorn.

Voor complexe gevallen heeft de gemeente de zogeheten 'Top X-aanpak', bedoeld om de grootste criminelen op het rechte pad te krijgen. "Ook geven we steun en tips bij bijvoorbeeld schulden en opvoeden."

Beleving is anders

Coördinator Jerrol Lashley van Stichting Netwerk Hoorn schrikt ook van de cijfers. "Het overvalt mij een beetje dat de cijfers zo hoog uitvallen. We zitten er als jongerenwerk bovenop en zijn dagelijks te vinden op hotspots en hangplekken." Hij herkent zich dan ook niet in de cijfers. "Onze beleving in de wijk is anders."

Nordin Uad, jongerenwerker in de Kersenboogerd, vult hem aan: "Het standaardbeeld is veranderd. Zelfs jongeren van 13 en 14, maakt niet uit van welke afkomst, dealen tegenwoordig. Vroeger stond een dealer op de hoek van de straat. Nu wordt het thuisbezorgd en maken ze gebruik van het internet en social media. Zo blijft het onder de radar."

Slachtoffer of dader

Toch plaatst Lashley er een kanttekening bij. "Zijn het daders of slachtoffers? Zijn ze uitgebuit? Daar zit een enorm verschil in." Hij geeft een voorbeeld: "Een jonge jongen wordt geronseld om een pakketje weg te brengen. Het lijkt onschuldig, maar hij raakt dat pakketje kwijt. Om die schuld af te lossen, moet hij andere klusjes doen. Zo word je langzaam de criminaliteit ingezogen."

Lashley: "Armoede, druk op gezinnen. Stijgende kosten van energie en voedsel. De kick, behoeften om erbij te horen. Het zijn zomaar wat voorbeelden waarom jongeren snel geld willen verdienen."

Wanneer gevraagd wordt naar wat er volgens hem moet gebeuren, hoeft hij niet lang na te denken. "Inzetten op bewustwording, investeren in perspectief en preventie."

Vooral het laatste punt is volgens Lashley erg belangrijk. Het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) liet onlangs weten dat er 'veel te weinig zicht is op jongeren die gedwongen in de criminaliteit belanden'. Vooral op scholen. Zo worden ze door criminelen geronseld op het schoolplein of tijdens een pauze, iets wat vaak al op een basisschool begint.

"Daar moeten we ons op inzetten. We staan bijvoorbeeld op het schoolplein, zijn aanwezig tijdens een pauze. Op het moment dat wij horen dat er iemand wordt geronseld, dan kunnen we daar meteen een vinger achter krijgen", aldus Lashley.

'In ruil voor een mars'

Ook de gemeente Enkhuizen, waar 200 jongeren potentiële aanwas zijn voor het criminele milieu, is zich bewust van de problematiek. "Het is een duidelijke profielschets, maar dat zegt nog niets over of deze 'hoogrisicojongeren' daadwerkelijk in de drugscriminaliteit dreigen te belanden", aldus een woordvoerder.

Om die reden geven steeds meer scholen in Enkhuizen gastlessen of voorlichting. Vorige maand werden leerlingen op het RSG nóg voorgelicht over de gevaren van ondermijning. "De les werd geopend met de vraag of een leerling voorin de klas een pakketje wilde overbrengen aan een leerling achterin in ruil voor een stuk chocola. Nietsvermoedend wordt het pakketje van voor naar achteren gebracht. Zónder dat de leerling weet wat er in het pakketje zit. Ze schrokken hoe makkelijk zij kunnen worden benaderd."