Negentig, incontinent en één keer in de week gedoucht worden: "De grens is bereikt!"

Zodra Helma het nieuws van haar moeder hoort, haar heeft getroost en met haar heeft gewandeld, klimt ze in de pen. Een brandbrief naar de gemeente, thuiszorgorganisatie Omring waar haar moeder cliënt is en naar het ministerie van Volksgezondheid. "Ze is niet een op zichzelf staand geval, er zijn er nog veel meer. Dit moet stoppen."

En dat het niet op zichzelf staat, klopt. Zo zegt Renate Evers van ouderenbond ANBO: "Het verhaal van deze mevrouw is schrijnend, we horen het steeds vaker." De zorg, waaronder ook zeker de West-Friese thuiszorg, kampt met een tekort aan personeel. Zeker richting de vakantieperiode. "De grens van wat noodzakelijke zorg is schuift steeds meer op", vertelt Marja Flameling van thuiszorgorganisatie Wilgaerden. 

Van drie keer, naar één keer douchen

Het afschalen van de zorg begint bij de moeder van Helma tijdens de coronacrisis. "Ze wordt altijd drie keer in de week gedoucht. Het is noodzakelijk", zegt ze. "Ze is negentig en incontinent." Maar door de pandemie wordt het opeens minder. Ze gaan van drie keer in de week douchen, naar twee keer in de week.

"Tot het april 2022 is", vertelt Helma. Twee mensen willen haar moeder komen wassen, maar als ze de badkamer zien wordt er tegen de moeder van Helma gezegd: Hier gaan we u niet meer douchen.

De badkamer voldoet volgens Helma niet meer aan de eisen. "Mijn moeder had er stress van. Ze was helemaal over de rooie. Nadat ik met de thuiszorg heb gepraat, hebben ze haar wel gewassen. Maar ze waren duidelijk: die badkamer moet anders."

"Ze had een douchebak en dat mocht niet meer en er moest een handgreep in. Een douchestoel had ze al." Samen met haar broers en haar moeder zoekt Helma alles uit. De badkamer wordt vernieuwd. Kosten: 6.000 euro. "De badkamer was net een paar weken af, toen mijn moeder de brief kreeg waarin stond dat ze nog maar één keer gedoucht wordt in de week."

Tot hier en niet verder

'Ik ben gewoon te veel, het wordt gewoon tijd dat ik ga', zegt de moeder van Helma wel eens. Hiermee is de grens voor Helma echt bereikt. "Mijn moeder is van de rel." 

Zij en haar broers proberen haar moeder zoveel mogelijk te ondersteunen. "Ik ben haar enige dochter en heb nog drie broers. Ieder draagt een steentje bij op zijn eigen manier." Helma probeert haar moeder te helpen met wassen of douchen, maar dat is voor haar een enorme uitdaging. "Ik heb ooit een ongeluk in Thailand gehad en heb daar een handicap aan mijn arm aan overgehouden, ook heb ik een hernia."

De thuiszorg zegt tegen Helma dat er een flink personeelstekort is. "Maar", zegt Helma: "De zorg kan gewoon niet minder. Ze betaalt 19 euro per maand voor de hulp die ze krijgt. Maar dát wordt niet afgeschaald. Het gaat me niet om die paar euro. Van mij part moet ze dubbele betalen en krijgt ze de zorg die ze verdient."

Met haar brandbrief wil Helma haar hand niet alleen in het vuur steken voor haar moeder, maar ook voor anderen. "Want wat blijft er straks nog over?"

Slimme oplossingen

En dát is een goede vraag. Volgens thuiszorgorganisatie Omring, die niet op dit individuele geval wil ingaan, is een oplossing voor het niet douchen: verzorgend wassen. Het scheelt tijd voor de zorgmedewerker en het is minder belastend voor de cliënt, aldus Omring. "De verzorging en behandeling blijft op deze manier altijd gegarandeerd, alleen soms op een iets andere manier dan cliënten altijd gewend waren."

Verder kijken thuiszorgorganisaties naar andere slimme oplossingen, om zo de cliënt tevreden te houden en de zorgmedewerker niet te overbelasten. Zoals de inzet van de sociale robot, beeldbellen en een medicijndispenser. 

Helma laat weten dat haar moeder op dit moment niet verzorgend gewassen wordt. "Ik weet ook niet of het haar is aangeboden, ik heb haar er niet over gehoord."