Zeldzame aanklacht van Theo over voltooid leven maakt veel los: 'Was precies zijn bedoeling'

Voor de 80-jarige Ruiter uit Grosthuizen was het leven voltooid. Na een opeenstapeling van ouderdomsklachten was het voor hem genoeg. Omdat hij niet wilde wachten op euthanasie, stopte hij met eten en drinken. 

Onder zijn overlijdensadvertentie haalde hij nog één keer fel uit: 

Mijn aanklacht: 

Vermeende deskundigen en gelovige scherpslijpers. 

Voor mensen die op hun eigen wijze klaar zijn met het leven blijven door jullie maar een paar mogelijkheden over waaronder: 

Eén: zichzelf uithongeren en dorsten tot het einde. En twee, het gruwelijke: een touw en een brug of boom. 

Is dit wat jullie willen of jullie lieve Heer wil? 

Door de eeuwen heen hebben jullie door jullie eigenzinnige meningen een spoor van onnodig diep menselijk leed achtergelaten. Dit had ik nog op mijn hart en wilde ik nog graag even kwijt. 

Theo Ruiter. 

De familie ontving veel reacties naar aanleiding van de bijzondere laatste actie van Theo. "Het heeft veel losgemaakt en dat was precies zijn bedoeling", zegt schoonzoon Arjan Frerichs. Verder kiest de familie ervoor om de pers niet te woord te staan. 

Statement

Ook Mara Punt-De Vries merkt dat er veel over het statement wordt gesproken. De Spierdijkse staat deze dagen als uitvaartverzorgster de familie bij. "Ik ben heel blij met zijn actie. Omdat ik heel graag wil dat er over de dood wordt gesproken. Het brengt zoveel rust als je van elkaar weet wat je wil."

Ze vervolgt: "Mijn persoonlijke mening over een vrijwillig levenseinde is niet belangrijk, maar het is goed als er discussie komt. Waarom komt iemand die manisch depressief is bijvoorbeeld moeilijk in aanmerking voor euthanasie? Dat zijn interessante discussies. Er wordt deze dagen in Grosthuizen en omgeving denk ik zelfs aan de keukentafel over de dood gesproken. Daar kan Theo trots op zijn. Zijn actie is meer dan geslaagd."

Tijdens door haar georganiseerde lezingen probeert de uitvaartverzorgster de dood bespreekbaar te maken. Ze hoopt dat binnenkort te doen in het kerkje van Oudendijk, samen met Jaap van Riemsdijk, die verbonden is aan de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE).

Zwak gestel, sterke wil

Van Riemsdijk heeft Theo tijdens zo'n lezing ontmoet. "Stoppen met eten en drinken is iets wat wij niet als eerste keuze aanraden. En als iemand hiervoor kiest, dan moet het iemand zijn met een zwak gestel en een sterke wil, die medisch begeleid wordt. Want zoiets mag niet te lang duren. Het hongergevoel verdwijnt vaak na een paar dagen, maar de dorstprikkel is lastig te dempen. Maar Theo trok blijkbaar zijn eigen plan."

Volgens Van Riemsdijk wordt in Nederland jaarlijks ongeveer 750 gevallen gekozen voor zo'n einde, tegenover circa 7.000 euthanasiegevallen per jaar. 

Vrijwillig einde

In 2002 werd de Euthanasiewet ingevoerd. Sindsdien is euthanasie onder bepaalde voorwaarden toegestaan. Iemand kan er ook voor kiezen te sterven door af te zien van medische behandeling. Daarnaast kunnen mensen die in hun terminale fase ernstig lijden, geholpen worden door palliatieve sedatie, waarbij de patiënt in een laatste fase in coma wordt gebracht.  

De NVVE pleit voor een vierde optie: sterven in eigen regie met een laatstewilmiddel, de zogenaamde autonome route. Voorbeelden hiervan zijn zelfdodingspoeder of het gebruik van helium. "Mits het goed geregeld wordt", zegt Van Riemsdijk.

"Er zou een systeem vanuit de overheid kunnen komen, waarbij mensen zich aanmelden. Zo kan er zorgvuldig mee om worden omgegaan. Het had iemand als Theo veel leed kunnen besparen."