Primeur: Ouder-Amstel krijgt voor tweede keer volledig vrouwelijk college

Na de formatie in 2014 kreeg toenmalig burgemeester Mieke Blankers-Kasbergen drie vrouwelijke wethouders aan haar zijde. Daarmee had Ouder-Amstel destijds dé primeur. "Dat is toen ook in het nieuws geweest", vertelt kandidaat-wethouder Barbara de Reijke, die de afgelopen vier jaar ook al wethouder was. Nu is het de eerste gemeente die voor de tweede keer uitsluitend vrouwen aan het roer heeft.

Waar Ouder-Amstel acht jaar geleden de enige Nederlandse gemeente was, is er deze bestuursperiode nóg een gemeente met een volledig vrouwelijk dagelijks bestuur: Terschelling. Op het Friese Waddeneiland wordt burgemeester Caroline van der Pol inmiddels geflankeerd door twee vrouwelijke wethouders. 

Participatietraject

De komende twee weken weken werken de kandidaat-raadsleden van Ouder-Amstel aan de uitwerking van het definitieve coalitieakkoord. Eerder deze week hadden burgers en raadsleden de mogelijkheid om hun zegje te doen. "Met die input gaan we het concept-coalitieakkoord aanpassen", aldus wethouder De Reijke. "Daarmee zijn we een uitzondering", vertelt ze over dat participatietraject. 

Het had weinig gescheeld of Terschelling was in de bestuursperiode 2022-2026 de enige gemeente geweest met een volledig vrouwelijk college. Omdat GroenLinks-wethouder Axel Boomgaars (32) last-minute liet weten voor het wethouderschap in Hoorn te gaan, moest zijn partij halsoverkop op zoek naar een alternatieve kandidaat voor Ouder-Amstel. 

Die werd gevonden in een oude bekende: Jacqueline de Maa, die van 2010 tot 2014 raadslid, en van 2014 tot 2018 wethouder in Ouder-Amstel was. Inderdaad, De Maa zat in het eerste volledige vrouwelijke college van Ouder-Amstel, Noord-Holland en Nederland. En nu dus in het (gedeeld) tweede volledig vrouwelijke college van Nederland, zij het onder een andere burgemeester. 

Aan bevlogenheid geen gebrek: bij haar afscheid als wethouder in 2018 zei ze dat ze zich altijd met ziel en zaligheid heeft ingezet. "Wethouderschap is niet zozeer een baan, maar een bestaan."

Vrouwelijk college 'niet de insteek'

Voor Barbara de Reijke, de afgelopen vier jaar verantwoordelijk voor ruimtelijke ordening, participatie, financiën en sport & gezondheid, is het de eerste deelname aan een volledig vrouwelijk kabinet. De vraag of ze andere verwachtingen heeft van een bestuursperiode met alleen vrouwelijke wethouders, kaatst ze behendig terug: "Zou je dat ook een wethouder uit een volledig mannelijk college vragen?" 

Het plotselinge vertrek van kandidaat-wethouder Boomgaars naar Hoorn toont volgens De Reijke aan dat een volledig vrouwelijk college 'niet de insteek is geweest'. "Wat mij betreft is het niet relevant, het gaat erom dat je de beste mensen op de posities hebt." 

Vijf heren

Toch zijn wethouders meestal mannen. Van de 154 gemeenten waar inmiddels een nieuw college is gevormd, bestaat dat college in 46 gemeenten uitsluitend uit mannen, becijferde het AD. De Utrechtse gemeente Vijfheerenland doet zijn naam eer aan, want tot hilariteit van de krant zitten in dat college - de burgemeester niet meegerekend - vijf heren.  

De Reijke is dan ook groot voorstander van 'meer vrouwen in de politiek', maar is zich ook bewust van het gebrek aan diversiteit in haar aanstaande college.  "Diversiteit is altijd belangrijk."  De bijdrage die haar vierkoppige college levert aan het vrouwengehalte in de politiek weegt volgens haar zwaarder dan het gebrek aan diversiteit in haar eigen college.

Vrouwelijke wethouders onder mannelijke burgemeester

Met een volledig vrouwelijk college is Ouder-Amstel dus (bijna) uniek. Wel zijn er meer gemeenten waar de volledige wethoudersploeg uit vrouwen bestaat, maar voor zover bekend niet in Noord-Holland. In Culemborg en Bunnik vormen mannelijke burgemeesters het college met uitsluitend vrouwelijke wethouders. Dat gebeurde overigens in 2018 ook al, in het Noord-Brabantse Gemert, dat daarmee de primeur had.