Verdwijnt eeuwenoude Haarlemse traditie? Voortbestaan luilakmarkt aan zijden draadje

Ron van de Vall, achttien jaar marktmeester van de luilakmarkt, kan het nog niet helemaal bevatten. Er zijn nog maar vijf aanmeldingen voor de nachtelijke bloemen- en potjesmarkt. Traditioneel vindt dit voor Pinksteren plaats en het is sterk verbonden met die andere typisch Noord-Hollandse traditie: luilak. 

Vroeger melden zich wel tussen de 55 en 65 verkopers. "We hebben dit jaar bijzonder weinig inschrijvingen, dus kunnen we de markt nog wel organiseren? Ik ga deze week een belronde onder verkopers doen. Hopelijk levert dat nog iets op", aldus de 65-jarige marktmeester. 

Volgens Van de Vall hebben veel bloemen- en plantenverkopers tijdens de coronaperiode goed gedraaid, waardoor de luilakmarkt, vaak gezien als financieel extraatje, niet per se nodig is.

Een van de bloemen- en plantenverkopers is Peter Vijn. Deze zestigjarige verkoper uit Broek op Langedijk staat al sinds zijn 25ste op de Haarlemse 'potjesmarkt'. Ondanks dat hij merkte dat de afgelopen jaren de markt 'kleiner en kleiner' werd,  is hij erg geschrokken van de dreigende opheffing van deze traditie.

Vijn denkt dat corona de uiteindelijke genadeklap zou kunnen worden voor de markt. Maar hij zag de laatste jaren de bezoekersaantallen al dalen. "Het heeft me wel geraakt om te zeggen dat het waarschijnlijk niet doorgaat. Je leeft er toch naartoe."

Luilak al vele eeuwen een traditie 

Het is volgens marktmeester Van der Vall niet helemaal bekend sinds wanneer de luilakmarkt er staat. Wel weet hij dat de bloemenmarkt ouder dan honderd jaar is."Bloemen- en plantenverkopers uit de bollenstreek meerden met hun boten volgeladen bloemen en planten af aan de Raamvest om hun waar te verkopen." 

Achttien jaar geleden werd Van de Vall marktkoopmeester van de luilakmarkt. Voor zijn tijd liepen de bezoekersaantallen terug. Daarom is er toen besloten om de nachtelijke markt op te delen. Omdat veel kooplui de volgende dag weer op de gewone markt in Haarlem moesten staan, bleef een deel niet de hele nacht staan. 

's Nachts open 

"De kramen op de Raamsingel staan er tot vrijdagnacht 2.00 uur, aan de andere kant van het water aan de Raamvest staan de marktkramen er de hele nacht, tot en met 11.00 uur de volgende ochtend," vertelt Van de Vall.

Hierdoor konden de verkopers die de volgende dag ergens anders moesten staan, toch deelnemen aan de luilakmarkt en was het aantal kramen de afgelopen jaren volgens Van de Vall 'redelijk stabiel'. 

Marktkoopman Peter van Vijn beaamt dat het voor hem drukke tijden waren. "De luilakmarkt waren extra inkomsten voor me. Ik stond er de hele nacht en zelfs in de vroege ochtend. Tijdens de koopjestochten kwamen er veel bezoekers. Daarna ging ik dan door naar de markt op de Grote Markt. Ja, dat was wel een hele toer."

Minder populair 

Die hoogtijdagen waren al wel enige tijd voorbij, en vooral 's nachts werd het minder druk. Van Vijn heeft wel een idee hoe de markt nieuw leven ingeblazen kan worden. "Je zou de bloemen- en potjesmarkt bij de gewone markt op de zaterdag overdag kunnen doen, bijvoorbeeld in de Koningstraat. Dat je daar een soort van themamarkt voor planten voor maakt."

Hiermee zou de luilakmarkt enigszins gered zijn, en de traditie, zij het in aangepaste vorm, in leven kunnen blijven. Maar dan is wel het nachtelijke struinen tussen de bloemen en planten voorgoed verdwenen.