Westwoudse buren geven Oekraïense families onderdak in café: "Er ontstaan nieuwe zorgen"

Dankzij de goedwilligheid van de eigenaar van het café, de lokale voetbalclub, brandweer en kerken, werd de eerste verdieping van het pand in een mum van tijd omgebouwd tot een volwaardige verblijfsplaats. De families, bestaande uit acht Oekraïnse vluchtelingen, verblijven er nu drie weken. 

"We twijfelden geen moment om het op te zetten", stelt Fione Janssen, die oogcontact zoekt met Kim Schouten. Kim knikt hoopvol en vult de woorden van Fione aan: "We zouden het morgen zo weer doen!"

Tekst gaat verder onder de video.

De dames zijn erg geroerd van de verkregen hulp uit het dorp. "Ik heb het gevoel dat het dorp weer met elkaar in verbinding staat", lacht Kim. "Je moet je voorstellen dat er ongeveer drie weken geleden nog helemaal niets in deze ruimte stond. Maar iedereen was gebrand om ervoor te zorgen dat de vluchtelingen een fijne plek zouden krijgen om te verblijven. Zo was er een lokale brandweerman, een beer van een kerel, die alle kastjes en lades aan het schoonmaken was. Dat was mooi om te zien!"

Zorgen

Toch merken de dames dat er na drie weken opvang nieuwe zorgen ontstaan. "Wij waren één van de eerste gemeenten die een grote groep vluchtelingen heeft opgevangen in gastgezinnen", vervolgt Kim. "Doordat we een beetje voorlopen op andere gemeenten merken we op dat niemand precies weet welke route bewandeld moet worden."

Zo had één van de gezinnen wel de juiste officiële paspoorten bij zich en was het voor hen gemakkelijk om in te schrijven bij de gemeente. Hierdoor hebben zij recht op leefgeld, mogen ze werken en hebben zij recht op zorg. "Maar dat geldt niet voor de andere familie", zucht Kim. "De vader heeft bijvoorbeeld heel veel last van zijn kies, maar kan voorlopig geen behandeling krijgen omdat hij niet staat ingeschreven bij de gemeente."

Hoe het precies verder moet, weten de dames ook niet. Ze hopen dan ook dat de gemeente snel extra ondersteuning gaat bieden. "Er wordt heel veel gevraagd van gastgezinnen", zegt Kim. "Het is voor ons niet altijd te realiseren om even iemand naar het gemeentehuis of naar de tandarts te brengen. Praktisch gezien is dat gewoon niet haalbaar."

Kerk

Dankzij een gift van de Hervormde Kerk in Westwoud krijgt de familie, die nog niet staat ingeschreven, alsnog leefgeld. Patric de Vries is de koster van de kerk en is erg blij een steentje bij te dragen. "We hebben geld voor goede doelen, dus waarom niet ondersteunen? We hebben de vluchtelingen voorzien van leefgeld maar ook praktische zaken zoals een telefoon en een internetabonnement."

De kerk heeft eenmalig een bedrag gegeven om te helpen. Indien er meer nodig blijkt te zijn, mag er opnieuw een aanvraag worden gedaan. "Wij willen natuurlijk wel graag zien wat er met dat geld wordt gedaan", vervolgt De Vries. "Maar als we zien waar ze het aan uitgeven, kan er in de toekomst een tweede donatie worden gedaan."

Opvang

In West-Friesland zijn op dit moment ten minste 526 Oekraïense vluchtelingen opgenomen. De verdeling over de gemeenten is als volgt: SED-gemeenten: 250, Medemblik: 168, Opmeer: 28, Koggenland: 80. Gemeente Hoorn is om een reactie gevraagd. 

Tot op heden zien geen van deze gemeenten dat er gastgezinnen kampen met spijt. Wel organiseert Medemblik met Vluchtelingenwerk binnenkort een (besloten) informatiemiddag voor gastgezinhouders en vluchtelingen om allerlei informatie te geven en vragen te beantwoorden.

Onvoldoende gedocumenteerd

"Indien iemand aangeeft de Oekraïense nationaliteit te hebben maar niet of onvoldoende gedocumenteerd is, en de gemeente kan de identiteit of nationaliteit niet vaststellen, dan verwijst de gemeente deze persoon door naar de Oekraïense ambassade", stelt communicatieadviseur Esther Groen van de SED organisatie. 

De consulaire afdeling kan de persoon verifiëren en – indien van toepassing – een certificaat afgeven op basis waarvan alsnog de inschrijving in de Basisregistratie Personen (BRP) kan plaatsvinden.

"Aangezien deze procedure sinds 1 april 2022 is vastgesteld, wordt deze week gekeken of voor deze mensen een afspraak gemaakt kan worden op de Oekraïense ambassade", vervolgt Groen. "In de tussentijd kunnen deze mensen gewoon naar de tandarts en dragen de gemeenten de lasten voor de mogelijke kosten die hieraan verbonden zijn."