Ga naar Content

Schaars graan, dure flessen: problemen voor regionale brouwers maken je biertje duurder

Bierbrouwerijen in Noord-Holland lopen tegen steeds meer problemen aan. Na de bierbrouwexplosie van de afgelopen jaren, staat de industrie nu onder druk. De verwoestende oorlog in Oekraïne zorgt voor een flinke stijging van de graanprijs en vanaf 2024 schieten ook de accijns op speciaalbier omhoog. "Er staan ook een paar glasfabrieken in Rusland en Oekraïne die nu niet kunnen leveren."

Jopenbier - NH Nieuws

"Tien procent van mijn klanten is al gestopt", vertelt brouwer Kees Schouten van de Noord-Hollandse Bierbrouwerij aan NH Nieuws. Schouten verhuurt zijn brouwerij aan kleine hobbybrouwers die zelf geen brouwketels hebben. "De lol is er vanaf, alles wordt steeds zakelijker." En daar gaat het volgens Schouten niet om bij het brouwen. "Het gesprek begint nu steeds met 'wat kost het?'. Voor veel hobbyisten is het te duur geworden." 

Speciaalbier is de afgelopen jaren ontzettend populair geworden en de brouwerijen schoten als paddestoelen uit de grond. Het aantal brouwerijen is in Nederland de afgelopen vijf jaar met 126% gestegen. Noord-Holland telt maar liefst 188 brouwerijen, blijkt uit cijfers van de KvK in 2021. Dit komt neer op 6,5 brouwerijen per honderdduizend inwoners. Alleen Noord-Brabant heeft er meer.

Oorlogsprijs

Schouten betaalt 18 euro voor een zak graan. Koopt hij een hele pallet, dan krijgt hij korting en zakt de prijs naar 14 euro per zak. "Maar die korting is nu al vanaf", vertelt hij. Dat lijkt nog niet zo ingrijpend, maar de echte klap moet volgens Schouten nog komen. "Er lopen nu nog allerlei contracten met de leveranciers. Maar als die aflopen, klapt de oorlogsprijs erin. Dan kan de graanprijs in één keer met twintig procent omhoog gaan."

Overigens benadrukt Schouten: "Ik zou het niet in mijn hoofd halen om te klagen over mijn situatie, als je ziet wat daar in Oekraïne gebeurt."

"Ik zit al 27 jaar in het bier, maar ik heb dit nog nooit meegemaakt"

Brouwer bij brouwerij Jopenkerk, haarlem

Niet alleen de graanprijs stijgt door de oorlog in Oekraïne. "Er staan ook een paar glasfabrieken in Rusland en Oekraïne die nu niet kunnen leveren", vertelt een brouwer van de Jopenkerk in Haarlem. "Dus de flesprijzen schieten ook omhoog."

Voordat de oorlog uitbrak zaten de graanprijzen al in de lift. "Eerder dit jaar mislukte al een oogst in Oekraïne en China wil nu ook graan uit Europa." De oorlog is de nekslag, er is nu veel meer vraag dan aanbod. "De moutprijzen gaan niet dertig procent omhoog, maar zullen gaan verdubbelen", verwacht de Haarlemse brouwer. "Het is zo'n extreme situatie, ik zit al 27 jaar in het bier, maar ik heb dit nog nooit meegemaakt."

'Vredespijpje'

Roy de Vries van Brouwerij Hoop in Zaandijk ziet op de korte termijn nog geen enorme problemen. "We hebben de mout al ingekocht, maar bij elke inkoop gaat de prijs omhoog." Bij de Zaanse brouwerij spelen eerst nog andere uitdagingen, voordat ze zich echt zorgen maken over de graanprijs. "Na twee jaar corona hebben we nog pallets met fusten hier staan. De grootste uitdaging is nu om het bestaande bier niet te verspillen en naar de horeca te krijgen."

Tekst gaat verder onder de foto.

Volgens bierbrouwer Kees Schouten worden onze biertjes zo'n 10 à 15 procent duurder - Foto: NH Nieuws

Tussen die pallets staat er een die eigenlijk voor Rusland was bedoeld. Maar wegens overduidelijke redenen zal die niet richting het oosten gaan. "Wij hebben besloten om die fusten volgende week woensdag op te tappen in ons café, en de opbrengsten te doneren aan Giro 555." Saillant detail: het gaat om een biertje genaamd 'Vredespijpje'.

Hoe sterker, hoe duurder

Vanaf 1 januari 2024 gaan de accijns op alcohol op de schop. De hoogte van de accijns hangt dan af van het alcoholpercentage in het biertje. In de praktijk betekent dit dat er met de prijs van pils weinig zal veranderen, maar bij het speciaalbier gaan de accijns wel omhoog, want daar zit vaak meer alcohol in. Nu hangt de hoogte nog af van het stamwortelgehalte in het bier, voor speciaalbieren komt dat uit tussen de 37,96 en 47,48 euro per 100 liter.

"Dit veroorzaakt wel zorgen onder de brouwers, met name degenen die speciaalbier brouwen natuurlijk"

Rob Alphenaar, brouwer en voorzitter Alliantie van Biertapperijen

Met de nieuwe regels zullen brouwers voor bijvoorbeeld een bier van zeven procent alcohol, 52,43 euro per 100 liter moeten betalen, vertelt een woordvoerder van de Vereniging van Nederlandse Brouwers. "Dit veroorzaakt wel zorgen onder de brouwers, met name degenen die speciaalbier brouwen natuurlijk."

Effect op de bierprijs

Volgens brouwer Kees Schouten zal een biertje op het terras met 10 à 15 procent toenemen. Ook Rob Alphenaar voorspelt een hogere consumentenprijs. Hij is brouwer, heeft een eigen biercafé en is voorzitter van de Alliantie van Biertapperijen. "We moeten nog maar zien wat de horeca gaat doen en wat ze meenemen in het assortiment."

Cafés moeten de aankomende tijd de verliezen van twee jaar aan lockdowns inhalen. Ze zullen wellicht niet een risico willen nemen met de minder bekende bieren en eerder kiezen voor de grote namen als Texels en Brouwerij 't IJ. "Er zal altijd wel een markt zijn voor de specialere biertjes van kwaliteit", stelt Alphenaar ons gerust. "Speciaalbier gaat het winnen van de prijs."

Lees ook

Download de app

🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.