De hoge gasprijs gooit (nog) geen roet in het eten voor Tata's toekomstplannen

In september omarmde Tata Steel IJmuiden het vergroeningsplan van FNV en de Werkgroep Zeester. In dat plan komen er in de komende twintig jaar twee nieuwe fabrieken, die het proces van staalmaken schoner en milieuvriendelijker gaan maken.

Om het plan te laten lukken, zijn vele miljoenen euro's subsidie van de overheid nodig. Bovendien bleek uit een haalbaarheidsrapport van onderzoeksbureau Roland Berger dat er weinig ruimte is voor vertraging van het plan, of voor foute inschattingen. 

'Spannende tijdlijn'

Zoals directeur Hans van den Berg in een interview tegen NH Nieuws zei:  "Ja, het is een ambitieus plan. En we hopen dan ook dat we medewerking gaan krijgen om het te kunnen realiseren. Want de verandering is voor het grotere goed, wat we natuurlijk delen. Maar het is wel een spannende tijdlijn, laat ik het zo zeggen."

Eén van de premissen van het plan is dat gas, waar de nieuwe fabrieken op moeten draaien tot er genoeg betaalbaar waterstof beschikbaar is, beschikbaar zal zijn tegen een prijs van 14,50 euro per megawattuur (MWh), of in ieder geval tussen de 10 tot 30 euro. Het probleem: een kilowattuur gas kost nu rond de 100 euro.

Prijzen over langere tijd

"Dat heeft alles te maken met de huidige politieke situatie in Rusland", zegt Machiel Mulder, hoogleraar energie-economie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Maar het is niet waarschijnlijk dat de prijzen over langere tijd zo hoog blijven, verwacht hij.

Dat zou alleen zo zijn bij 'langdurige belemmeringen, of schade aan de markt'. En dat is onwaarschijnlijk. Mulder: "We halen ook gas uit Amerika en het Midden-Oosten, en die kunnen het nog wel aan ons kwijt voor veel minder geld."

"We hebben in principe nog wel genoeg gas op de wereld voor meer dan honderd jaar. De gasprijs was tot de afgelopen zomer jarenlang consistent rond de 20 euro per MWh, tot de prijs begon te stijgen."

Duurder

Gas zal in de komende jaren wel iets duurder worden dan toen, denkt Mulder. "Ik zou van rond de 30 euro per MWh uitgaan." Daar is David Smeulders, zijn collega-hoogleraar Energietechnologie aan de TU Eindhoven het mee eens: "De prijs zal hoog in de genoemde range van tussen de 10 en 30 euro zitten."

Daarmee zou Tata Steel nog net binnen die grenzen van de door Roland Berger geraamde gaskosten zitten. Met andere woorden, nog nét goed. De specifiek in het plan genoemde 14,50 euro per MWh gas is volgens beide hoogleraren wel erg optimistisch geschat.

En het zal eerder duurder dan verwacht uitvallen dan goedkoper, denkt Smeulders: "Ik vrees het ergste voor Tata. We kunnen op de gasmarkt niet langer dan een jaar of vijf vooruitkijken, en verder is het net als met de beurs: de prijzen kunnen variëren en wat in het verleden is gebeurd, is geen garantie voor de toekomst."

Concurrentiegevoelige informatie

In het haalbaarheidsrapport van Roland Berger schrijft het onderzoeksbureau dat de genoemde ramingen binnen een 'middenscenario' vallen. Ook andere scenario's zijn doorgerekend, maar die cijfers kan Tata niet geven 'wegens concurrentiegevoelige informatie.'

Zij wijst erop dat een stijgende gasprijs ook een gunstig mechanisme in de hand zou kunnen werken: "De recente ontwikkelingen op het gebied van aardgas zouden ook een versnellend effect kunnen hebben op het opstarten van de waterstofeconomie in Nederland en Europa."

Komende 23 maart volgt een technische briefing over het rapport aan leden van de Tweede kamer. Die briefing zou oorspronkelijk afgelopen december plaatsvinden, maar is toen uitgesteld.