Ga naar Content

Zorgen over gebruik nicotinezakjes onder Hoornse jeugd: "Kick is niet normaal"

Op Hoornse scholen en Snapchat-feeds zijn nicotinezakjes de nieuwste hype, een nicotinemiddel waarvan meerdere soorten bestaan. Het is een soort pruimtabak en is razend populair onder Horinezen. Jongerenwerkers van Stichting Netwerk trekken nu aan de bel. "Het is erg hot."

Nicotinezakjes zijn te verkrijgen in meerdere smaken - Foto: Snapchat

Je krijgt nicotine binnen zonder te roken en het gebruik is eenvoudig. Je stopt een soort theezakje met nicotine onder je bovenlip en via het tandvlees komt de nicotine in je bloed terecht. "Binnen no-time voel je een nicotinekick", vult teamcoach Jerrol Lashley van Stichting Netwerk aan, die waarschuwt voor de gevolgen van nicotinezakjes. "Ook net als met roken, is de kans op verslaving groot."

Want nicotinezakjes zijn slecht voor de gezondheid, constateert verslavingskliniek Jellinek. Het leidt onder meer tot een verhoogde hartslag, geprikkeld zenuwstelsel en verhoogde afgifte van adrenaline. "We laten ook regelmatig plaatjes zien van wat nicotinezakjes met de tanden kunnen doen als je het te veel gebruikt", aldus Lashley. "Waarom zoeken ze wel uit wat er in een vaccinatie zit, maar dit uitzoeken, ho maar. Het is niet gezond op deze leeftijd, die kick is niet normaal."

Het is ook iets dat ouders thuis niet kunnen herkennen of ruiken. "Het stinkt niet namelijk", legt Lashley uit. Ook kunnen tieners het goedje, zonder dat iemand er achter komt, kopen op social media. "De berichten op Snapchat, waar het goedje dus veel wordt verkocht, verdwijnen na een paar seconden weer."

Prijzen stijgen

De nicotinezakjes zijn een tabakloze variant van de originele snus uit Zweden en Noorwegen. Het werd eerst voor vijf euro verkocht op straat, waarna het overwaaide naar social media als Snapchat en Telegram. "Het goedje wordt alsmaar populairder. Ook de prijzen stijgen", ziet Lashley. "Het kost nu 7,50 euro en het is makkelijk te verkrijgen."

Zo kunnen ze het ook makkelijk op webshops bestellen, waarna het pakketje wordt thuisbezorgd. "We zien ook meerdere smaakjes als aardbei of munt."

Snus-varianten

Vaak worden nicotinezakjes 'snus' genoemd. Dat is onterecht, want in tegenstelling tot de originele snus (uit Zweden) zit er in nicotinezakjes geen tabak, alleen nicotinepoeder. Bovendien wordt er aan veel soorten authentieke snus een smaakje – bijvoorbeeld drop, meloen of whiskey – toegevoegd, terwijl de verkoop van tabaksproducten met smaak in de Europese Unie inmiddels verboden is.

Zweden is het enige land in de Europese Unie waar snus officieel verkocht en gekocht kan worden. Die uitzonderingspositie heeft het land afgedwongen bij de toetreding tot de Europese Unie in 1993. Officieel mogen Zweedse snus-webshops geen buitenlandse klanten bedienen, maar inmiddels zijn er ook enkele snus-webshops buiten de EU gevestigd, waardoor online toch de authentieke Zweedse snus kan worden besteld.

Eerder waarschuwde het RIVM al voor de schadelijke gevolgen van het gebruik van deze zakjes.

Rolmodellen

Begin vorig jaar zagen jongerenwerkers van Stichting Netwerk voor het eerst het goedje in het straatbeeld voorbijkomen. "Toen zagen we mondjesmaat wat indrukken. We dachten: dit is weer zoiets, het verdwijnt wel weer", zegt Lashley. Maar de stichting liet het hoofd niet hangen. "Door corona begeven we ons veel meer online, want daar trekken tieners zich terug. En ja hoor, we zagen het goedje steeds vaker. Ook bij topsporters, zoals voetballer Hakim Ziyech. En laten dat nu net rolmodellen zijn, het geeft een nieuwe inkijk."

En die hype verplaatste zich naar middelbare scholen. Vooral onder bruggers en tweedeklassers is het goedje populair. Lashley: "Ook groepachters gebruiken het. We zagen leerlingen die misselijk werden en moesten overgeven tijdens de pauzes. Ze werden ook opeens duizelig als we met hun in gesprek waren, ze gedroegen zich vreemd."

Hoort niet op school

Ook schooldirecteur Stef Macke, van het Tabor College D'Ampte in Hoorn, ziet wat er speelt aan rottigheid. "Het is lastig te zeggen hoeveel leerlingen het gebruiken. Maar dat het speelt, dat is zeker."

Ze voeren dan ook regelmatig controles uit bij schoolkluisjes. Leerlingen krijgen dan een beloning als ze niks vinden of goed gedrag vertonen. Macke: "Zoals een complimentenkaartje of ze krijgen 'duiten' waarmee ze iets kunnen kopen, zoals een paar Happy Socks. En dat is belangrijk, het past ook bij ons pedagogisch concept. Belonen werkt beter dan straffen."

Want dit soort spul hoort volgens Macke niet op een school, ook niet daarbuiten. "We moeten daarin duidelijk stelling nemen en een veilige leeromgeving creëren."

Geen markt

Macke: "Het begint met een sigaret, dan met snus en dan met iets anders. Het is een opstapeling van gebruiken en dat moeten we niet hebben en willen. We moeten niet een markt gaan creëren."

Ook docenten krijgen trainingen bij Stichting Brijder om het gebruik van nicotinezakjes vroegtijdig te signaleren. "Bijvoorbeeld tijdens de pauzes of wordt het al gebruikt tijdens de lesuren? Die laatste komt gelukkig niet vaak voor", merkt Macke.

Door de toename van nicotinezakjes slaat de gemeente Hoorn de handen nu ineen. Samen met Brijder Jeugd, Stichting Netwerk, HALT, GGD Hollands Noorden en de middelbare scholen treffen ze maatregelen om de handel in en het gebruik van nicotinezakjes tegen te gaan. "We moeten het met elkaar doen om het groeiende probleem op te lossen."

Dit is een bericht van de gemeenschappelijke Westfriese nieuwsredactie

Meer nieuws uit West-Friesland?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit West-Friesland. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws
📧 Stuur ons jouw tips op via [email protected] of app ons via 06-23405405
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]