Musicalicoon Bill van Dijk: "Toneelspelers haalden hun neus op voor de musical"

Hair

Hair, de eerste musical waar Bill van Dijk in speelde, begon hij meteen in de hoofdrol. Het was 1970 en het begin van een glansrijke carrière die hem ook naar Broadway en West End leidde. "Hair was een belevenis", zegt Van Dijk. "Daar begon het allemaal mee. Het heeft mijn hele leven bepaald. Hair was meer dan een musical, het was a way of life. Het was onderdeel van het echte leven: het was een weerspiegeling van de jeugd in die periode. En wij waren een soort spreekbuis geworden voor jongeren die het niet eens waren met hun ouders."

Drugs

Aan deze bijzondere periode kwam een dramatisch einde. "Waarschijnlijk is het stuk gegaan door het grote drugsgebruik", zegt Van Dijk. "Er werd zoveel gebruikt. Er werd zelfs LSD ingenomen tijdens een voorstelling. We speelden in een tent op het Museumplein. De foyer werd gerund door de tourmanager van The Stones. Die bleek een gigantische drugsdealer te zijn. Je kwam binnen en het eerste wat je deed was je pillen of je weed halen en dan ging je het toneel op."

Zingen

Zingen deed Bill van Dijk al van jongs af aan. Hij kwam dan ook uit een muzikaal gezin. Zijn moeder was zangeres en thuis werd er de hele dag gezongen. "We zongen hele opera's. In plaats van praten, zongen we met elkaar."

In het laatste jaar van de academie hoort Van Dijk dat er audities zijn voor de musical Hair. Hij meldt zich aan en krijgt tot zijn eigen verbazing de hoofdrol aangeboden. Dat mocht eigenlijk niet zolang je op de academie zat, maar die kans liet Bill van Dijk niet aan zich voorbijgaan. "Ik dacht: dan laat ik die paar maanden op de academie maar schieten. Maar toen belden ze of ik toch eindexamen wilde doen. Zo ben ik in het theater terecht gekomen."

Kleine k

Er was in Nederland een grote scheiding tussen de grote K en de kleine k. De musical behoorde binnen de kunstwereld in die tijd duidelijk tot de kleine k. "Toneelspelers en cabaretiers haalden hun neus op voor de musical." Maar niet voor Bill van Dijk. Hij had jarenlang in Australië gewoond en in de Engelstalige wereld wordt de musical juist zeer serieus genomen. En zo rees de ster van Van Dijk. "Ik deed het goed en de keuze was beperkt", voegt hij er lachend aan toe. Maar daarmee doet hij zichzelf duidelijk tekort. 

Tekst gaat verder.

Neus

Bill van Dijk speelde de hoofdrol in tal van klassieke musicals tot hij van zijn rol in Cyrano zijn eigen klassieker maakte. De neus van Cyrano was daaraan onlosmakelijk verbonden. Van Dijk haalt de deksel van een grote doos. Die blijkt tot de rand gevuld met neuzen. "De neus, daar draaide het om. Wie gaat 'm maken? Dat werd de man die ook het masker van de Phantom of the Opera heeft ontworpen. Maar die neus vond ik helemaal niet lekker zitten. Uiteindelijk is ie in Nederland gemaakt. Het was eigenlijk een filmneus, daarom kon je 'm maar één keer dragen, want als je 'm eraf haalde, dan scheurde er weer iets. Ik heb ze allemaal bewaard."

Tekst gaat verder.

Broadway

In 1993 werd Bill van Dijk gevraagd om de rol van Cyrano ook op Broadway te spelen. Mooier kon niet. Van Dijk: "Cyrano is zo'n klassieker omdat het zo'n gelaagde rol is. Hij heeft woede-uitbarstingen, maar aan de andere kant is hij weer heel poëtisch. Je kan er heel veel kleuren inbrengen. Het is eigenlijk een soort rol uit Shakespeare." 

Een musicalster hier of een musicalster in Amerika, dat is een hemelsbreed verschil. Daar moest Van Dijk wel aan wennen: "Als je een restaurant inkomt, mag je niet betalen. Ze zijn blij als je daar komt of als ze je foto mogen ophangen."

Maar dat was eens. Op die behandeling hoeft hij niet meer te rekenen in New York: "You're hot or you're not. Alles is tijdelijk. Ik vergelijk theater altijd met ether: het is een enorm sterke geur die je je hele leven bijblijft, maar het is ook zo weer vervlogen."

Kijk hier voor meer Noord-Hollandse iconen.