Wat doet de inflatie met je portemonnee? "Steeds meer mensen zullen in nood komen"

Volgens econoom Nicky Pouw is de inflatie in dertig jaar niet zo hoog geweest. Ze noemt daarvoor verschillende oorzaken: "Afgelopen maand steeg de inflatie ruim boven de 7 procent. De hogere prijzen voor olie, gas en elektra vormen vijftig procent van de recente stijging. Daarbij is de economie aan het heropenen en geven mensen weer meer geld uit."

De vraag naar goederen en diensten neemt daarom rap toe, "maar de productie gaat minder snel, daarom ontstaat er een verschil in vraag en aanbod en stijgen de prijzen. Ondernemers die tijdens de coronacrisis hoge verliezen hebben geleden, grijpen nu hun kans om deze kosten te verhalen op de consument. Zo ontstaat er een dubbele opwaartse druk op de consumentenprijs."

Stijgende huurprijzen

De hoge inflatie heeft niet alleen een negatief effect op de koopkracht, ook de woningnood zal verder toenemen, verwacht Pouw. "Met name bij huurwoningen op plaatsen waar veel vraag is, bijvoorbeeld in stedelijke gebieden zoals Amsterdam, zullen de prijzen verder stijgen. Een deel van het woningaanbod zal niet meer betaalbaar zijn voor mensen met een kleine beurs: studenten, starters en mensen met laag inkomen. Als er niet voldoende wordt bijgebouwd, zal de woningnood alleen maar stijgen."

Als gevolg vreest de econoom voor een verlies aan diversiteit in de grote steden. "Deze groepen zullen de stad uittrekken en dit gaat natuurlijk weer gepaard met de aantrek van nieuwe, rijke inwoners."

Vooral burgers met een laag en modaal inkomen zijn volgens de econoom de dupe. "Deze inkomensgroepen gaan dit behoorlijk merken, omdat uitgaven aan energie, voedsel en kleding een groot deel van het budget beslaan. Anders dan bij hogere inkomensgroepen."

Basiseffect

Of de inflatie op langere termijn voor meer armoede onder de bevolking zal zorgen, is volgens Pouw moeilijk in te schatten. "Om inflatie te meten, vergelijken we het gemiddelde prijsniveau met een jaar geleden. Dat noemen we het basiseffect. Vorig jaar zaten we op het hoogtepunt van de pandemie en waren de prijzen uitzonderlijk laag. Als we dat vergelijken, krijg je logischerwijs een groot verschil. Als we dit over een paar maanden opnieuw vergelijken, zal dit een ander cijfer zijn."

Bovendien kunnen huishoudens die tijdens de crisis in de problemen raakten, met de gedeeltelijke heropening van de economie zich mogelijk financieel weer herstellen. "Maar er zijn ook huishoudens die zich niet kunnen herpakken omdat ze in de schulden zijn beland. Dat heeft tijd nodig."

Huishoudens met schulden kunnen daarvoor terecht bij Rita Brudet, financieel coach en Money Mentor. Met haar coachingsbedrijf in Amsterdam helpt zij mensen weer financieel fit te worden.

Brudet ziet het aantal aanmeldingen vanuit alle inkomensgroepen toenemen. "Ik heb het onwijs druk, met wachttijden van een aantal weken. De nood is erg hoog en de mensen die zich aanmelden, hebben snel hulp nodig vanwege beslagleggingen of een uithuiszetting."

Ook veel ondernemers trekken tegenwoordig bij haar aan de bel. "Dat heeft natuurlijk alles te maken met corona. Je merkt echt dat de rek eruit is, de grens is bereikt. Dan komt iedereen massaal om hulp vragen. Voor de crisis had ik vooral te maken met lage inkomensgroepen, maar dat is aan het veranderen. Ik heb nu ook veel cliënten met een midden- of hoog inkomen, omdat veel mensen hun baan zijn verloren. Het verschil tussen arm en rijk lijkt dus steeds kleiner te worden."

Geen vertrouwen in gemeente

Het valt Brudet op dat de hulp vaak veel te laat wordt ingeschakeld. "Een grote groep mensen met financiële problemen durft zich niet te melden bij de gemeente, door alle spookverhalen omtrent schuldhulp. Zij hebben geen vertrouwen in die hulp en vrezen dat ze alleen maar verder in de problemen zullen raken."

Zolang de lonen niet meestijgen, vreest de financieel coach dat er een nieuwe financiële crisis zal ontstaan. "Alles gaat omhoog, maar ons salaris blijft gelijk. Daarom vrees ik dat we in een groot financieel gat gaan vallen. De koopkracht gaat achteruit en steeds meer mensen zullen in nood komen, omdat er gewoon geen geld is."

Voor wie nu al het hoofd niet meer boven water kan houden, heeft Brudet alvast wat tips: "Alles valt en staat met financieel inzicht, weet eerst wat je inkomsten en je uitgaven zijn. Zijn er abonnementen of andere dingen die je niet meer nodig hebt of niet gebruikt? Kijk vervolgens waar je het meeste geld aan uitgeeft en kijk dan hoe je dit bedrag kunt verlagen. Je boodschappen doen bij de Aldi in plaats van de Albert Heijn kan al veel schelen."