Ga naar Content

Expeditie Noord-Holland: hoe we in de provincie omgaan met de strijd tegen het water

Vanwege klimaatverandering krijgen we te maken met meer regen en meer droogte. Ons land wordt vaker te nat of te droog.  Het hoogheemraadschap doet er daarom alles aan om de dijken te versterken, de knelpunten aan te pakken en het aantal gemalen te vergroten. Maar wat zijn de gevolgen voor de miljoenen mensen die achter de dijken leven? En kan zo'n dijkdoorbraak als in Limburg ook in Noord-Holland gebeuren? Presentator Koen Bugter gaat onder meer in De Rijp en Monnickendam op onderzoek uit in deze zevende aflevering van Expeditie Noord-Holland.

Expeditie Noord-Holland: Hoe we in de provincie omgaan met de strijd tegen het water - NH Nieuws

Om te zien hoe we omgaan met de strijd tegen én om het water bezoekt Koen de eeuwenoude kerk in De Rijp. Diederik Aten is historicus van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderwartier. "Hier bovenop de kerktoren uit 1656 zie je goed hoe het landschap door de eeuwen heen is veranderd. In het jaar 800 was het land bijna onherkenbaar. Het eiland Wieringen was nog helemaal geen eiland. Het gebied was vooral drijfnat veen, met wat berkenbosjes en door de veenkussens zat er reliëf in. Het land golfde. Het was totaal onbevolkt."

Zakkend landschap

Toch werd het al gauw drukker in Noord-Holland. "Vanaf 900 trokken kolonisten het land binnen vanaf de duinen. Om landbouw te kunnen bedrijven moesten ze het drijfnatte land droger maken. Dat deden ze door een grote en brede sloot er in te graven met allemaal kleine slootjes er op aangesloten en zo kon je het water snel en gemakkelijk afvoeren en het land droger maken. Dat had een grote milieuramp tot gevolg. Veen verteerde eerder niet omdat het nat was, maar door de droogte komt er zuurstof bij en verbrandt het veen. Het land ging  daarom zakken en dat proces gaat nu, vandaag de dag, nog steeds door."

Korte tijd

De strijd tegen én om het water is een constante. In Monnickendam bouwt men een nieuw groot gemaal. Maarten Poort is projectleider watersystemen namens het Hoogheemraadschap. "Toen wij het gemaal gingen bouwen hebben we ook nagedacht over de toekomst en de klimaatverandering die op ons afkomt. We moeten in korte tijd meer neerslag afvoeren in combinatie met lange periodes van droogte zoals in 2018. Dan zijn we afhankelijk van bijvoorbeeld het Markermeer en IJsselmeer om juist water aan te voeren." 

Roald van Gameren is dijkexpert voor het hoogheemraadschap. "We zijn boezemkades aan het versterken. Door de extremere weersomstandigheden moeten we daar ook rekening mee houden in de polders. De piekbuien moeten afgevoerd worden op de boezem. Een hoger gelegen watertak dat uiteindelijk in verbinding staat met het gemaal. We moeten de dijken blijven ophogen om ze op het niveau te houden om het water goed te kunnen afvoeren op de boezemen."

Limburg

Denk je dat de dijken in Noord-Holland het water tegen te kunnen houden? Wil Koen weten van de dijkexpert. "Ja dat denk ik wel. De dijken blijven door de jaren heen zakken, dus die zullen we altijd moeten blijven ophogen."

Maar nu dachten ze in Limburg ook dat men droge voeten zou houden en daar zagen we nog niet zo lang geleden een ramp voltrekken?  "Je zult misschien wel wateroverlast houden in de polder, maar een dijkdoorbaak ga ik niet vanuit. We houden onze dijken dagelijks in de gaten en we hebben een veel vlakker en beheersbaarder landschap," aldus Van Gameren.

Download de app

🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.