Politiek tekenaar Arend van Dam: "Ik gedij heel goed bij chaos"

In het atelier van tekenaar Arend van Dam is het een gezellige puinhoop. "Ik gedij heel goed bij chaos", zegt Van Dam er direct bij. Maar ondanks de chaos weet hij precies waar alles ligt. "De belangrijke dingen zijn geordend opgeborgen in mappen en ordners." En om zijn bewering kracht bij te zetten laat Arend van Dam moeiteloos tekeningen zien uit de verschillende periodes uit zijn loopbaan. Allemaal met verwijzingen naar kaartenbakken zodat hij ook kan terugzien in welke krant of weekblad de tekening heeft gestaan. We zijn onder de indruk. 

"De tekeningen ontstaan in mijn hoofd. En dan maak ik vaak kleine krabbeltjes op een papiertje. Ik heb altijd papiertjes op zak." Ook dit illustreert hij door een van die papiertjes uit zijn binnenzak tevoorschijn te halen. Het is een grap die hij nog moet uitwerken van een vrouw bij een psycholoog op de sofa. "Dat is een soort reminder; hier wil ik nog iets mee of daar ga ik vandaag iets van maken."

De tekeningen van Van Dam worden nog echt getekend met papier en stift. Althans de eerste opzet ervan. Daarna verdwijnt de zwart-wit tekening in de computer voor het fijnslijpen en inkleuren. "Omdat ik weet dat ik het straks in de computer kan aanpassen kan ik bij het tekenen wat slordig zijn."

Leerschool

Arend van Dam was al druk met tekenen nog voordat die tekeningen zijn bron van inkomsten werden. "Op school stonden mijn schriften al vol met tekeningen die ik tijdens de les zat te maken. Later, toen ik ging studeren, stonden ook mijn collegedictaten vol met schetsen."

Het werd al iets serieuzer toen Van Dam voor de dispuutskrant en de verenigingsalmanak ging tekenen. "Dat was eigenlijk mijn leerschool." 

"In de tijd dat ik begon, zei iedereen: daar kan je je brood niet mee verdienen. Je moet een vak leren."

Dat deed Van Dam dan ook maar. Hij ging psychologie studeren, wat hij later aan de Universiteit ook ging doceren. "Naast mijn studie had ik eigenlijk mijn eigen toko al opgebouwd. Ik tekende voor een aantal kranten en bladen en voor drukkerijen en uitgevers. Dat wilde ik niet opgeven. Toen ik afstudeerde, kon ik gelukkig een parttime-baan krijgen aan de VU. Want ik vond het ook weer gek dat ik als afgestudeerd psycholoog er helemaal niks mee zou doen."

Cartoons

In het begin tekende Arend van Dam voornamelijk cartoons: losse tekeningen die hij maakte en waarmee hij langs de kranten en tijdschriften ging.

"In de tijd van de Vietnam-demonstraties en de Apartheid ben ik heel veel politieke tekeningen gaan maken. Je moet als tekenaar partij kiezen. Als ik over Syrië teken, of over Rusland of over Trump. Die tekeningen zag je soms ook terug in die grote vredesdemonstraties. Ik heb eens een cartoon gemaakt tegen dat absurde wapenbezit in Amerika. Mensen trekken dan niet een standbeeld van een dictator omver, maar een beeld dat is opgebouwd uit automatische wapens. Toen kreeg ik een mail van moeders tegen wapens of ze die tekening mochten gebruiken bij hun acties. Een paar weken later stuurden ze me foto's. Dan lopen ze tijdens een grote demonstratie in Washington met van die borden waar mijn tekening op staat. Dat was echt ontroerend."

Kijk hier voor meer Noord-Hollandse iconen.