De aller grootste vogel van Nederland broedt in Noord-Holland in de meest zuidoostelijke hoek van de provincie: op de Dode Hond. De zeearend heeft een spanwijdte van ruim twee meter. Als er een zeearend in een boom zit, lijkt het wel alsof er een herdershond op een tak zit; zo groot is ie. Vader en moeder zeearend hebben het afgelopen jaar één jong grootgebracht. Met boswachters Anne Voorbergen en Klaas van den Berg van Staatsbosbeheer varen we het Eeemmeer op en genieten we van de woeste natuur.
Natuurlijk Noord-Holland aflevering 53 - NH Nieuws
Wat hebben we geluk: de voorspelde dichte mist blijft uit, het is droog en er waait een zacht windje zodat we met ons kleine bootje het grote water op kunnen. En al heel snel laat een zeerand zich zien. "Het is een jong dier", ziet Anne door haar verrekijker. "De staart is nog bruin en niet wit, zoals bij een volwassen exemplaar."
De vele duizenden watervogels die hier op de plas overwinteren, kijken een beetje schichtig omhoog als deze reus voorbij vliegt. "De zwanen laat hij met rust, maar meerkoeten, smienten en zelfs nijlganzen prijken op zijn menu", vertelt Klaas.
Aantrekkingskracht
We meren af op één van de kleine eilandjes die hier zijn aangelegd. Toen de Stichtse Brug begin jaren 80 de A27 over de randmeren heen tilde, slibde bij het talud een enorm slibmoeras aan. Dat bleek een grote aantrekkingskracht te hebben op tienduizenden watervogels die hier zomer en winter rust en voedsel vinden. Ter versterking van de natuur zijn een paar vogeleilanden gemaakt. Allemaal overigens niet toegankelijk voor publiek.
Distels, koninginnenkruid, klis en andere planten die op de eilandjes groeien, trekken vogels aan. In de zomer broeden er lepelaars en visdieven, in de winter zijn vinkjes er op zoek naar rust en eten. We vinden er één die zo verzwakt is dat we hem kunnen oppakken. Klaas: "Het is een vinkenman. Kijk, hier aan zijn oog zit een verdikking. Misschien is ie ziek of is hij ergens tegenaan gevlogen". We laten het diertje weer los en hopen dat ie de tijd krijgt om te herstellen.
Op de Dode Hond zelf banjeren we door dichte vegetatie van distels, brandnetels en bramen. We hebben geluk dat het de voorgaande weken vrij droog is geweest. "Normaal loop je hier tot bijna je middel in het water en de blubber", zegt Klaas die voor de zekerheid toch maar een paar lieslaarzen heeft aangetrokken.
We vinden eerst het oude nest van de zeearenden. "Hier hebben ze tot vorig jaar gebroed. Dat nest heeft een diameter van twee meter en het is ongeveer een meter dik. Door de prooiresten die op een nest achterblijven, wordt het vanwege ongedierte na verloop van tijd onbruikbaar."
Ruim honderd meter verderop heeft het paartje vorig jaar een nieuw nest gebouwd. Het is nog niet zo groot als het eerste nest. En dat is maar goed ook want de boom die ze hebben uitgezocht is veel dunner dan de vorige. "Ik hou mijn hart vast voor het komende broedjaar", zegt Klaas. "Als ze het nest nog verder uitbouwen, wordt het wel erg zwaar voor die boom en als het dan ook nog eens gaat waaien..." We hopen maar op het instinct van dit ervaren zeearendenpaar dat inmiddels vijf jongen heeft grootgebracht. Daarmee is de eerder in Nederland uitgestorven zeearend weer helemaal terug.
Op de website van Werkgroep Zeearend kunt u zien waar op dit moment de Nederlandse zeearenden rondvliegen die voor onderzoek zijn uitgerust met een zender.
Bekijk alle verhalen en afleveringen op onze themapagina Natuurlijk Noord-Holland.
Opmerkingen, tips of vragen? Stuur verslaggever Stephan Roest een berichtje via [email protected]