Hogere gasprijs funest voor ijsbanen? 'Nog niet, en verduurzaming gaat verder'

IJsbanen gebruiken jaarlijks veel energie om de banen te koelen, maar is dit voor iedere ijsbaan wel financieel haalbaar? Of moet er nagedacht worden over alternatieven om energieneutraal te worden?

Eerder werd meerdere keren gedemonstreerd tegen het zomer-ijs dat IJsbaan Haarlem gebruikt en was er kritiek over het opwekken van energie om de baan in de zomer open te laten gaan. 

'Vaste energiekosten'

Na een belronde met ijsbanen in Alkmaar en Haarlem blijkt dat deze ijsbanen al 'om de tafel zitten om de verduurzaming van energie voort te zetten'. Een combinatie van een doorlopend contract met vaste prijzen plus de duurzame plannen die tegen 'het einde van het contract haalbaar zullen zijn', lijken een redding. 

Schaatsbanen in Haarlem en Alkmaar laten weten dat er 'terechte zorgen' zijn, maar dat de vaste energiecontracten hun voorlopig stabiliteit bieden. "Natuurlijk maken we ons zorgen, maar op dit moment niet zo erg, omdat we een vast contract hebben dat richting het einde van 2023 afloopt", laat Matthé Laan, werkzaam als manager beheer en onderhoud De Meent weten. 

Daarnaast laat directeur Rob Kleefman van IJsbaan Haarlem weten: "Het probleem speelt bij ons niet, omdat wij in januari een energiecontract voor drie jaar, tot 1 januari 2025, hebben afgesloten." Het kostenplaatje is namelijk niet niks. "Ongeveer 100.000 tot 150.000 euro per jaar. Eind dit jaar zou ons energiecontract aflopen en het is altijd beter om dit in het voorjaar te verlengen, dan is het iets goedkoper", laat hij weten. 

IJsbaan Haarlem ziet wel in dat het erger had kunnen zijn, zo vertelt Kleefman opgelucht. "We hebben ons contract dus op tijd verlengd. Als we nu nog energie zouden moeten inkopen, hadden we misschien ook een probleem gehad."

Verduurzaming

En of we het hebben over een onzekere tijd of niet, volgens Kleefman 'blijft een echte ondernemer altijd positief'. Vier à vijf jaar geleden werd de binnenbaan in Haarlem overdekt, waardoor er 'nu minder invloed van de zon en weersomstandigheden' te merken is. "Dit om de exploitatie wat beter te krijgen", zegt hij. Tijdens het gesprek windt hij er geen doekjes om: "We hebben het wel over tonnen, je gaat al snel richting de miljoen, maar de baan is nog nooit zo overdekt geweest." Door deze overkapping worden jaarlijks duizenden tot tienduizenden euro's bespaard. 

De Haarlemse ijsbaan heeft nog een aantal innovaties op haar lijstje staan. Het plaatsen van 'zonnepanelen en het vergroten van het middenterrein en de daarbij horende overdekkingsconstructie die moet worden aangepast', zijn hier onderdeel van. "Het zijn veel technische zaken die wij nu aan het uitzoeken zijn, om plannen door te voeren", vertelt Kleefman. 

Ook liggen er plannen klaar voor de Alkmaarse ijsbaan om in de toekomst volledig 'gasloos energie op te wekken en op te slaan', vertelt Laan. "Het gaat om een heleboel elektriciteit die wij gebruiken om met onze installaties kou te produceren. De warmte ging via koeltorens de lucht in en die warmte gaan we nu opslaan in een bron." De wijziging in het opslaan van energie is nu al in verandering. "De bron wordt in maart à mei volgend jaar productioneel gemaakt. Deze bron moet ervoor zorgen dat we over anderhalf jaar de laatste cv-ketel uit het bedrijf kunnen halen: we draaien dan op onze eigen geproduceerde warmte."

Op dit moment worden voor het opwekken van de energie 2.600 zonnepanelen gebruikt, 'die de schaatsbaan verduurzamen.' "De stroom hiervan slaan we op in een batterij, zodat we die batterij ook in de avond weer kunnen gebruiken, we ontladen dan het laatste beetje elektriciteit." Het is volgens Laan dan ook belangrijk dat de organisatie meehelpt 'om de footprint van het hele gebouw zo ver mogelijk naar beneden te brengen'. 

Geen nood aan de man

De baan in Haarlem wordt als enige in Noord-Holland niet door de gemeente gesubsidieerd. Volgens Kleefman is het daarom ook 'moeilijk denkbaar' dat de ijsbanen door de oplopende kosten echt in grote problemen komen.

"Ik denk niet dat er echt ijsbanen zullen omvallen: de meeste hebben een link met de gemeente. Die zullen indien er echt sprake is van nood hoogstwaarschijnlijk wel inspringen", vertelt hij. "Wij zijn een particuliere organisatie, een soort stichting, en staat in die zin los van de gemeente. Dat voelt soms wel dubbel, ook als je kijkt naar onderhoud dat wij allemaal zelf betalen. Dat zeggen we wel eens: 'De gemeente Haarlem mag blij zijn met een ijsbaan in de regio waar ze niets aan kwijt zijn.'"

Laan vertelt dat De Meent een sportbedrijf is, maar wel subsidie nodig heeft om quitte te spelen. Mocht het niet lukken om aan het einde van het energiecontract zelfvoorzienend te zijn, 'moet het schaatsseizoen mogelijk ingekort worden', vertelt Laan. 

De redacteur van dit stuk heeft ook contact gezocht met IJsbaan De Westfries in Hoorn en de Jaap Eden IJsbaan in Amsterdam. Zij waren niet bereikbaar voor commentaar.