Provincie vraagt Den Haag om hulp: overvol elektriciteitsnet frustreert economische ontwikkeling

Omdat nieuwe, grote bedrijven die veel elektriciteit verbruiken zeker de komende jaren geen elektriciteit kunnen afnemen, wordt het volgens Edward Stigter, gedeputeerde Klimaat en Energie van de provincie Noord-Holland, voor bedrijven wellicht minder aantrekkelijk zich in onze provincie te vestigen en komt mogelijkerwijs de werkgelegenheid in gevaar.

En dat terwijl Noord-Holland altijd bekend heeft gestaan als een aantrekkelijke vestigingsregio. "De hele transitie gaat veel sneller dan we hadden verwacht. De industrie in Noord-Holland zorgt namelijk voor een gigantische toename van de vraag naar elektriciteit, omdat bedrijven massaal willen verduurzamen", vertelt Stigter, die tevens lid is van het Interprovinciaal Overleg (IPO), de vereniging van de twaalf Nederlandse provincies. 

Onder druk 

Programmamanager Marco Berkhout van de Regionale Energiestrategie Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid ziet dit ook. Hij stelt daarnaast dat de invoeding van hernieuwbare energie, zoals wind- en zonne-energie, binnen de regio Noord-Holland Noord onder druk staat. 

Volgens de provincie hebben de huidige problemen onder meer te maken met het feit dat Liander sterk wordt beperkt in wat ze wel en niet kunnen. Zo mogen zij niet voorsorteren op eventuele problemen en dus pas in actie komen wanneer zich al een probleem voordoet.

"Het is aan het Rijk om te kijken hoe ze de wet- en regelgeving hier omheen kunnen aanpassen.” Het tekort aan elektrotechnisch personeel en de lengte van de procedure rondom de uitbreiding van het elektriciteitsnet, noemt Stigter eveneens als belangrijke knelpunten.

Volgens Stigter moet er daarnaast meer aandacht komen voor het prioriteren. "Wanneer een bedrijf, bijvoorbeeld een casino, vraagt om gebruik te maken van energie van het elektriciteitsnet en er op dat moment voldoende capaciteit beschikbaar is, moet dat verzoek direct worden ingewilligd", zegt Stigter.

"Maar als zich vervolgens een week later een ziekenhuis meldt, wat misschien veel wenselijker is, die ook stroom wil tappen, kan het zo zijn dat wij 'nee' moeten verkopen." De provincie is nu met het Rijk in gesprek om te kijken hoe de regels op zo'n manier kunnen worden aangepast dat de provincie aan bepaalde gebruikers voorrang kan verlenen. 

Aanpassen regelgeving

Volgens de provincie zou het daarnaast helpen als de rijksregelgeving Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) wordt verruimd. "De regeling is er nu uitsluitend voor energieopwekking. Het zou mooi zijn als deze er ook komt voor het tijdelijk opslaan van energie, bijvoorbeeld in grote batterijen."

Hierdoor kan de elektriciteit op een later moment worden gebruikt. En de momenten waarop mensen volop van het elektriciteitsnet gebruikmaken meer worden verspreid. Het vraagt volgens Berkhout nog wel om de nodige ontwikkelingen om grootschalige toepassing mogelijk te maken en de kostprijs te reduceren.

Campus

In de tussentijd zet de provincie in op het opzetten van een mbo-campus, waarbij de focus op techniek en technologie ligt. Hiermee proberen zij de grote vraag naar technisch personeel zo snel mogelijk op te kunnen lossen.

Ook kijkt zij samen met gemeenten hoe ruimte voor de energie-infrastructuur integraal kan worden opgenomen in het omgevingsbeleid en de procedures sneller kunnen verlopen.

Volgens de provincie is het daarnaast belangrijk dat zowel de provincie als gemeenten hun grondprijzen kunnen aanpassen en grond beschikbaar kunnen stellen om de uitbreiding van het net te kunnen realiseren. Stigter: "Zo wordt een onderstation, een elektrische installatie in het hoogspanningsnet, in de Haarlemmermeer bijvoorbeeld gebouwd op grond van de provincie."