Gijzelsoftware laat IJmonds bedrijf nog niet los: "Zorgen zijn groot"

In de nacht van zondag 5 op maandag 6 september dringt gijzelsoftware van hackers de computersystemen van IJmond Werkt binnen. Op geraffineerde wijze krijgen cybercriminelen toegang tot vermoedelijk de bankgegevens, woonadressen, loopbaangegevens en burgerservicenummers (BSN) van cliënten, medewerkers en oud-medewerkers van het bedrijf.

Tot overmaat van ramp werd door de hackers via Twitter aangekondigd dit op het darkweb te plaatsen, een verborgen online omgeving voor illegale handel in bijvoorbeeld gestolen data. 

Zo’n 9.000 (oud-)medewerkers en cliënten van IJmond Werkt - mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt - werden daarom afgelopen week per brief geïnformeerd over de mogelijke publicatie van hun gegevens. Ook het bedrijf zelf heeft nog altijd geen toegang tot het gehackte systeem. 

Tijd voor een vraaggesprek met Erwin van Hardeveld, directeur van IJmond Werkt.

Op welk moment dacht u: dit is foute boel?

"Dat was direct al op maandag 6 september om half acht 's ochtends bij binnenkomst. Ik werd door de ICT-afdeling gewezen op de inbraaksporen die waren gevonden in het systeem. Alle systemen waren toen ook al platgelegd, en toen dacht ik: dit is goed mis."

Hoe groot zijn uw zorgen op dit moment?

"De zorgen kun je nog altijd groot noemen, omdat we nog in het onbekende zitten. Er is een hack geweest, maar kunnen dus niet zien wat er is gestolen of is gepubliceerd op het darkweb. Dat is ook de reden dat we zo'n 9.000 medewerkers en cliënten een brief hebben gestuurd met een waarschuwing. We hopen dat ze waakzaam zullen zijn en er rekening mee houden dat er mogelijk misbruik van hun gegevens kan worden gemaakt."

Er zou geen losgeld zijn geëist. Worden jullie wel op een andere manier gechanteerd of onder druk gezet?

"Nee, dat er geen losgeld is gevraagd is ook best wel opmerkelijk. Het is goed om te weten dat we direct de Autoriteit Persoonsgevens hebben gewaarschuwd. En Fox-IT, een gespecialiseerd bureau, doet onderzoek naar de omvang en het karakter van de hack. Dit gaat niet alleen IJmond Werkt aan. Ook in andere gemeenten zal dat rapport goed gelezen gaan worden."

Is het denkbaar dat u meer weet over de hackers en hun motief, maar dat u dat niet met ons kan delen?

"Er is geen contact met hackers geweest. Er is dus ook op geen andere manier chantage geweest of losgeld geëist. Daar ga ik niet over liegen. Het is wel zo dat ze nog een sleutel in handen hebben die ons weer toegang zou kunnen geven tot de bestanden. Die zou je mogelijk via duistere kanalen op het darkweb kunnen gaan opvragen, maar dat ga ik niet doen. Je kan ook zeggen: we gaan de bestanden in ons systeem opnieuw opbouwen."

Heeft IJmond Werkt maatregelen genomen om herhaling te voorkomen?

Antwoord in video, tekst gaat hieronder verder

Hoe groot is de schade voor IJmond Werkt?

"Dat moet nog blijken. Ik heb daar op dit moment echt nog geen goed beeld van. We zullen de balans na bestudering van het rapport van Fox-IT gaan opmaken. Er zullen daarna ook mogelijk nog verdere maatregelen worden genomen om het nog beter te beveiligen."

Tot slot. Hoe kijkt u terug op afgelopen maand?

IJmond Werkt heeft een hulplijn in het leven geroepen voor gedupeerden met vragen. Dat is bereikbaar via telefoonnummer 0251-860242.