Een bos is een bos, zou je denken. Maar ga eens op stap met een boswachter en je merkt al snel dat het ene bos het andere niet is. Theo Brouwer en Samuelle van Deutekom dragen het groene uniform van Staatsbosbeheer in de Schoorlse Duinen. Als je met hun ogen kijkt, zie je de verschillen. Dan zie je ineens een dennenbos (niet overal gewenst) en een Atlantisch duinbos (juist wel gewenst).
Natuurlijk Noord-Holland in de Schoorlse duinen - NH Nieuws
In de Schoorlse Duinen staat veel bos met dennen. Die zijn er ooit geplant ten behoeve van de houtproductie, met name voor de mijnen. Maar inmiddels denken natuurbeheerders er anders over: "In zo'n monotoon dennenbos kom je weinig soortenrijkdom tegen", legt Samuelle van Deutekom uit. "Er staat één soort boom, meestal allemaal stammen van dezelfde dikte en grootte omdat alle bomen in dezelfde week zijn aangeplant. Daaronder is het kaal, want de dikke laag dennennaalden op de bodem houdt de opkomst van veel planten tegen."
Er zijn bospercelen waar nog een enkele den staat, maar waar ook veel andere bomen staan. "Zo zien we het graag: veel verschillende boomsoorten naast elkaar zoals eiken, berken, esdoorn en ook enkele dennen. De bosgrond krijgt dan meer zonlicht, dus kunnen ook struiken en planten een plek vinden om te groeien."
Natuurmonumenten dunt hier en daar de dennen uit of zaagt hele vakken om om de inheemse natuur meer ruimte te geven. "Zo houden we het zeldzame Atlantische Duinbos in stand."
Stikstof
Ook op de heide moeten de boswachters aan het werk. Theo Brouwer en Van Deutekom kijkt uit op een stuk heide dat helemaal is afgegraven, tot op de zandlaag aan toe. "Hier is de heide gechopperd", vertelt Van Deutekom. "Dat betekent dat de toplaag eraf is gehaald, die door de jaren heen voedselrijk is geworden door compost en door stikstof uit de lucht."
Van Deutekom vervolgt: "Grassen gaan het dan overnemen van de heide en dat willen we niet. Dus die hele laag gaat eraf en dan kan de heide weer opnieuw beginnen."
Graafbijen
Hoe natuurlijk is het eigenlijk om zo resolut in te grijpen zodat de ene boom wel en de andere plant geen ruimte krijgt? Feit is dat veel natuur er baat bij heeft. Zoals de graafbijen die we in het zand aan het werk zien, of de bloeiende heide die nu eens niet wordt overwoekerd door gras, dennen en berken. Want daar zijn er best wel al veel van in Nederland.
Bekijk alle verhalen en afleveringen op onze themapagina Natuurlijk Noord-Holland.
Opmerkingen, tips of vragen? Stuur verslaggever Stephan Roest een berichtje via [email protected]