Schrappen Tata 'niet handig' in verder integer GGD-onderzoek, vindt onderzoeker

Toen duidelijk werd dat de naam van Tata Steel op verzoek van Van de Velden uit de definitieve versie van het GGD-rapport was geschrapt, ontstond er grote commotie.

Daarom gaf de Veiligheidsregio Kennemerland Heskes de opdracht tot dit externe onderzoek naar het rapport. Over de belangrijkste vraag, waarom de naam Tata is geschrapt, schrijft hij:

'Het kortste antwoord is dat Tata Steel een bedrijfsnaam is en dat niet onomstotelijk bewezen kan worden dat dit bedrijf verantwoordelijk is voor concrete kankergevallen. Juridische aansprakelijkheid moet derhalve voorkomen worden.'

Het ging in het onderzoek ook niet om het aanwijzen van verantwoordelijken, stelt hij: 'Een kankerincidentie- en prevalentieonderzoek is een onderzoek naar het vóórkomen van kanker en de overleving van kanker, het is geen onderzoek naar de oorzaak.'

'De indruk dat er iets te verbergen valt'

Verder komt Heskes tot de conclusie dat de onderzoeksresultaten in elke versie van het rapport overeind zijn gebleven, dat Tata Steel of andere bedrijven geen inspraak hebben gehad in de tekst en dat 'onderzoekers zich niet gedwongen hebben gevoeld om tegen hun wil in onderzoeksresultaten te wijzigen of te duiden'.

Wel zegt de onderzoeker dat het wijzigen van 'Tata Steel-terrein' in 'basismetaalindustrieterrein' niet handig is geweest. 'Het sluit niet meer aan bij de publieke beleving en het kan de indruk wekken dat er iets te verbergen valt, ook al betekent het hetzelfde.'

Inderdaad leidde het schrappen van de naam Tata voor de zoveelste deuk in het vertrouwen in metingen, toezicht en rapporten rondom de staalfabriek. Drie IJmondse stichtingen hebben aan de hand van enkele gulle gevers een miljoen euro verzameld om bronmetingen in de lucht en in het water bij Tata te kunnen laten doen.

Niet de juiste vragen

Heskes concludeert verder dat de zorgen over gezondheid in de IJmond niet weggenomen worden zolang alle verschillende onderzoeken naar uitstoot, gezondheid en natuur in de IJmond niet de juiste vragen beantwoorden. 

'Dit kankerincidentie-onderzoek van de GGD is niet het antwoord op de onderliggende maatschappelijk vraag en behoefte om maatregelen te nemen tegen de nadelige gezondheidseffecten. Ook dit onderzoek naar het vervangen
van de naam Tata zal dat maatschappelijke probleem niet oplossen.'

'Praten, praten, praten'

Daarbij vat Heskes de sfeer in de IJmond samen aan de hand van de uitspraak van een inwoner: 'Zoals een omwonende het beschreef: praten, praten, praten en ondertussen worden mensen ziek'. 

Dat is toch in schijnbare tegenstelling met de 'volledig andere benadering' die Heskes voorstelt:

'Bewoners, basismetaalindustrie en overheid moeten aan tafel om te bespreken onder welke condities de basismetaalindustrie in een bewoonde omgeving kan blijven bestaan.'