Ga naar Content

Alcohol een probleem bij jeugd in Volendam en Texel: "Ik zie de jongeren ontsporen"

Alcohol blijft een punt van zorg voor zowel de gemeente Edam-Volendam als Texel. De laatste vertelde dinsdagavond wat de afgelopen drie jaar is bereikt met de zogeheten IJslandse aanpak en hoe ze wil voorkomen dat Texelse jongeren in de toekomst (weer) te veel gaan drinken. De IJslandse methode houdt in dat ouders erbij worden betrokken, er wordt gehandhaafd en alternatieven worden geboden voor drank, drugs en sigaretten.

Foto: NH Nieuws

Terwijl Texel een van de zes gemeenten en regio's in Nederland is die meedoet met een proef om de IJslandse methode ook hier te implementeren, gebruikt Edam-Volendam deze aanpak wel als leidraad, maar doet ze niet mee met de pilot. Zij heeft haar eigen programma: Lef.

Sinds IJsland meer dan twintig jaar geleden is gestart met haar aanpak, is het aantal jongeren dat daar drank en drugs gebruikt en sigaretten rookt gedaald tot een van de laagste cijfers van Europa. Dit hopen de Nederlandse gemeenten ook te bereiken. In 2018 is begonnen met de proef, vorig jaar werd op Texel onderzocht of er iets is veranderd dankzij de aanpak.

Groepsdruk

Uit de eerste evaluaties blijkt nog niet direct een grote verandering; het alcoholgebruik op Texel blijft hoog. Dit kan komen omdat er veel horeca is, maar jongeren blijken ook meer groepsdruk te ervaren. Dat was ook het grote probleem in Volendam: groepsdruk. "Ouders zijn bang dat hun kind buiten de boot valt als zij geen alcohol schenken bij een zitje", zo verklaarde onderzoeker Ina Koning, zelf een Volendamse, in 2018 aan het AD.

In Edam-Volendam begonnen jongeren gemiddeld twee jaar eerder aan alcohol drinken dan elders in het land, zo bleek uit de cijfers voor het project daar begon. Drankproblematiek leek vooral te spelen in de plattelandsregio's, in Noord-Holland bijvoorbeeld onder andere in West-Friesland. Ook Texel springt er daarin in negatieve zin in uit.

Uit de Gezondheidsmonitor Jeugd van 2019, waarvoor jongeren uit de tweede en vierde klas van de middelbare scholen zijn ondervraagd, zijn overigens opvallend genoeg geen grote uitschieters te zien voor de gemeente Edam-Volendam. Sterker nog: de gemeente valt juist lager uit dan het landelijk gemiddelde. Zo zegt bijvoorbeeld 24 procent van de jongeren ooit een heel glas alcohol of meer te hebben gedronken, 36,5 procent een paar slokjes tot een glas. Landelijk staan deze cijfers op ruim 31 en 51 procent.

Texel valt daarentegen wel hoger uit: 47,7 procent dronk ooit een heel glas alcohol of meer, en 69,6 procent heeft wel eens een paar slokjes of een heel glas alcohol gedronken. Maar liefst bijna veertig procent van de Texelse jongeren van 14 en 16 jaar gaf aan wel eens dronken of aangeschoten te zijn geweest. Landelijk is dat 24 procent.

Onduidelijk is of de veranderende cijfers van Edam-Volendam een toevalligheid zijn of toch al een gevolg van de nieuwe aanpak, die daar vooral meer handhaving in zou houden.

Uit de evaluatie van 2020 blijkt dat 61 procent van de jongeren thuis, of bij anderen thuis alcohol drinken. 'Slechts' 30 procent drinkt alcohol bij het uitgaan. Het onderzoek is uitgevoerd tijdens de coronapandemie, of dat van invloed is geweest op de uitslagen is volgens onderzoeksinstituut Trimbos nog niet te zeggen. "Uiteraard heeft corona op alles effect gehad, maar in IJsland bijvoorbeeld was geen piek van het alcoholgebruik gezien", zegt Erik Jan de Wilde van Trimbos. "Tegelijk zijn veel nieuwe initiatieven in coronatijd ontstaan."

Er zijn alternatieve activiteiten bedacht voor de jongeren die, als het aan de gemeente Texel ligt, na de coronatijd meer uit de verf moeten komen. Ook hoopt de gemeente op een intensieve samenwerking met de middelbare school en de ouders van de jongeren. "Vijftien andere gemeenten en regio's staan te trappelen om ook met deze aanpak te beginnen", vertelt De Wilde.

Kritiek

Maar er klinkt ook kritiek, onder andere van horecaondernemer René Jager uit Den Hoorn. Hij vindt dat er te weinig is gebeurd in de afgelopen jaren. "Er zijn nog steeds geen concrete resultaten en ik zie de jeugd ontsporen. Ze vervelen zich en gaan in de zomervakantie elke keer naar het café. Na zes weken zijn ze alcoholist." De coronaperiode bracht ook iets positiefs met zich mee: "De cafés waren lang dicht en ineens waren mijn personeelsleden op zondagochtend en woensdagochtend geen zombies meer op het werk."

Om de lokale jeugd iets leuks te bieden, is hij met een supschool begonnen. Ook heeft hij in zijn strandpaviljoen maatregelen genomen. "Ik heb een streep gezet door het biertje drinken na werktijd. Voor sommigen was dat best lastig en confronterend, maar ik zie echt verschil. Ik denk dat er meer zou moeten worden ingezet op de horeca, dat is veel laaghangend fruit."

De gemeente Edam-Volendam wil niet reageren en wijst door naar Trimbos.

Lees ook

💬 Wil je niets missen uit de Noordkop?

Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]