Drie stichtingen die opkomen voor de volksgezondheid in de IJmond hebben naar eigen zeggen een miljoen euro opgehaald om de uitstoot van schadelijke stoffen door Tata Steel beter te controleren. Het vertrouwen in de huidige controle door de overheid is namelijk volledig weg, zeggen Stichting IJmondig, FrisseWind.nu en Schapenduinen.
Het geld, volgens voorzitter Jan de Jong van Schapenduinen afkomstig van tien anonieme geldschieters, is bedoeld voor de aanschaf van drones en onderwaterrobots. Deze apparaten zouden bronmetingen kunnen doen om de hoeveelheid schadelijke stoffen te bepalen in de lucht en in het water bij Tata Steel. Die meetgegevens moeten vervolgens voor iedereen op elk moment inzichtelijk zijn op een website.
Het vertrouwen in de data van Tata Steel, en de controle door onder meer de provincie, is bij de stichtingen tot een nulpunt gedaald. Tata Steel meet zijn eigen uitstoot van schadelijke stoffen al langer met zulke apparaten, maar volgens Ellen Windemuth van Stichting IJmondig heeft het systeem veel weg van "een slager die zijn eigen vlees keurt".
Niet kritisch genoeg
"Nu kan Tata gifwolken, incidenten en uitstootpieken wegpoetsen door alleen maandgemiddelden te publiceren", stelt De Jong.
De toezichthouders zijn niet kritisch genoeg op de cijfers van Tata, vinden de stichtingen. De drones en onderwaterrobots moeten daarbij gaan helpen. Schapenduinen, IJmondig en FrisseWind zien het geldbedrag als een open uitnodiging aan aan alle toezichthoudende instanties in de regio om Tata scherper te controleren.
"Het was niet moeilijk dat geld te verzamelen", laat De Jong weten. "Het verhaal vertelt zichzelf."
Dezelfde getallen voor iedereen
Transparantie is het sleutelwoord volgens zowel Windemuth en De Jong. "Wij bieden alle toezichthouders in de omgeving, zoals de omgevingsdiensten en Rijkswaterstaat, en ook het RIVM en GGD, de mogelijkheid mee te doen en toe te treden tot het contract, zodat iedereen met precies dezelfde getallen kan werken", zegt De Jong.
Het is nog onduidelijk of die instanties op deze hulpmiddelen zitten te wachten. Lees daarover vanmiddag meer bij NH Nieuws.
Wie is Jan de Jong?
Jan de Jong is een vermogende zakenman en de voorzitter van Stichting Schapenduinen, vernoemd naar zijn gelijknamige landgoed in Bloemendaal. Hij is de drijvende kracht achter drie verschillende zaken tegen Tata Steel, die hij voert samen met de stichtingen FrisseWind.nu, IJmondig en Duinbehoud. Kern van die zaken is dat De Jong ervan overtuigd is dat allerlei vergunningen van Tata Steel IJmuiden niet kloppen. Al deze zaken lopen nog bij verschillende instanties.
De stichtingen besloten zelf actie te ondernemen, nadat in korte tijd twee verschillende gezondheidsrapporten in opspraak kwamen. Zo werd de naam Tata Steel uit een rapport van de GGD geschrapt. Een rapport van het RIVM over gezondheidsklachten in de IJmond zou voor de zomer zou uitkomen. Dat is nu uitgesteld tot september, na een Tweede Kamerdebat over de toekomst van Tata Steel IJmuiden.
"Een ander doel dat hand in hand gaat met dit project is landelijke politici te laten weten dat gezondheidsproblemen in de omgeving van Tata Steel moeten worden opgelost", laat Antoinette Verbrugge van FrisseWind weten. "Hoe kunnen ze dat weten als ze alleen de Tata-lobby horen?"
"We kregen buikpijn van het nieuws over de twee gezondheidsrapporten", zegt Windemuth. "We willen niet dat geld dat in dat debat eventueel wordt toegezegd voor de vergroening van Tata Steel aangewend wordt voor achterstallig onderhoud."
Meer nieuws uit de IJmond?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit de IJmond. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws
📰 Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/IJmond
🔔 Download de app en krijg een melding bij belangrijk nieuws uit jouw buurt
📧 Stuur ons jouw tips op [email protected]
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]