Texelse kapmessen uit wrak zijn onderdeel van expositie Slavernij in Rijksmuseum

"Ik ben heel blij dat we hierin samenwerken met het Rijksmuseum", zegt conservator Alec Ewing van museum Kaap Skil. "Sowieso is bruikleen tussen musea altijd heel nuttig, het kan tentoonstellingen altijd veel mooier maken. Maar nu vinden we het ook heel fijn dat voorwerpen uit een scheepswrak geïntegreerd worden. Door de combinatie van kunst, historische objecten, persoonlijke verhalen en archeologische vondsten, krijg je een veel completer beeld van het leven van toen."

Tekst gaat verder onder de video

De kapmessen die zijn uitgeleend, zijn door duikers opgevist uit het zogenaamde Schervenwrak. De duikers noemden het schip zo vanwege het vele kapotte aardewerk dat bij het wrak werd gevonden. Waarschijnlijk gaat het om het schip de Pieter Anthony dat in 1822 vanuit Amsterdam vertrok maar al op de rede van Texel op een zandbank liep en zonk. In de tuin van museum Kaap Skil ligt de kiel van het schip.

Plantages

"Uit archiefonderzoek is gebleken dat deze reder heel vaak schepen stuurde naar Berbice. Dat is een rivier een paar rivieren verderop van de Surinamerivier. Nu is dat Guyana, toen was het Brits Guiana. Maar er zaten een hoop Nederlandse plantages en daar zou dit schip zijn lading naartoe brengen", vertelt conservator Alec Ewing.

Volgens hem vertelt die lading een compleet verhaal. Aan boord zaten niet alleen de werktuigen waarmee de slaafgemaakten aan het werk werden gezet. Er zijn ook luxe materialen gevonden waarmee de eigenaren hun leven zo comfortabel mogelijk probeerden te maken.

Tastbaar

"Een scheepswrak is een heel goed medium daarvoor. Het is één complete collectie van spullen die allemaal uit dezelfde periode komen. Die allemaal dezelfde herkomst en bestemming hebben en alle lagen van het gewone bestaan zitten daarin verborgen. Het maakt het tastbaarder. Een schilderij is prachtig om naar te kijken, kunstzinnig heel waardevol. Maar het is een weergave van wat men wílde afbeelden. Een wrak laat zien hoe mensen echt leefden."

De tentoonstelling Slavernij in het Rijksmuseum is voorlopig voor het grote publiek alleen digitaal te bekijken. Het museum mag waarschijnlijk, net als Kaap Skil op Texel, de deuren weer openen op 8 juni. Wellicht wordt dat zelfs al iets eerder, als de regering besluit de versoepelingen te versnellen.