Ga naar Content

Cultuurtheoloog: door corona meer mensen ontvankelijk voor paasboodschap

Ook in Volendam blijven de kerkbanken met Pasen dit jaar leeg. Maar ondanks dat veel vieringen vanwege het coronavirus niet in de oorspronkelijke vorm door kunnen gaan, denkt cultuurtheoloog Frank Bosman dat mensen toch meer ontvankelijk zullen zijn voor een paasboodschap. Bewust of onbewust. 

Foto: NH Nieuws

"Pasen heeft, naast de viering rondom de verrijzenis van Jezus, ook te maken met de lente. De natuur gaat open, de temperatuur wordt warmer, bomen komen in bloei te staan en mensen gaan naar buiten." Volgens de cultuurtheoloog kan een paasboodschap in combinatie met het begin van de lente mensen hoop en perspectief bieden: nieuw leven, hoop op een toekomst. De coronacrisis zit volgens de cultuurtheoloog vol verwijzingen naar Pasen. 

"We komen letterlijk en figuurlijk uit een donkere coronawinter waarin we ons fysiek, emotioneel en geestelijk extra beperkt hebben gevoeld." Ook professor Hanneke Muthert, verbonden aan de Universiteit van Groningen, denkt dat mensen meer ontvankelijk zullen zijn voor een paasboodschap. "Tijdens rampen worden mensen religieuzer", zegt ze. Toch benadrukt Muthert wel dat het hierbij vaak gaat om mensen die al religieus zijn. 

Ook in Heiloo merken ze meer drukte bij het bedevaartsoord: zowel gelovigen als niet-gelovigen bezoeken het park en de kapellen.

Meer op zoek 

Bart Putter van bisdom Haarlem en Amsterdam heeft ook het idee dat mensen in coronatijd 'meer' zoeken. Volgens hem komt dat vooral doordat mensen meer met zichzelf worden geconfronteerd. "Ik merk dat uit gesprekken met mensen, maar ook in de bezoekersaantallen van onze livestream. Die wordt boven verwachting goed bekeken." Volgens Putter kijken er meer mensen naar de online dienst dan dat er normaal gesproken naar de kerk komen. 

De Volendamse priester Paul Stomph hoorde het zelfs aan het bidden van de mensen: "We merken dat sinds coronatijd mensen harder meebidden in de kerk en een duidelijkere keuze maken om naar de kerk te gaan", laat hij weten. Dat de kerkbanken in Volendam dit paasweekend leeg blijven, doet dan ook pijn.

Tekst loopt door onder video

Kerkbanken blijven leeg in Volendam tijdens Paasweekend - NH Nieuws

Ook Putter vindt het een groot gemis dat veel paasvieringen niet in de oorspronkelijke vorm door kunnen gaan. "Voor ons gelovigen is Pasen een veel groter feest dan bijvoorbeeld Kerst", zegt hij. "Pasen is een feest van hoop en perspectief." Hij hoopt dat ondanks de beperkingen de paasboodschap voor mensen een lichtpuntje kan zijn. "Iets waar zij zich aan op kunnen trekken en even op kunnen teren."

Professor Muthert denkt dat een deel van de kracht van Pasen vooral in het fysiek samenzijn zit. Toch denkt zij dat zich wel voldoende mogelijkheden voordoen om alsnog zo dicht mogelijk bij het oorspronkelijke te komen. Onder meer door online streamingdiensten. "Maar een scherm zorgt toch voor afstand."

Online kerkbezoek 

De kerk in Volendam doet er dit jaar in ieder geval alles aan om de online paasbeleving van mensen zo optimaal mogelijk te maken en ervoor te zorgen dat de kerk er tiptop uitziet. Zo brengen zij volgens kapelaan Anton Goos extra mooie versieringen aan. "Zodat mensen op een bepaalde manier er toch nog iets van mee kunnen krijgen."

Maar ondanks de aanwezigheid van veel online kerkdiensten gaat het ontbreken van fysiek grote bijeenkomsten op den duur wel een negatief effect opleveren voor kerken, denkt cultuurtheoloog Bosman. Hij is bang dat mensen die niet tot de dertig man in de kerk behoorden, niet meer terugkomen. Er zullen volgens hem meer afvallers dan nieuwkomers zijn.

Muthert denkt er hetzelfde over. Ook de relatief grote bezoekersaantallen van streamingdiensten en het vergroten van de behoefte aan zingeving kunnen daar volgens professor Muthert niet tegenop.

"Ik denk dat als corona over is, alles snel weer terugvalt in het oude. Ik heb geen enkele indicatie dat kerken meer vol gaan raken na deze periode van crisis." Wel denkt zij dat de ruimte voor het op andere wijze vormgeven van geloof en zingeving blijft.

Lees ook

Download de app

🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.