Ga naar Content

Justitie eist 9 maanden cel tegen oud-politiechef Ad Smit: "Hij was een ware ticketmachine"

AMSTERDAM - "Als je naar een concert wilde, dan mailde je Ad". Oud-politiechef Ad Smit zou volgens justitie jarenlang structureel voetbal -en concertkaartjes op kosten van de politie aan bekenden hebben verstrekt. Het Openbaar Ministerie wil hem 9 maanden in de cel hebben. "Dit is een verregaande vorm van zelfverrijking."

Ad Smit zou door de politie betaalde voetbal -en concertkaartjes aan familie hebben verstrekt - Foto:

Ad Smit was een bekend gezicht binnen de Amsterdamse politie. Sommige collega's omschrijven hem als een praktische politieman, iemand van de straat, zorgzaam, en aimabel. Anderen wijzen juist op zijn manipulatieve kant. "Een boegbeeld dat hard gevallen is", typeert de officier van justitie hem. 

Smit, die jarenlang ME-commandant was en zodoende de bijnaam 'Ad Latje' verwierf, had van 1995 tot eind 2014 de leiding over district Oost. Hij had de dagelijkse leiding over de politie-activiteiten in het oostelijke deel van de stad, meteen ook het grootste district. Hij was ook verantwoordelijk voor de politiegebouwen, het wagenpark en het beheer van de decentrale budgetten in zijn stadsdeel. 

Volgens het Openbaar Ministerie (OM) zou hij 50.000 euro aan gemeenschapsgeld hebben uitgegeven aan seizoenskaarten van Ajax (inclusief "tientallen" maaltijden van Maison van den Boer, de cateraar van de ArenA), concerten in de Ziggo Dome en etentjes in het Okura.

"Hij heeft de integriteit van de politie keer op keer, kaart op kaart, en diner op diner moedwillig geschonden"

OFFICIER VAN JUSTITIE

De officier van justitie noemt Smit een "ticketmachine" die jarenlang vip-kaartjes regelde. "Als je naar een concert wilde, dan mailde je Ad. Hij was een "cultuurbepaler" en behoorde tot de top 10 van de Amsterdamse politie." De politie vordert in totaal 49.108,39 euro van Smit, die in 2018 na een 44-jarige carriere werd ontslagen. 

Het Openbaar Ministerie spreekt van "een verregaande vorm van zelfverrijking". Door het doen van structurele verduisteringen heeft Smit volgens justitie misbruik gemaakt van zijn positie en de politie ernstige schade toegebracht. "Hij heeft de integriteit van de politie keer op keer, kaart op kaart, en diner op diner moedwillig geschonden."

Het OM had eigenlijk 12 maanden celstraf willen eisen, maar omdat het zo lang heeft geduurd voordat de zaak inhoudelijk kon worden behandeld, gaan er 3 maanden vanaf. 

"Ik betaalde alles netjes, maar op den duur had ik wel eens wat over en dat ben ik gaan verstrekken aan mensen die niet betrokken waren bij de politie"

VOORMALIG DISTRICTSCHEF AD SMIT

Justitie verwijt Smit dat hij de kosten voor de kaartjes heeft opgevoerd als representatiekosten en op deze manier politiebudget heeft aangeboord om familie en bekenden te trakteren. Volgens het OM werden vier van de seizoenskaarten structureel gebruikt door familieleden van Smit. Hij beaamt vandaag "dat het niet zo handig is hoe het gegaan is". 

"Het is iets te ver gegaan. Het begon met representatie. Ik betaalde alles netjes, maar op den duur had ik wel eens wat over en toen ben ik dat ook gaan verstrekken aan de mensen die niet betrokken waren bij de politie."

Smit zou tussen 2009 en 2015 voor meer dan 17.000 euro aan seizoenskaarten (vak 110) bij Ajax hebben besteld op kosten van de politie. Smit heeft verklaard dat hij de kaarten gebruikte voor collega's in het kader van "bewust belonen." Omgerekend ging het in totaal om 646 seizoenkaartwedstrijden in 5 jaar tijd. Justitie stelt uitvoerig onderzoek te hebben gedaan, maar zegt geen politiemensen te hebben gevonden die op deze manier zijn beloond of hiervan wisten. 

"Bij de lunch in de Arena zag ik de vader van Ad zitten. Familieleden die eten op kosten van de politie, dat kan niet"

OUD-HOOFDCOMMISSARIS PIETER-JAAP AALBERSBERG

Zo was onder andere de vader van Smit geregeld te vinden in de Arena. En dat viel ook oud-hoofdcommissaris Pieter-Jaap Aalbersberg op, toen die een keer in het stadion was. "Bij de lunch in de Arena zag ik de vader van Ad zitten. Familieleden die eten op kosten van de politie, dat kan niet", verklaarde Aalbersberg later. 

Volgens justitie had de oud-politieman "vele jaren" de beschikking over 6 seizoenskaarten die door de Amsterdamse politie werden betaald. Smit beaamt dat hij die seizoenskaarten aanschafte voor "representatieve doeleinden". Hij stelt dat de politie - en met name de korpsleiding - daar ook van op de hoogte was. "Ze wisten ervan, maar toen ik kaarten over had, heb ik ze aan familie gegeven." 

"Veel ex-collega's wisten dat Ad kaartjes had, maar tijdens verhoren werd dat gedown-sized"

JOB KNOESTER, ADVOCAAT VAN AD SMIT

Job Knoester, de advocaat van Smit, wijst de rechtbank erop dat in deze zaak tientallen getuigen zijn gehoord. "Veel ex-collega's wisten dat Ad kaartjes had, maar tijdens verhoren werd dat gedown-sized." De raadsman stelt dat geheel niet duidelijk was welke financiële regels er bij de politie golden in de periode tot 2014. "De kaarten waren bekend bij de korpsleiding en er zijn rechtmatige facturen die passen in de beloning."

Volgens de raadsman werd van Smit - vanwege zijn hoge functie binnen de politie - verwacht dat hij zich extern profileerde. "Hij diende structureel contact te houden met andere maatschappelijk relevante organisaties. In zijn district lagen de ArenA en de Ziggo Dome, dat zijn geen kleine spelers. Wedstrijden van Ajax vragen een massieve politiecapaciteit. Het is niet meer dan logisch dat Ad zich heeft ingespannen voor een goede werkrelatie. Hij moest daar vaak zijn, dat blijkt ook uit de verklaringen van Ajax, de ArenA en de Ziggo Dome."

Opmerkelijk is dat Ajax volgens het Openbaar Ministerie twee seizoenskaarten ter beschikking stelde aan een lid van de harde kern voor Vak410 op verzoek van Smit. Ajax verklaarde dat het ging om een undercoveractie van de politie. Er werden verder geen vragen gesteld, vanwege de reputatie van Smit. 

Smit stelt vandaag dat dit op zijn verzoek gebeurde, omdat hij informatie uit deze support probeerde te halen. "Ik hoopte dat die jongens zouden gaan praten over wat ze flikten in dat vak. Misschien was het niet geheel volgens de regels, maar ik heb het op mijn manier geregeld."

De voormalig districtschef zegt dat hij af en toe gesprekken met deze supporter had op een afgelegen plek. De inhoud van die gesprekken is volgens Smit niet opgenomen in de processen-verbaal. "Af en toe vertelde hij wel dingen. Die kennis deelde ik dan met collega's: we moeten opletten komend weekend, want er dreigt iets. Maar ik heb nooit gezegd waar de informatie vandaan kwam." 

Maar het OM gelooft niet dat er sprake was van een undercoveractie. "Zowel de voetbalcoördinator van de Amsterdamse politie als de teamchef van de Criminele Inlichtingendienst zeggen niets van een undercoveractie te weten. Kortom: ook deze factuur is een privé-uitgave geweest die ten onrechte door de politie is betaald."

"Uw beide dochters, uw stiefzoon en zijn vriendin zijn naar Maroon 5 gegaan. Welke vier collega's gingen dan niet of zeiden vlak van te voren af?"

OFFICIER VAN JUSTITIE

Uit onderzoek blijkt volgens het OM dat Smit gedurende zijn loopbaan 15 privé-etentjes bij restaurant Yamazato in het Okura heeft gedeclareerd bij de politie. Smit zelf zegt dat hij in 2013 slechts één keer in de fout is gegaan en dat er toen een factuur "doorheen is gefloeberd." Onder een foto van één van die etentjes op Facebook schreef een familielid volgens justitie: "Het was heerlijk". 

Maar advocaat Knoester zegt dat het gros van deze etentjes, met uitzondering van twee privé-diners, wel degelijk kan worden gezien als zakelijke kostenpost. "Wellicht zullen sommigen dit een wonderlijke praktijk vinden, maar onrechtmatig is het niet. Voor Ad waren zakelijke relaties ook zakelijke uitgaven."

Knoester stelt dat het OM niet kan bewijzen dat Smit bij de etentjes in het Okura aanwezig is geweest. Hij wijst er verder op dat binnen de Amsterdamse politie lange tijd een cultuur heerste waar men het normaal vond om in een dergelijk restaurant te gaan eten. 

De voormalig districtschef had in zijn werkgebied dagelijks te maken met de leiding van de Arena, Ajax en de concertzalen. Justitie verwijt hem in die hoedanigheid ook concertkaartjes op kosten van de politie aan familieleden te hebben verstrekt. Zo bestelde hij volgens het OM in oktober 2014 kaartjes voor John Legend (3x), Queen (2x), Lionel Richie (2x), The Script (2x) en Maroon 5 (4x). Die werden per post bezorgd bij de politie. 

Met Leen Schaap en partners naar Prince

Volgens justitie ging het om meer dan 120 kaarten, omgerekend zo'n 4000 euro. Smit bezocht volgens het OM samen met oud-politiecommissaris en voormalig brandweercommandant Leen Schaap en hun partners ook een concert van Prince in de Ziggo Dome. "Een aardige kostenpost", stelt de officier van justitie. Deze vier kaarten kostten in totaal bijna 1200 euro. Op de tickets stond de aantekening: "Blijk van waardering."

OvJ: "Uw beide dochters, uw stiefzoon en zijn vriendin zijn in 2015 naar Maroon 5 gegaan. Welke vier collega's gingen dan niet of zeiden vlak van te voren af?"
Smit: "Dat weet ik niet meer."
Rechter: "Bestelden uw kinderen wel eens concertkaartjes bij u?"
Smit: "Nee. Ik had wel eens te veel kaartjes en dan gaf ik die achteraf onterecht weg aan familieleden."

Vak 410 - Foto:

Hoewel Smit toegeeft fouten te hebben gemaakt, bijt hij vandaag ook van zich af. Hij wijst erop dat meerdere politiecollega's maar wat graag gebruik maakten van de door hem geregelde kaartjes. Zo zou ook voormalig hoofdcommissaris Aalbersberg (nu Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, NCTV) volgens Smit op kosten van de politie naar een concert zijn gegaan.

Het Openbaar Ministerie bevestigt dat een aantal politiemensen disciplinair is gestraft, "omdat ze een enkele keer een kaartje hebben aangenomen". Om wie het gaat, zegt justitie niet. 

Smit haalt ook uit naar officier van justitie Gabriëlle Hoppenbrouwers, die een aantal jaar geleden werkzaam was in hetzelfde district. "Zij is drie keer naar een concert (Beyoncé, Madonna en Rihanna) geweest, in ieder geval 1 of 2 keer met een vriendin. Ze heeft mij zelf benaderd." Hoppenbrouwers is volgens het OM gehoord als getuige en heeft aangegeven dat ze vanuit haar functie de concerten bezocht om van nabij te zien hoe het er tijdens een concertavond aan toe ging.  

"Ik sta mezelf niet op de borst te kloppen. Ik heb er wel spijt van, maar ik heb een 44-jarige carrière achter de rug, die volstrekt onberispelijk was"

OUD-DISTRICTSCHEF AD SMIT

"Ik sta mezelf niet op de borst te kloppen. Ik heb er wel spijt van, maar ik heb een 44-jarige carrière achter de rug, die volstrekt onberispelijk was. Het doet verschrikkelijk pijn dat ik hier min of meer door mijn eigen onhandigheid zit", zegt Smit, die een paar jaar geleden een herseninfarct kreeg. "Dat heb ik er als cadeautje bijgekregen. Het heeft mij ontzettend geraakt", zegt de oud-politiechef die de strafeis vanmiddag met gebogen hoofd aanhoort. 

Smit, die nu vrijwilliger is in een automuseum en medicijnen rondbrengt, zegt dat er geen dag voorbij gaat dat hij niet aan de strafzaak denkt. "Laat ik het maar voorzichtig een kleine uitglijder noemen. Om dan zo te eindigen, dat doet pijn." 

Volgens advocaat Knoester heeft Smit veel last ondervonden van de strafzaak en de bijkomende media-aandacht. Zo ontving de oud-politiechef een paar minuten nadat hij hoorde dat hij zou worden ontslagen een berichtje van een journalist of hij wilde reageren. De advocaat noemt de eis van 9 maanden celstraf "misplaatst". 

Knoester benadrukt tegenover de rechtbank de persoonlijke omstandigheden van Ad Smit, die zich altijd heeft ingezet voor de stad. "Het was voor hem meer dan een baan. Het was een levenswijze."

💬 Wil je niets missen uit Amsterdam?

Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]