Ga naar Content

Natuurlijk Noord-Holland: Winterpret in de besneeuwde Schoorlse Duinen

SCHOORL - De sneeuw- en ijspret van vorig weekend lijkt met dit mooie weer al lang geleden, maar vorige week stonden we nog op het ijs of maakte we een sneeuwwandeling. De Schoorlse Duinen hadden, met een portie fantasie, ineens iets van de Oostenrijkse Alpen. Zonder gemsen of bruine beren, maar met spechten, vossen en merels. Met natuurgids Evert-Jan Woudsma gingen we op pad en wat was het ontzettend mooi!

Natuurlijk Noord-Holland: besneeuwde Schoorlse Duinen - NH

Op het parkeerterrein van de Schoorlse Duinen raken Natuurbelevingsspecialist Evert-Jan en ik al meteen in de ban van een roodborstje. Iemand heeft een stukje vetbol op een prullenbak geplaatst en het roodborstje eet zijn buikje rond. "Die vogeltjes zijn helemaal niet schuw in de winter", vertelt Evert-Jan. "Dat komt omdat onze winterroodborstjes uit Siberië komen. Die overwinteren hier en onze 'eigen' roodborstjes doen dat weer in Zuid-Frankrijk. Deze diertjes zijn geen mensen gewend en herkennen ons niet als een bedreiging. Daarnaast drijft de honger ze soms nog dichterbij dan ze anders zouden doen."

De sneeuw kraakt onder onze schoenen. Als we blijven staan, is het zo stil zoals het alleen in een besneeuwd bos stil kan zijn. Alle geluid wordt gedempt onder de sneeuwdeken. In de schaduw is het koud, maar in de zon valt het mee. We zien een dikke houtduif zitten op een tak in de zon. "Voor dieren is het sparen van energie super belangrijk in de winter", vertelt mijn gids. "Daarom verspillen ze geen energie aan het zich warm houden in de schaduw, maar zoeken ze als het even kan de zon op. De duif heeft dan nog de mazzel dat hij zijn donsjas altijd aan heeft."Door zijn veren op te zetten optimaliseert een vogel de isolerende werking van zijn veren."

Natuurgids Evert-Jan Woudsma fotografeert ijskristallen - Foto: Stephan Roest

Sporen in de sneeuw verraden dat een vos hier onlangs heeft gelopen. "Wij noemen dat prenten", zegt de voormalige boswachter van PWN, nu zelfstandig natuurondernemer en initiatiefnemer van mijnnatuurnetwerk.online. "Deze zijn van een vos. Dat zie ik aan de grootte:  ze zijn kleiner en smaller dan van een gewone hond en verder uit elkaar dan van een klein hondje. Omdat het nog een beetje gesneeuwd heeft nadat hij hier liep, kan je in de sporen zijn nageltjes net niet meer onderscheiden", vertelt hij. 

"De vos heeft als grote kracht dat hij muizen die in gangen onder de sneeuw leven, kan horen. Als hij er een gelokaliseerd heeft, springt de vos op en landt hij met een boog met zijn voorpoten en snuit boven op de muis. Die wordt dan doodgedrukt, of hij raakt versuft en is makkelijk op te peuzelen. De vos is dan aan het 'muizen'."

Trommelduel

We horen een specht roepen: "Tsjik!". Van verderop komt het antwoord: "Tsjik!". Evert-Jan: "Dat is een grote bonte specht die in een verbaal duel is met een andere grote bonte specht. Ze zijn nu hun territorium aan het afbakenen want de broedtijd komt er aan."

Toen ik een tijdje geleden voor opnamen van Natuurlijk Noord-Holland bij het Naardermeer was, hoorde ik daar twee spechten een 'trommelduel' uitvechten.  Met de boswachter daar, Anne Slump, heb ik toen even staan luisteren; fascinerend dat geroffel.  De spechten zoeken bomen uit die als een klankkast hun snelle roffel versterken: "TRRRRRRRRRRR!", klinkt het dan door het bos.

Het lijkt wel Oostenrijk in de Schoorlse Duinen - Foto: Stephan Roest

We zien losse grond en bladeren op de grond liggen. Takjes zijn uit de grond losgetrokken en heen en weer geslingerd. "Typisch het werk van een merel." Evert-Jan wijst tussen de bomen naar een zwarte mannetjesmerel die iets verderop tegen de stam van een boom de grond aan het loswoelen is.

"Bij die stam ligt weinig sneeuw, en van daar uit gaat hij op zoek naar wormpjes, beestjes en alles wat hem maar voor de snavel komt. Andere vogels profiteren daar weer van." Een roodborstje komt het werk van de merel inspecteren en pikt op wat de merel over het hoofd heeft gezien. Die is alweer verderop bezig met het omploegen van een ander stukje bosvloer.

In deze tijd van het jaar hebben veel vogels het zwaar. Bijvoeren mag, maar hoe doe je dat verantwoord? "Leg een hele appel neer, maak er een gaatje in en de vogels doen de rest." Vetbollen en ander spul zijn welkom, maar zorg er wel voor dat de plastic netjes niet in het milieu terecht komen. Vogels kunnen er ook met hun pootjes in verstrikt raken, dus kijk uit. 

Winterlandschap in de Schoorlse Duinen - Foto: Stephan Roest

Als we het bos uit zijn, lopen we op het Vogelmeer af. Dat is nu bevroren en het gave ijs heeft veel schaatsers gelokt. Evert-Jan en ik kijken een beetje beteuterd: schaatsen vergeten. Snert!

De teleurstelling duurt niet lang want het is zo ongelooflijk mooi. De zon schittert op de sneeuw- en ijskristallen die zich op takjes en op de grond hebben afgezet. Evert-Jan haalt zijn camera tevoorschijn en probeert de kristallen vast te leggen. Zijn foto's zijn magisch en te zien in de video. Geniet nog even na van wat de winter ons heeft gegeven in februari 2021!

De ijsvloer op het Vogelmeer - Foto: Stephan Roest

Download de app

🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.