Steeds meer vrouwen op de kieslijst: 'Partijen beseffen dat kiezer meer diversiteit zoekt'

NH Nieuws onderzocht de verhouding man/vrouw op de voorlopige kandidatenlijsten voor de Tweede Kamerverkiezingen. Daarbij is gekeken naar de verkiesbare plekken op lijsten van partijen die op dit moment al in de Tweede Kamer zitten. Onder de 220 onderzochte kandidaten zijn 133 mannen en 87 vrouwen. 60 procent is man, 40 procent vrouw.

Groot gemis

Dat er nog altijd minder vrouwen dan mannen in de politiek actief zijn, is volgens deskundigen een grote tekortkoming. Volgens promovenda politicologie aan de UvA, Zahra Runderkamp zou dit aantal 50 procent om 50 procent moeten zijn. Alleen dan krijg je volgens haar evenwichtige vertegenwoordiging. "De politiek moet een afspiegeling zijn van de bevolking."

Runderkamp wijst erop dat voor inclusieve besluitvorming in een democratie, politici en bestuurders met diverse achtergronden en opvattingen nodig zijn. Politicoloog Liza Mügge, ook verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, zegt dat dit ontzettend belangrijk is voor sociale rechtvaardigheid, belichting van meerdere perspectieven die anders over het hoofd worden gezien en het voeren van evenwichtige discussies.

Dat er structureel minder vrouwen dan mannen politieke zetels innemen, komt volgens Mügge door een overheersend masculiene cultuur. "De eigenschappen die wij kenmerken aan politiek leiderschap, zijn geen eigenschappen die wij bij vrouwen vinden horen: competitie, zelfverzekerdheid, slagvaardig. Deze eigenschappen worden gezien als typisch mannelijk."

'Mannelijke' eigenschappen

Mügge vertelt dat eigenschappen als 'zachtaardigheid' en 'groot empatisch vermogen' vooral toegeschreven worden aan vrouwen. "Op het moment dat een vrouw de eigenschappen heeft die als mannelijke eigenschappen worden gezien, wordt zij hier al snel op afgerekend."

Mügge vertelt dat deze vrouwen dan negatief in de media worden weggezet, minder spreektijd krijgen, sneller worden onderbroken en regelmatig seksueel getinte grapjes naar hun hoofd geslingerd krijgen. "Vrouwen worden snel als noviteit gezien, als iemand die er eigenlijk niet bij hoort."

Toch benadrukken zowel Mügge als Runderkamp dat de ontwikkelingen rondom diversiteit wel de goede kant op gaan. Zo zegt Mügge: "We hebben meer vrouwelijke lijsttrekkers dan ooit." En Runderkamp laat weten: "Het is duidelijk dat de meeste partijen langzaamaan beseffen dat de kiezer meer diversiteit zoekt in de politiek en herkenning in zijn/haar volksvertegenwoordigers."

Ribbius Peletier-penning

Dat het bewustzijn voor het belang van meer diversiteit langzaamaan wordt vergroot heeft volgens Mügge onder meer te maken met initiatieven als de Ribbius Peletier-penning. Dat is een prijs vanuit de Provincie Noord-Holland voor vrouwen die zich verdienstelijk maken voor de positie van vrouwen in de Noord-Hollandse politiek.

Mügge zit dit jaar in de vakjury. "Het bewustzijn wordt door middel van de penning verder vergroot, het werk van de winnaar wordt zichtbaar en het zorgt voor meer discussie." Runderkamp benadrukt dat eveneens initiatieven als 'Stem op een Vrouw' bijdragen aan meer aandacht voor het onderwerp. "Dit heeft gezorgd voor extra maatschappelijke druk."

Mügge en Runderkamp hopen dat het onderwerp steeds meer onder de aandacht komt en er uiteindelijk evenveel vrouwen als mannen in de politieke arena zitten. "Behalve man/vrouwverhouding moeten we ook kijken naar diversiteit in bredere zin, zoals leeftijd, opleidingsniveau, en kandidaten met een niet-Westerse migratieachtergrond", besluit Runderkamp.