NOORD-HOLLAND - In de serie 'Iconen' voegen we iedere keer een nieuw portret toe aan de eregalerij van Noord-Hollandse grootheden. Deze week is dat oud-vakbondsman Lodewijk de Waal. Mede dankzij hem ging Nederland in 2004 massaal de straat op om te demonstreren tegen het kabinetsbeleid.
biografie
naam: Lodewijk de Waal
geboren: Rotterdam, 4 november 1950
beroep: voorzitter FNV, vice-voorzitter SER, directeur Humanitas, commissaris ING
erelijst: Paul Nouwen Award, 2019
Dealmaker
Lodewijk de Waal was een dealmaker. Als FNV-voorman probeerde hij altijd afspraken te maken met de de regering en met de werkgevers. Vaak lukte dat. "Want het is heel moeilijk om ruzie te maken in Nederland", zegt De Waal,"er komt altijd wel iemand bemiddelen."
En dat is maar goed ook, want we zijn er volgens De Waal ook beter van geworden: "Ik heb dat wel gezien in Frankrijk, Engeland en België. Het conflictmodel levert vaak wel meer leden op, maar uiteindelijk geen betere prestaties.
"Het is moeilijk om ruzie te maken in Nederland, want er komt altijd wel iemand bemiddelen"
"Ik ben wel van het overlegmodel", zegt De Waal, "maar je moet er altijd bijzeggen: als het nodig is, hakken we erop in." In 2004 bleek het nodig om alle middelen uit de kast te halen. Met als hoogtepunt de demonstratie tegen het kabinetsbeleid op het Amsterdamse Museumplein. De opkomst overtrof alle verwachtingen. Volgens de bonden waren er driehonderdduizend mensen op afgekomen. Op het Centraal Station stonden borden om mensen te vragen niet meer naar het plein te gaan, er kon niemand meer bij. Het werd de grootste vakbondsdemonstratie uit de Nederlandse geschiedenis. En dat allemaal vanwege de kabinetsplannen voor de WAO en de vervroegde uittreding.
"Maar ik ben ervan overtuigd dat als het kabinet-Balkenende niet zo'n slecht beleid had gevoerd, waar de mensen ontevreden over waren, dat we niet zoveel mensen op de been hadden gekregen." Dat er zoveel mensen boos waren is volgens De Waal te wijten aan een combinatie van de eisen van de vakbonden, het verzet van de werkgevers hiertegen, 'het onhandige beleid' van de regering en een algemene onvrede in de samenleving. "Je moet als vakbond altijd geholpen worden door de omstandigheden en daar waren we het kabinet wel dankbaar voor", zegt De Waal nu met een grote glimlach. Het kabinet ging, geschrokken door de massale protesten, door de knieën en kwam de vakbonden tegemoet.
Een beetje beter
Dealmaker De Waal had als leus: "Alles moet een beetje beter."
"Een radicaal had gezegd: het moet allemaal heel veel beter. Maar ik was wel radicaal dat alles een beetje beter moest. En dat vind ik eigenlijk nog wel. Daar is de vakbond voor, om het beter voor de mensen te maken."
Kijk hier voor meer Noord-Hollandse iconen
Download de app
🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.