Ga naar Content

Netflix-hit My Octopus Teacher: made in Wijk aan Zee

WIJK AAN ZEE - Een man die bevriend raakt met een octopus. Het is het opzienbarende verhaal van My Octopus Teacher, de documentaire die via de on-demand videodienst Netflix te zien is. Opmerkelijk: de door miljoenen mensen bekeken en in veel landen bekroonde film is bedacht en mede mogelijk gemaakt door Ellen Windemuth uit Wijk aan Zee. In haar huis onder de rook van Tata Steel is de natuurfilm voor een deel gemonteerd. 

Foto: NH Nieuws

Er kwam geen scenarioschrijver te pas aan voor My Octopus Teacher. Het verhaal schreef zichzelf. Na een periode van hard werken, vaak onder zware omstandigheden en in gevaarlijke situaties, kreeg de Zuid-Afrikaanse cameraman en regisseur Craig Foster last van depressies.  "Krokodillen filmen in een grot is niet niks", zegt filmproducent Ellen Windemuth, goede vriend en collega van Foster.

Foster merkt dat zwemmen in het koude zeewater voor de kust van Kaapstad een verkwikkende werking op hem heeft. In het kelpwoud, een onderwaterbos met metershoge bomen, ontdekt hij bij één van zijn zwemtochten een jonge, nieuwsgierige octopus, waarmee hij na verloop van tijd een relatie opbouwt. Foster onderhoudt de band door dagelijks naar de octopus op zoek te gaan, eerst zonder, later mét camera. 

"Dit is geen film waarvoor je een scenario schrijft, deze film overkomt je"

ellen Windemuth

Als Foster Windemuth vertelt over zijn ervaringen is de Wijk aan Zeese direct enthousiast. "Dat de octopus zich aan hem bond, hem vertrouwde, met Craig mee zwom en met haar zuignappen tegen hem aankroop, maakte grote indruk op mij. Dit is geen film die je máákt, maar die je overkomt. Een unieke ervaring voor het hele team. Ik wist dat Craig na zijn burn out nooit meer een film wilde maken, maar toen hij de octopus ontmoette, veranderde dat. Met twee bevriende cameramensen zijn we hem tijdens zijn zwemtochten gaan volgen." Het resultaat van een jaar lang zwemmen heeft geleid tot een verbluffend beeldverslag waarin de octopus onder meer een aanval van een pyjamahaai overleeft.

Outsiderfilm

Windemuth, die aan het hoofd staat van Off The Fence Productions, beseft dat ze 'goud' in handen heeft. Toch hebben Disneychannel, National Geographic en Discovery Channel hun bedenkingen over een documentaire waarin de vriendschap van een man met een octopus centraal staat. Dat is toch iets iets anders dan een aaibaar dier als een dolfijn, een pandabeer of chimpansee.  “Ze dachten niet dat het veel reclames zou opleveren. Als maker van outsiderfilms heb ik die reactie wel vaker gehad, dus heel verrast was ik niet.”

tekst gaat verder onder de trailer van de documentaire

Octopus - NH Nieuws

Netflix ziet er wel het succes in dat het enige tijd later daadwerkelijk zou worden. Hoe vreemd het kan lopen: het is het achtjarige zoontje van een connectie in de top van de abonneezender dat de ogen van zijn moeder opent. Tijdens een vliegreis kan het jongetje niet stoppen met kijken naar een ruwe montage van de documentaire. Zijn moeder is 'om'.  Met behulp van externe financiers komt de film tot stand.

Over opbrengst en cijfers mag Wildemuth niks zeggen. Het is wat haar betreft ook ondergeschikt aan de waardering. In de Verenigde Staten, maar ook in Spanje en China wint My Octopus Teacher prijzen op filmfestivals. Maar de belangrijkste winst is dat een deel van de verdiensten wordt gebruikt voor het behoud van onder meer de Zuid-Afrikaanse kustlijn en het kelpwoud voor de kust van Zuid-Afrika. 

"Ik wilde mezelf en mijn gezin niet langer blootstellen aan de slechte luchtkwaliteit in Wijk aan Zee"

Ellen Windemuth

De waarde van de documentaire zit ‘m wat haar betreft ook in de bewustwording. "We laten ermee zien dat dier en mensen kunnen blijven samenleven als we het milieu serieus nemen. Helaas staan gezondheid en milieu onderaan het prioriteitenlijstje van veel landen."

In Nederland ervoer ze het als inwoonster van Wijk aan Zee. Vanwege de slechte luchtkwaliteit, die in haar geval stress en aanhoudende hoofdpijn tot gevolg had, is ze inmiddels verhuisd naar Bergen. Maar met haar Stichting IJmondig blijft ze strijd voeren tegen de uitstoot van Tata Steel waarvan vooral de mensen in Wijk aan Zee last hebben. 

tekst gaat verder onder de video van 27 oktober 2020 over het vertrek van Ellen Windemuth uit Wijk aan Zee.  

Inwoners vertrekken uit Wijk aan Zee - NH Nieuws

"Ik wilde mezelf en mijn gezin niet langer blootstellen aan de luchtvervuiling. Die heeft mij letterlijk ziek gemaakt. Het leek mij verstandiger voortaan vanuit Bergen tegen Tata Steel te ageren."

Ze heeft de film opgestuurd naar een ceo van Tata Steel in India met wie ze contact heeft. “Om te laten zien hoe mooi en belangrijk een goed leefmilieu is. Hij reageerde heel aardig, hij had samen met zijn vrouw gekeken. Maar als ik het over de problemen heb van de fabriek hier in IJmuiden, verwijst hij me naar de topman van Tata Steel Europa, Henrik Adam, bij wie alle macht zou liggen. En Adam stuurt me dan weer door naar de pr-afdeling. Maar met die mensen hoef ik niet te praten. Het doet mij niet wanhopen. Ik verander niet van koers. Als stichting IJmondig zijn we krachtig en komen we er wel.”

Oprichter van Stiching IJmondig

Ellen Windemuth (1960) is van Duits-Amerikaanse afkomst en woont sinds 1993 in Nederland. Ze is oprichter en ceo van  het internationaal opererende Off The Fence, een bedrijf dat films en documentarires maakt op het gebied van wetenschap, geschiedenis, reizen, natuur en cultuur. Bij Off The Fence werken 120 mensen.

Windemuth is daarnaast oprichter van de Stichting IJmondig, een stichting die een beter leefmilieu nastreeft in de Ijmond. 

Meer nieuws uit de IJmond?

💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit de IJmond. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws

📰 Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/IJmond

🔔 Download de app en krijg een melding bij belangrijk nieuws uit jouw buurt

📧 Stuur ons jouw tips op [email protected]

✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]