AMSTERDAM - Geen buitenlandse toeristen meer in de coffeeshops, alleen nog softdrugs voor mensen die in Nederland wonen. Dat is een van de belangrijkste ideeën van de Amsterdamse driehoek (burgemeester Halsema, de korpschef van de politie en de hoofdofficier van justitie) om het softdrugsbeleid te wijzigen. "Als je alleen nog maar cannabis aan bezoekers verkoopt dan kan ook het aantal coffeeshops in de stad drastisch omlaag. Dan kan de stad het met ongeveer 100 coffeeshops minder doen", schrijft de driehoek in een brief aan de gemeenteraad.
Nu zijn er nog 166 coffeeshops (20 jaar geleden nog 283) in Amsterdam, maar uit het gepresenteerde onderzoek blijkt dat er in 2025 rond de 70 coffeeshops zouden moeten zijn om de lokale markt te voorzien van softdrugs. Die coffeeshops mogen dan niet allemaal van grote ketens zijn en krijgen een Amsterdams coffeeshopkeurmerk. De zaken die zo'n keurmerk hebben mogen dan een grotere handelsvoorraad in huis hebben.
Bijna 30 procent van de coffeeshops in Nederland staat in Amsterdam. Volgens de NOS vindt Halsema het een "stevige prikkel voor buitenlandse toeristen". Naast het verminderen van het drugstoerisme is de aanpak ook bedoeld om het cannabisgebruik onder jongeren terug te dringen en de softdrugsmarkt te beschermen tegen de negatieve effecten van de handel in harddrugs.
Bijzonder is dus dat buitenlandse toeristen hun wiet en hasj dus niet meer in de coffeeshop zouden kunnen kopen. Die maatregel werd al eens eerder overwogen, bijvoorbeeld in de vorm van een wietpas, maar nog niet ingevoerd. Of het er ook daadwerkelijk gaat komen moet nog verder worden uitgezocht, maar de driehoek zegt in de brief dat het 'haalbaar' geacht wordt.
Illegale cannabismarkt
De driehoek laat weten de maatregel wel een ongewenst neveneffect zou kunnen hebben: illegale cannabishandel op straat voor toeristen die er toch aan willen komen. Om dat te ondervangen 'moet rekening worden gehouden met een redelijke overgangstermijn'.
De driehoek wil die tijd gebruiken om onderzoek te laten doen naar de mogelijk ongewenste effecten van de maatregelen en de manier waarop deze effecten kunnen worden gedempt. "We zullen dit plan niet morgen invoeren. Voordat we zover zijn, denk ik dat we wel een jaar verder zijn", zegt Halsema. Ze heeft nog niet met coffeeshophouders gesproken over het idee; eerst wil de burgemeester er nog met de gemeenteraad over in debat.
Ondoordacht plan
Ton Nabben, criminoloog verbonden aan de Faculteit Maatschappij en Recht bij de Hogeschool van Amsterdam, vindt het plan ondoordacht. Hij vraagt zich af waarop deze plannen gebaseerd zijn. "De gevolgen zijn op verschillende vlakken niet overzien. Je krijgt een onvoorziene straathandel rondom coffeeshops en bij toegangspunten als Schiphol, busstations en voor de ingang van bijvoorbeeld hotels", legt hij uit aan NH Radio.
De rijen worden bij de coffeeshops volgens Nabben alleen maar langer. "Ze moeten eerst maar eens de scenario's uitdenken." Ook vind hij dat de toeristen zo wel heel erg gestigmatiseerd worden door de Amsterdamse driehoek. "Ze blijven lang in de stad en gaan met een boot, naar het Vondelpark en winkelen. Naar de coffeeshops is niet het enige wat ze doen."
Na corona hoopt Halsema een ander soort toerist aan te trekken: "We willen graag toeristen die komen voor de rijkdom en schoonheid van culturele instellingen. Niet de toeristen die alleen komen om hier dronken en stoned rond te lopen."
De Amsterdamse driehoek (burgemeester, hoofdofficier van justitie en korpschef) heeft de plannen uitgelegd in een brief aan de gemeenteraad. Hieronder kort het stappenplan voor de aanpak van het softdrugsbeleid:
Om de vraag terug te dringen en het aanbod kleinschaliger en meer lokaal te maken en zo te komen tot een beheersbare en transparante cannabismarkt stelt de driehoek de volgende drie stappen voor':
- Het maken van een Amsterdams coffeeshopkeurmerk. Bij keurmerk aangesloten coffeeshops zal een milder bestuurlijk handhavingsregime gelden bij vervoer van cannabis, opslag van cannabis en bij een grotere handelsvoorraad dan 500 gram in de coffeeshop. Hiermee kan stapsgewijs en in overleg met de landelijke overheid geleidelijk het reguleren van de ‘achterdeur’ in beeld komen;
- Het beperken van ketenvorming van coffeeshops (door bijvoorbeeld het bepalen van maximum aantal coffeeshops per keten). Zo worden monopolieposities voorkomen en worden complexe en niet-transparante ondernemings- en financieringsconstructies tegengegaan.
- Het handhaven van bezoekers bij coffeeshops, alleen Nederlanders mogen worden toegelaten. De driehoek houdt rekening met bijkomende kwesties als handhaving en mogelijke verschuiving van softdrugshandel naar de illegale markt, maar beschouwt de invoering ervan als haalbaar. Daarbij wordt rekening gehouden met dat het weren van toeristen uit de coffeeshops wat betreft de driehoek geen doel op zich zou moeten zijn. Ze willen de aantrekkingskracht van Amsterdam voor softdrugstoeristen verminderen.
💬 Wil je niets missen uit Amsterdam?
- Blijf op de hoogte via nhnieuws.nl/amsterdam
- Mail je tips naar [email protected]
- Praat mee en deel jouw nieuws in onze speciale Amsterdamse Facebookgroep!
Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]