HEERHUGOWAARD - De familie Rustamli woont al zes jaar in een asielzoekerscentrum en is verwikkeld in een slopende asielprocedure: morgen moeten ze verhuizen naar een gezinslocatie in Emmen, waar het gezin wordt 'voorbereid' op de terugkeer naar Azerbeidzjan. Met de steun van de lokale gemeenschap, de burgemeester en een nieuwe advocaat, wapent de familie zich in de finale strijd tegen het besluit van de IND. "Dit is ons thuis, zo voelen wij dat allemaal."
Dat zegt de zeer geëmotioneerde vader Mehman tegen NH Nieuws. Van de oververmoeide gezichten van beide ouders en kinderen Rufat (21) en Aygun (14) valt af te lezen dat het vijf voor twaalf is. Vanmiddag leverden ze, samen met bondgenoot Martin, een dossier in bij het azc met alle al ondernomen acties voor de familie. "Ik hoop dat jullie begrijpen wat voor impact hun vertrek op onze gemeenschap zal hebben."
Tekst gaat door onder de foto.
Eerst even terug in de tijd: Mehman Rustamli vluchtte uit angst voor de autoriteiten in 2014, samen met zijn vrouw Gunay weg uit Azerbeidzjan. Inmiddels wonen ze alweer zes jaar in deze regio: eerst in het azc in Alkmaar en tegenwoordig op de locatie in Heerhugowaard. Rufat volgt een opleiding in Haarlem en Aygun zit in Alkmaar op het Dalton College.
Beide kinderen halen goede cijfers en hebben veel vrienden. Moeder Gunay staat graag in de keuken en toont regelmatig haar kookkunsten tijdens culturele bijeenkomsten. Daarnaast biedt ze altijd een helpende hand aan de medewerkers van het azc.
Ondanks dit alles, oordeelde de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) dat het gezin terug moet naar Azerbeidzjan. Volgens meerdere mensen zijn er zowel fouten gemaakt door de IND als door de vorige advocaat van de familie. Gunay: "We hebben alles geprobeerd om te bewijzen dat we in gevaar zijn, maar we kunnen niet meer. Al jaren zijn we aan het vechten om hier te mogen blijven."
Acties van Heerhugowaarders
Er zijn al meerdere campagnes geweest: met de actie 'Hou ze thuis', een petitie waar meer dan 3.000 handtekeningen op staan, en een videoclip (zie hieronder), wil de Heerhugowaardse gemeenschap laten zien hoeveel impact de dreigende uitzetting van het gezin heeft.
Zanger Jacob Young, de familie en leerlingen van het Stedelijk Dalton College in Alkmaar brachten deze clip uit. Tekst gaat door onder de video.
"Het doel is dat de familie een eerlijke en zorgvuldige behandeling van haar asielaanvraag krijgt, en dat ze de nog lopende procedures af mag wachten in de gemeenschap waar ze zes jaar lang een leven heeft opgebouwd", vertelt familievriend en bondgenoot Martin aan NH Nieuws.
'Fouten van IND'
Hij raakte nauw betrokken bij de zaak, nadat hij via zijn dochter, die elke dag met Aygun naar school fietste, vernam dat de asielprocedure van haar gezin was afgewezen. Hij omschrijft één van de fouten van de IND:
"Zij claimden dat Mehman helemaal geen politiek vluchteling zou zijn. Volgens hun informanten loog Mehman en was hij nooit lid van de oppositiepartij. Nadat de voorzitter van diezelfde politieke partij het bewijs overhandigde aan de Nederlandse ambassade, erkenden ze dat ze fout zaten. Maar vanwege zijn onbelangrijke functie zou hij volgens de IND geen gevaar lopen."
Volgens hem is alle bewijslast daarvoor geheim. "Waarom? Hoe kan dan worden aangetoond dat je een eerlijk proces hebt gekregen? Wij vragen alleen om binnen de bestaande mogelijkheden de familie rust en stabiliteit te geven in afwachting van alle procedures", smeekt Martin het azc voor een laatste keer, terwijl hij het dossier overhandigt.
"De asielprocedure heeft twee jaar langer geduurd omdat het eerste onderzoek de prullenbak in kon"
Martin heeft het gezin geholpen met het vinden van een nieuwe advocaat. De inmiddels ontslagen advocaat Erwin van de Glind bevestigt aan NH Nieuws dat er in het onderzoek naar de familie veel fouten zijn gemaakt en dat dit ook erkend is door de IND.
"De informanten zijn onbetrouwbaar gebleken. De asielprocedure heeft twee jaar langer geduurd omdat het eerste onderzoek de prullenbak in kon. De IND is regelrecht in de val van Azerbeidjan getrapt."
Een IND-woordvoerder spreekt dat tegen, maar wil verder niet ingaan op individuele zaken (de volledige reactie van de IND vind je onderaan).
Hulp van burgemeester
Ook de burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase kreeg lucht van de zaak. Hij schreef een brief naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). "We hebben de situatie van het gezin en de actie vanuit en impact op de samenleving geschetst, en vragen om met deze blik en kennis nogmaals naar de zaak te kijken en de beslissing te heroverwegen. De procedures duren allemaal veel te lang, daarom ontstaan er zulke situaties", aldus Blase.
"Ik hoop dat jullie begrijpen wat voor impact hun vertrek op onze gemeenschap zal hebben"
Ondanks dat er nog verschillende procedures lopen die invloed kunnen hebben op de asielprocedure, wordt het gezin morgen overgeplaatst naar een gezinslocatie in Emmen.
Aygun moet noodgedwongen naar een nieuwe school en voor Rufat is het onmogelijk om vanuit Emmen zijn opleiding in Haarlem voort te zetten.
Ontroostbaar
De jarenlange onzekerheid eist bij het hele gezin z'n tol. Vader Mehman heeft een ernstige hartkwaal, waardoor zijn hartfunctie zorgelijk afneemt en Gunay loopt al enige jaren bij een psycholoog.
"Onze dochter neemt het ons kwalijk dat we hier geen huis kunnen kopen. Ze is ontroostbaar en wil zelfs niet meer eten. Het doet zo'n pijn als je kinderen lijden. Alle steun en warmte van de gemeenschap en nu ook van de burgemeester, geven ons de kracht om door te blijven vechten."
Martin: "Dit laatste gesprek met het azc toont aan hoe onmenselijk het systeem is geworden. Ik hoop dat het gezin weet hoeveel mensen hen steunen. De gemeenschap zegt: hou ze thuis. En daar zullen we tot het einde voor vechten."
Reactie COA en IND
NH Nieuws heeft meerdere malen contact gezocht met beide instellingen/diensten. Het COA stelt tegen NH Nieuws slechts een uitvoerende dienst van de IND te zijn en geen invloed te kunnen uitoefenen op de opvanglocatie van het gezin. Maar volgens de IND heeft het COA wel degelijk de verantwoordelijkheid over de opvang en huisvesting van vluchtelingen.
Als verweer daartegen gaf het COA toe inderdaad die verantwoordelijkheid te dragen, maar bleef onverbiddelijk in haar antwoord: "Dit gezin heeft geen recht meer op asielopvang. Dat is het besluit van het proces. Op dit moment is besloten dat zij terug moeten en daarom wordt het gezin overgeplaatst naar Emmen. We gaan niet in op wat we wel en niet kunnen doen met betrekking tot deze individuele zaak."
Aan de balie bij het azc vandaag, reageerden ook medewerkers ven het COA: "We nemen het (dossier, red.) in ontvangst, maar kunnen hier niets mee. Wij hebben geen invloed om het gezin hier te houden."
Ook dat het gezin zou worden voorbereid op terugkeer naar het land van herkomst is volgens een medewerker van het azc niet correct. "In dat geval zouden ze worden verhuisd naar een doorgangslocatie. Op deze locatie zou het gezin nog jaren kunnen verblijven", stelt een vrouwelijke medewerker.
Op de vraag waarom ze het proces dan niet in Heerhugowaard mogen afwachten, wilden de azc-medewerkers niet reageren.
💬 Wil je niets missen uit Alkmaar en omgeving?
- Blijf op de hoogte via NHNieuws.nl/Alkmaar
- Reageer, discussieer en deel jouw nieuws in de Facebookgroep 'Nieuws uit Alkmaar en omgeving'
- Mail je tips naar [email protected]
Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]