HAARLEM - Als het Haarlem lukt om tien procent meer bomen te planten, dan kan dat twee graden in gevoelstemperatuur schelen in de binnenstad. In de buitenwijken waar nu al meer groen is, scheelt het een halve tot één graad. Dat blijkt uit een onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam, dat als eerste in Haarlem onderzocht hoe belangrijk stadse bomen zijn om een stad hittebestendig te maken.
Het onderzoek in meerdere steden is vlak voor de pittige hittegolf dit jaar afgerond. Bomen verkoelen op twee manieren: bladeren van bomen transpireren vocht waardoor de luchttemperatuur afkoelt. Maar nog groter is de invloed van schaduw op de gevoelstemperatuur. Vooral in de Leidsebuurt in Haarlem en in het centrum van de stad is er nu geen ontsnappen aan de felle zonnestralen terwijl het 35 graden Celsius is, laat onderzoeksleidster Laura Kleerekoper zien aan NH Nieuws.
Bomen noodzaak in hittebestendige stad - NH Nieuws / Geja Sikma
Eén of twee graden koeler. Het lijkt weinig, maar als er inderdaad meer hittegolven komen, die langer duren en met nog hogere temperaturen, dan kan het toch schelen in de leefbaarheid van de stad. Onderzoekster Laura Kleerekoper trekt de vergelijking met steden in Zuid-Spanje.
"Sevilla is in de zomer ook verlaten, mensen verlaten de stad omdat het te heet is. Maar er zijn ook plekken in Spanje die heel groen zijn, en die daar ook tegen kunnen." Om de Nederlandse steden hittebestendig te maken zijn er richtlijnen opgesteld in het rapport naar aanleiding van het onderzoek.
Richtlijnen
Op loopafstand van maximaal 300 meter van elke woning moet een verkoelende plek zijn, bijvoorbeeld zoals het Kenaupark in het centrum. "Dat is echt een hele grote plek, maar ze mogen ook veel kleiner zijn."
"En de tweede is dat een belangrijke looproutes voldoende schaduw hebben, en dat hebben we op 40 procent schaduw gesteld." Die ene grote plataan op de Kruisstraat, die van het station naar de Grote Markt loopt, trekt veel bezoekers op de bankjes in de schaduw.
Daarna moet je het met de zon vol in de straat even zonder doen. Maar een uurtje later wordt het gecompenseerd door de hoge gebouwen in de binnenstad. Iets wat de Leidsbuurt ontbeert.
Wandelend door de smalle straten van de oude Haarlemse volksbuurt met veelal lage woningen zorgt zelfs met 25 graden en een briesjes voor zweetdruppels op het gezicht. Laura ziet dat de gemeente hier sinds haar onderzoek in 2018 al meer bomen heeft geplant. Vooral op de hoeken is dat redelijk makkelijk te doen, maar op de stoep is daar geen plaats meer voor. "En de ondergrond zit helemaal vol met kabels en leidingen en zoals je ook ziet wordt er veel geparkeerd, in sommige straten zelfs aan beide zijden van de straat." Dus dan wordt het rennen van hoek naar hoek op zoek naar schaduw.
Pergola's
In het onderzoek zijn alternatieven aangedragen voor dergelijke situaties, zodat elke wijk meer schaduw kan bieden. Vooral pergola's met klimplanten vindt Laura in wijken zoals de Leidsebuurt een goede optie, die de gemeente zou kunnen overwegen. "Die hebben een grote hoeveelheid schaduw en niet een stam en een heel groot wortelstelsel onder de grond nodig."
Geld opleveren
Het planten van bomen kan 3 miljoen euro opleveren is een eerste inschatting van de onderzoekers. Vooral in de gezondheidskosten kan het schelen om meer bomen te planten. "Het aantal keren dat mensen naar hun huisarts gaan in wijken met groene aanplant en veel bomen is veel lager dan in versteende wijken, maar het heeft ook effect op bijvoorbeeld woningprijzen en dat zie je terug in je gemeentelijke begroting van ozb en woz-belasting."
In één van de meeste versteende steden van Nederland wordt om elke vierkante meter gevochten door asfalt, woningen en groen.
Er zijn een paar grote parken zoals de Haarlemmer Hout en het Schoterbos, maar de leefbaarheid van de wijken hangt af van de hoeveelheid groen, en dan vooral de hoeveelheid bomen in de straten.
In de stad staan nu 64.380 bomen en daar moeten dit jaar nog 700 bomen bij. Steeds meer Haarlemmers houden de ontwikkeling nauwlettend in de gaten en trekken ten strijde als de bijl tevoorschijn dreigt te komen.
Sinds kort is er en heus Bomenoverleg om nu eindelijk af te rekenen met het versteende imago van de stad.
NH Nieuws zal de komende tijd de voortgang volgen.
Meer nieuws uit Haarlem e.o.?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit Haarlem en omgeving. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws.
📰 Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/Haarlem.
🔔 Download de app en krijg een melding bij belangrijk nieuws uit jouw buurt
📧 Stuur ons jouw tips op [email protected]
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]