Ga naar Content
Haarlem

Wat levert brons op en zijn bronzen beelden eigenlijk wel te beveiligen tegen diefstal?

16 juli 2020, 15.01 uur · Aangepast 16 juli 2020, 16.19 uur
Door: Redactie · Foto: Marieke Pijlman

HAARLEM - In de nacht van dinsdag op woensdag zijn in Haarlem en omgeving drie bronzen beelden van hun sokkels gestolen. Het lijkt het werk van een roversbende die blijkbaar aan het brons denkt te kunnen verdienen. Maar wat levert een kilo brons op en hoe kunnen diefstallen als deze voorkomen worden?

"Doodzonde", zegt Bert Binder van de Haarlemse bronsbeeldgieterij Binder. Ook hij heeft gehoord van de diefstal van de beelden. Het gaat om 'De Meermin van Haarlem'  van Eric Coolen en Michaëla Bijlsma, 'La Doña Quichotta de la Mancha' van Marlène Sjerps uit Zandvoort en 'De Vogelaar'  van de hand van John Verhagen. Het laatste beeld stond in Heemstede. 

'Een paar euro per kilo brons'

Het bedrijf Binder heeft in het verleden heel wat grote werken in brons gegoten en doet ook onderhoud en reparaties van beelden in de openbare ruimte. "Brons levert momenteel heel weinig op. Je moet denken aan een euro of twee á drie. Vaak worden de beelden dan nog stukgemaakt of in delen geslepen. Een schroothandelaar neemt dat normaal gesproken ook nooit aan", vertelt hij.  Verschillende schroothandelaren in Haarlem en omgeving bevestigen dat. "We hebben het hier nog nooit meegemaakt en bovendien geldt er een strenge legitimatieplicht, dus ze komen niet hierheen", vertelt een medewerker van één van de schroothandels. 

Zijn beelden als 'De Meermin van Haarlem'  of 'La Doña Quichotta de la Mancha'  wel goed te beveiligen? Bij Binder hebben ze inmiddels zo'n vierduizend bronzen beelden beveiligd tegen diefstal. Bert Binder kan niet tot in detail vertellen hoe ze dat doen, want kwaadwillenden moeten natuurlijk niet slimmer gemaakt worden. "Het komt erop neer dat er een constructie in het beeld en in de sokkel wordt gemaakt, zodat het beeld nooit van zijn sokkel gehaald kan worden. Hoe hard je ook zaagt. In Zwolle hebben ze zelfs een keer geprobeerd om met een auto en een ketting een beeld van zijn sokkel te trekken. Door onze constructie trokken ze het wel wat krom, maar kwam het niet los en konden ze het niet meenemen."

Het gestolen beeld van kunstenares Marlène Sjerps - Foto: NH Nieuws/Marlène Sjerps

"Ik begrijp echt niet wat voor nut het heeft", vertelt de voormalig Haarlemse bronsgieter Bert Slierings. Hij kent het gestolen beeld 'La Doña Quichotta de la Mancha' van kunstenares Marlène Sjerps maar al te goed. Hij heeft de laatste reparaties aan het beeld nog uitgevoerd. Een bulldozer was er in Zandvoort per ongeluk tegenaan gereden. En nu is ze van haar sokkel geroofd. "Ik vind het triest, heel erg. Het brons levert misschien een paar euro per kilo op, terwijl een kunstenaar zijn of haar hele ziel erin heeft gelegd en ook de bronsgieters werken er met veel energie, tijd en liefde aan."

Chip in beeld

Het gestolen beeld van Marlène Sjerps is lang en slank en daarom zeer kwetsbaar. "Ze kunnen tegenwoordig alarmsystemen in beelden verwerken, maar bij het beeld van Marlène zou dat niet kunnen, de ruimte om het te plaatsen is te beperkt", aldus Slierings. Bert Binder vertelt dat het plaatsen van een chip in een beeld niet honderd procent veiligheid garandeert. "Ze werken niet altijd even goed. De batterij zal zo nu en dan vervangen moeten worden en dat brengt ook weer meer kosten met zich mee. Dergelijke beelden kan je tegenwoordig bijna niet meer in de openbare ruimte zetten, helaas genoeg."

Een andere optie is het aanbrengen van dna-spray op het beeld. Met ultraviolet licht kleurt het dan groen op in het donker en kan uit de code geconcludeerd worden uit welke gemeente het beeld komt.

3D-scan

De kans dat de drie beelden teruggevonden worden, is klein. De vraag is ook of de kunstenaars een tweede versie van hun gestolen beelden gaan terugplaatsen. Michaëla Bijlsma en Eric Coolen lieten al via Facebook weten dat er aan een vervanger wordt gewerkt. Ook hun bronzen beeld van Kortjakje werd gestolen en ook daar maakten ze een replica van. Marlène Sjerps vond alleen de bronzen lans van haar vrouwelijke Don Quichot terug naast de lege sokkel. Ze gaat er vanuit dat er geen vervanger voor terugkomt.

Foto: Michaëla Bijlsma

John Verhagen laat aan NH Nieuws weten dat er geen mal meer is van zijn beeld 'De Vogelaar'. "Ik acht de kans klein dat de gemeente Heemstede ook weer een nieuw beeld gaat plaatsen. Die moet het geld nu ook aan andere dingen uitgeven tijdens deze crisis."

Bronsgieter Bert Binder wijst nog op een moderne oplossing om het leed na een diefstal iets te verzachten. "Tegenwoordig kan je met een 3D-scan het beeld helemaal uittekenen. Mocht het worden gestolen of breekt er bijvoorbeeld een arm af, dan kan het altijd weer nagemaakt worden."

De politie laat weten dat er een onderzoek wordt opgestart, zodra er aangifte is gedaan van de diefstal van de beelden.

Foto: NH Nieuws en John Verhagen

Meer nieuws uit Haarlem e.o.?

💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit Haarlem en omgeving. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws.

📰 Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/Haarlem.

🔔 Download de app en krijg een melding bij belangrijk nieuws uit jouw buurt

📧 Stuur ons jouw tips op [email protected]

✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]