Vandaag 75 jaar geleden werd Texel bevrijd: Canadezen kwamen pas op 20 mei 1945

Vanaf 6 april 1945 woedde er op het eiland een hevige strijd. De Georgiërs waren tegen de Duitsers in opstand gekomen en daarbij vielen honderden slachtoffers. Ook veel Texelaars kwamen om het leven.

Pas op 20 mei kwamen de Canadese bevrijders eindelijk op Texel. Lang daarvoor hadden de Tesselaars al welkomstpoorten en versieringen in Den Burg aangebracht. Neeltje Goënga-Vinke  kan zich de dag nog herinneren. "Ik stond langs de straat en had van de dames Dijt een bosje blauwe druifjes gehad. Daarmee kon ik zwaaien naar de Canadezen."

Neeltje was pas vijf jaar oud. "Wat ik mij ook herinner is dat ik later die dag een witte boterham met boter en suiker kreeg van mijn moeder. Zweeds wittebrood. Heerlijk was dat. Ik heb daarna nooit meer zo'n lekkere boterham gegeten."

Tekst gaat verder onder de video.

Wat mevrouw Goënga-Vinke er wel bij vertelt is dat ze aan de periode daarvoor, de oorlogsstrijd op Texel meer herinneringen heeft. "Den Burg werd beschoten door de Duitsers en wij moesten het dorp uit vluchten. Ik weet nog goed dat ik bang was en me verschool achter mijn vader". 

Voor veel oudere Texelaars die de oorlog als kind meegemaakt hebben, geldt dat hun herinneringen aan de strijd beter bijgebleven zijn dan aan de Bevrijdingsdag en de feestelijke intocht van de Canadezen op 20 mei. Dat laatste geldt ook voor Elly Heerschap. Zij was een meisje van 9 in 1945. "Tijdens de Russenoorlog kreeg mijn opa een granaatscherf in zijn hartstreek. Hij was direct dood.  Dat was tijdens de beschieting van Den Burg op 6 april. Later zijn wij dus ook uit Den Burg gevlucht."

Siem de Waal

Van de komst van de Canadezen kan ze zich niet zoveel herinneren. Wel van de komst van de Texelse geallieerde soldaat Siem de Waal, die op 11 mei naar het eiland kwam. "Er waren heel veel mensen op de been om hem te verwelkomen en hij deelde sigaretten en snoep uit. " Ik weet van de intocht van de Canadezen nog wel dat de mensen stonden te zwaaien. Of er gezongen werd? Ja, ik geloof Lang zullen ze leven."

Fried Kortenhoeven was een jongen van 13 jaar in 1945. Hij zag de jeeps met de Canadezen door de straat rijden. "Ik heb ze van een afstandje voorbij zien rijden, want ik mocht niet te dicht bij de mensen komen omdat er bij ons in huis difterie heerste."

De versieringen en welkomstpoorten stonden er al omdat de Texelaars de Canadezen al veel eerder hadden verwacht. "Toen de rest van Nederland al feest vierde en bevrijd was, bleef het op Texel nog onrustig hoor. Er werden toen zelfs nog mensen neergeschoten. Er zaten hier nog veel Duitsers en Georgiërs. Pas op 20 mei was het echt voorbij," herinnert hij zich.

Fried Kortenhoeven hijst vandaag de vlag, net als veel andere Texelaars. "Ik vind het belangrijk om deze dag te vieren, net zoals we 6 april herdenken als dag van het begin van de strijd op Texel. Dit jaar is dat toch extra speciaal omdat het precies 75 jaar geleden is. Nee, vergeten doen we het niet."