CASTRICUM - Normaal gesproken is de communicatie tussen dove mensen en zorgpersoneel al niet optimaal, maar nu tolken niet mee mogen en personeel in de ziekenhuizen een mondkapje draagt, is dat probleem nog groter. De doof geboren Roos Wattel uit Castricum wil daar iets aan doen.
Toen het coronavirus in Nederland de kop opstak, merkte Wattel dat ze angstig was. Omdat ze doof is, kijkt ze veel naar de mond. Maar wanneer mensen mondkapjes dragen en er geen tolk is, geeft dat problemen.
Voor de hele coronacrisis liepen dove mensen er ook al tegenaan dat medisch personeel weinig ervaring heeft in het communiceren met hen. Eind vorig jaar promoveerde Anika Smeijers op medische hulpverlening aan doven. Medisch personeel weet vaak bijvoorbeeld niet hoe ze een tolk op afstand kunnen regelen. "Ik merkte dat veel doven en slechthorenden die ik ken extra voorzichtig waren, omdat ze wilden voorkomen dat ze in deze omstandigheden in het ziekenhuis belanden."
Wij spraken de dove Roos Wattel over haar zorgen, die alleen maar groter worden als iedereen straks verplicht een mondkapje moet dragen in bijvoorbeeld het openbaar vervoer.
Tekst gaat door onder de video.
200517_DOVEN_CORONA_v2 - NH Nieuws
Wattel zette op haar website een pdf-document met daarin informatie over hoe artsen met dove en slechthorende patiënten kunnen communiceren. Ook zit er een aanwijskaart bij zodat de patiënt kan laten weten wat zij of hij nodig heeft. De kaart ontwikkelde ze samen met Anika Smeijers.
Daarnaast maakte ze samen met haar zus Martine een video waarmee artsen en verpleegkundigen een aantal gebaren kunnen leren:
Tekst gaat door onder de video
De hele video waar je de gebaren in kan leren, vind je hier.
Sinds dinsdagmiddag is de video al bijna 90.000 keer bekeken bekeken. Wattel krijgt veel reacties van dove en slechthorende patiënten die het bericht delen met 'hun' ziekenhuis. Ze kreeg bijvoorbeeld een bericht van de ambulancedienst in Leiderdorp. "Zij hebben de kaart uitgeprint en gelamineerd zodat ze in iedere ambulance hangen." Ook in een heel aantal andere ziekenhuizen is het bericht beland, zoals in Alkmaar, Amsterdam en Groningen.
Er zijn 1,5 miljoen doven en slechthorenden in Nederland. Naar schatting gebruiken 17.000 mensen Nederlandse gebarentaal, inclusief horende mensen. Voor dove en slechthorende mensen is gebarentaal vaak hun moedertaal en Nederlands hun tweede taal. De Nederlandse Gebarentaal is niet erkend door de regering.
Wattel merkt uit reacties dat doven en slechthorenden heel enthousiast zijn over haar initiatief. Het verkleint ook hun angst. Dat geldt ook voor haarzelf. "Ik heb nu zelf ook zoiets van, oké als ik ziek word is dat vervelend, maar dan kan ik tenminste gewoon direct deze pagina aan ze laten zien, en dat voelt wel heel geruststellend. Het 'voorwerk' is gedaan en ik hoef er alleen maar naar te verwijzen. Op de kaart staat nu de belangrijkste info. Het is alleen nog hopen dat het personeel er echt goed naar kijkt en het serieus oppakt."
"Het zou ideaal zijn als er goedgekeurde medische mondkapjes worden ontwikkeld met een venster"
Er zijn mondkapjes met een venstertje erin, maar dit geldt nog niet voor medische mondkapjes. "Het zou ideaal zijn als er goedgekeurde medische mondkapjes worden ontwikkeld met een venster of geheel doorzichtig. Ik denk dat ook horende patiënten dat heel fijn zouden vinden. Iedereen vindt het fijner om het gezicht en mimiek beter te kunnen zien." En daarbij denkt Wattel ook aan ouderen. "Die horen vaak slechter en moeten veel uit het mondbeeld halen." Zo'n doorzichtig mondkapje zou daarvoor ideaal zijn.
In een reactie zegt een woordvoerder van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen tegen NH Nieuws: "Dit is een erg belangrijk signaal van die groep en daar moet serieuze aandacht voor zijn. Je kan iemands lippen niet lezen met een mondkapje op. De handicap wordt daardoor nog moeilijker. Ik kan me voorstellen dat je uitzonderingssituaties krijgt voor deze groep mensen."
Corona in Noord-Holland
📰 Blijf op de hoogte van het laatste nieuws via onze speciale site
📺 Kijk naar de extra uitzending van NH Radio en deel jouw verhaal
✉️ Tip ons met jouw nieuws via het tipformulier