Ga naar Content

Oorlogsverhaal: "Oplettende buurman redt het leven van zijn Joodse buurjongen"

HAARLEM - Door de coronacrisis kunnen de Open Joodse Huizen niet doorgaan. Tijdens het evenement in Haarlem zouden vertellers rond 4 mei in huizen van veelal Joodse families en verzetsstrijders, hun bijzondere en vaak pijnlijke oorlogsgeschiedenis delen. NH Nieuws wil in aanloop naar 4 mei deze tragische en soms heroïsche verhalen toch delen en spreekt met de vertellers. Vandaag het verhaal van twee Joodse families in hetzelfde huis aan de Bisschop Ottostraat in Haarlem.

Peter Zuidweg is gepensioneerd als hij in een krantenartikel leest over zijn oude straat. "Het bracht mij terug naar de tijd die ik doorbracht met mijn vriendje Theo. Samen zagen we, in de jaren '40, een vrachtwagen voor de deur parkeren. Er werden allemaal spullen ingeladen van nummer 29. Dat heeft mij altijd bezig gehouden. Wie woonde daar?"

Alleenstaande moeder
Na onderzoek via internet en archieven komt Zuidweg er achter. "Het was de familie Ketenlapper met vier dochters en later ook een alleenstaande moeder Joël met twee kinderen." Nazi's vermoordden de familie Ketenlapper met kinderen en al. Vergast.
Zuidweg: "Joël meldt zich daarna ook in Amsterdam met haar kinderen. Ze dacht dat ze wel terug zou komen, maar dat gebeurde niet."

Vergast
Toch is er een sprankje hoop. Een oplettende buurman van nummer 31, ene meneer Zweers, reist de kinderen achterna. "Hij vertrouwde het niet en heeft in Amsterdam de kinderen willen ophalen. De dochter wilde bij haar moeder blijven [Moeder en dochter worden later ook vergast door de Nazi's red.]. Toen heeft Zweers de zoon van zeven jaar, Lowietje, opgehaald bij de creche. Het lukte hem om Lowietje wel mee terug te krijgen naar Haarlem en liet hem onderduiken bij hem thuis." 

NSB'er
Het onderduiken duurde niet lang, want Lowietje wilde buitenspelen. "Dat kon niet, want er woonde ook een NSB'er in de Bisschop Ottostraat. Zweers droeg de jongen daarom voor zijn veiligheid over aan het verzet en Lowietje vertrok naar de omgeving van Brabant."

Oplettende buurman
Later ontdekt Zuidweg dat Lowietje de oorlog als enige van de twee families van nummer 29 heeft overleefd. Door een oplettende buurman Zweers. "Ik heb weleens gedacht dat hij ook lid is geweest van het verzet, maar zeker weten doe ik dat niet." Lowietje krijgt later twee dochters. "Waarvan zijn dochter Esther nu in Haarlem woont," aldus Zuidweg.

In de weken tot de bevrijding besteedt NH Nieuws geregeld aandacht aan 75 jaar vrijheid. Deze verhalen zijn mede mogelijk gemaakt door ondersteuning van het Vfonds.