Ga naar Content

Texel 75 jaar terug: Schriele Amsterdammertjes naar Texel

TEXEL - Zo'n 500 ondervoede kinderen uit Amsterdam kwamen op 9 maart 1945 aan op Texel. Hier konden de kinderen het einde van de oorlog afwachten om te ontsnappen aan de honger in de hoofdstad.

Foto: NIOD/Beeldbank WO2

De site 75 jaar Bevrijding van de NOS staat vandaag stil bij deze gebeurtenis met een nieuw nieuwsbericht vanuit toen beschreven. Wij plaatsen het in een bewerkte versie door.

Het was niet de eerste keer dat het Waddeneiland zich inzette voor Amsterdam. Aan het begin van de hongerwinter verscheen er al een schip vol voedingsmiddelen aan de Amsterdamse kade, ingezameld door de eilandbewoners.

Deze keer had NSB-burgemeester De Vries van Texel via aanplakbiljetten opgeroepen Amsterdamse bleekneusjes op te vangen. Het transport werd georganiseerd door de Nederlandse Volksdienst, de sociale hulporganisatie die door de bezetter was opgericht.

'Smulschip'

De kinderen waren naar het eiland gehaald met twee stoomschepen: Marsdiep en Twee Gebroeders. Aan boord mochten ze zich al te goed doen aan tientallen belegde boterhammen en vele bussen vol melk.

"Van een hongerschip werd het een smulschip", zag een meereizend journalist. "Het was tragikomisch om te zien welke aantallen boterhammen er in de hongerige magen verdwenen."

Niet alle kinderen konden het feestmaal binnenhouden, omdat ze thuis alleen korstjes gewend zijn. Ook moest de melk worden aangelengd met water, omdat die anders te vet zouden zijn voor de kinderen.

"Wat een verschil met de blozende, sterke dorpskinderen"

Johannes van der Vlis

Op Texel werden de kinderen op boerenkarren naar Oudeschild gebracht, waar ze door hun pleegouders werden opgevangen. De eilanders schrokken hoe abominabel de kinderen eruitzagen, uitgemergeld en in versleten kleren.

"Menigeen schoten de tranen in de ogen", zei Johannes van der Vlis over de optocht. "Wat een verschil met de blozende, sterke dorpskinderen."

Voor de kinderen waren de gewoonste zaken een ongekende luxe. Een wilde niet in een bed met schone lakens stappen; een andere weigerde een kruik, want "ik word toch niet meer warm." Een jongetje dat het voetbalveld bezocht, begon onmiddellijk sintels op te rapen, omdat men in Amsterdam een dagtaak heeft aan het vinden van dit soort brandbaar materiaal.

Toch zagen de Amsterdamse begeleiders ook dat de kinderen op hun gemak speelden met Texelse leeftijdsgenootjes. "De ouders die hun kinderen naar Texel hebben gestuurd, behoeven zich over hen geen zorgen meer te maken!"

Bron ooggetuige:
- https://www.irenemaas.nl/pages/Verhalen/Vlis/Oorlogsdagboek.htm
- Massale kindertransporten De Courant 14/03/1945
- Met 500 kinderen naar Texel Algemeen Handelsblad 16/03/1945

Lees ook