Het is 75 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd van de Duitse bezetters. Voor het NIOD-fotoproject 'De Tweede Wereldoorlog in foto's' is een selectie gemaakt van de 50 meest aansprekende foto's. De komende weken lichten we op onze website en app dagelijks één van de foto's en het achterliggende verhaal uit.
Bergen, 27 mei 1942
Op 5 maart 1942 wordt een groot deel van de Joodse gemeenschap van Alkmaar gedwongen naar de Jodenwijken in Amsterdam te verhuizen. Zo ook het gezin Drukker van het Luttik Oudorp in Alkmaar - de zakkenhandelaar Abraham 'Bram' Drukker (1895), zijn vrouw Juliette Drukker-Cohen (1890) en hun dochter Marjan Drukker (1929). Zij vinden onderdak in de Uiterwaardenstraat in de Rivierenbuurt.
Op 27 mei 1942 treedt hun vroegere hulp in de huishouding Johanna Schouten uit Bergen in het huwelijk met Gerard Blommestijn. De binding tussen Johanna en de familie Drukker is zo groot dat de familie er alles voor over heeft het huwelijk op te wachten. Onder het voorwendsel een bezoek af te leggen aan een arts in Alkmaar krijgen Bram en dochter Marjan van de Joodse Raad en de politie toestemming naar hun oude woonplaats af te reizen. Zo vertrekken op 27 mei 1942 – twee dagen voordat het reisverbod voor Joden in zou gaan – Bram Drukker en dochter Marjan Drukker met de Jodenster (ingevoerd per 3 mei 1942) op de jassen per trein naar Alkmaar.In Alkmaar nemen zij de stoomtram naar Bergen.
Op de foto poseren vader en dochter te midden van andere kerkgangers voor de Petrus en Pauluskerk aan de Dorpsstraat te Bergen. Het is een van de zeldzame foto’s in dit deel van Noord-Holland van Joden met een Jodenster op de buitenkleding. Voor de kerkdienst heeft de pastoor van de parochie; T.J. van Beers, die het huwelijk zou inzegenen, hen nog gezegd er geen bezwaar tegen te hebben als zij hun ster af zouden leggen. Maar Bram Drukker geeft te kennen dat niet te willen (de ster zat ook vast genaaid). Na de plechtigheid keren vader en dochter terug naar Amsterdam.
Hun leven neemt een dramatische loop. In september 1942 duikt het gezin onder in Utrecht, daarna in Amsterdam, Gelderland, Amsterdam en ten slotte in Warmenhuizen. Op 17 mei 1944 worden zij tijdens de razzia van Warmenhuizen gearresteerd, naar Westerbork overgebracht en in september op transport gesteld naar Theresienstadt en Auschwitz. Begin oktober 1944 zijn Abraham Drukker, Juliette Drukker-Cohen en hun 14-jarige dochter Marjan Drukker daar vermoord.
Over dit project
De Tweede Wereldoorlog in 100 foto's is onderdeel van het project 75 jaar vrijheid. De afgelopen weken heeft het NIOD samen met de verschillende Noord-Hollandse archieven, musea en met hulp van het publiek een selectie gemaakt van de 50 meest aansprekende oorlogsfoto's van onze provincie. Eind maart wordt duidelijk welke 100 foto's de uiteindelijke canon van Nederland zullen vormen.
Op onze themapagina vind je alle eerder gepubliceerde foto's binnen dit project.
In de weken tot de bevrijding besteedt NH Nieuws geregeld aandacht aan 75 jaar vrijheid. Deze verhalen zijn mede mogelijk gemaakt door ondersteuning van het Vfonds.