NOORD-HOLLAND - Het is de hot topic van deze week: vuurwerk en het mogelijke verbod erop. In onze provincie staan gemeenten er verschillend in, maar de meeste burgemeesters hopen vooral dat de beslissing landelijk wordt gemaakt.
In december 2019 deed NH Nieuws al onderzoek naar de standpunten en maatregelen van de 47 gemeenten.
Er waren vóór, tijdens én na de jaarwisseling verschillende incidenten met vuurwerk. Zo zijn Noord-Hollanders mishandeld door afstekers, omdat ze iets aanmerkten op het geknal. Er waren veel branden en hulpverleners die vuurwerkbranden probeerden te blussen werden bekogeld met vuurpijlen.
"Het vuurwerkprobleem is allang geen Randstedelijk probleem meer", aldus Elly Klut van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. "De weerstand tegen het vuurwerk komt overal vandaan. Maar: het geluid is niet helemaal eenstemmig. Er waren ook gemeenten met een gezellige jaarwisseling."
De landelijke politiek buigt zich morgen over een landelijk verbod, maar hoe staan de Noord-Hollandse gemeenten daar tegenover én als dit verbod er toch niet doorheen komt: hoe gewenst is een lokaal vuurwerk verbod? NH Nieuws zocht het voor je uit.
Een verbod, wat houdt dit in?
Dit is nog niet helemaal duidelijk. Er is binnen de Tweede Kamer verdeeldheid over hoe een mogelijk landelijk vuurwerkverbod eruit zal zien. Een optie is een algeheel verbod op consumentenvuurwerk (knal- en siervuurwerk), maar anderen willen alleen een verbod op gevaarlijk vuurwerk.
West-Friesland
De meningen van burgemeesters in West-Friesland zijn verdeeld, al neigt de meerderheid naar de wens voor een landelijk vuurwerkverbod. Óók omdat voor een lokaal verbod de handhaving erg moeilijk is. "Daarvoor ontbreekt de capaciteit simpelweg", zegt burgemeester Eduard van Zuijlen van Enkhuizen tegen NH Nieuws.
Daar sluit de burgemeester van Drechterland zich bij aan. Michiel Pijl: "Ik deel het steeds breder levende gevoel dat de vuurwerktraditie landelijk wel aan herziening toe is, hoe jammer dat ook is.”
Deze regio ervoer de nadelen van vuurwerk: zo werd Andijker Siebe mishandeld toen hij jongens aansprak op het afsteken ervan en ging de historische Ceres-molen in Bovenkarspel in vlammen op (de brand is vermoedelijk ontstaan door vuurwerk, aldus meerdere bronnen).
Maar, zegt burgemeester Ronald Wortelboer van gemeente Stede Broec: vuurwerk is ook traditie. Hij wil zijn handen daarom niet branden aan een lokaal verbod: "Ik begrijp dat mensen emotioneel reageren op vuurwerk, maar er zijn ook inwoners blij met de traditie. Ik vind het passender om deze discussie op landelijk niveau te voeren, niet op regionaal niveau."
Haarlemmermeer e.o.
Het Amstelveense gemeentebestuur wil sowieso al jaren een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen voor particulier gebruik. Zij hoopt dat de Tweede Kamer besluit om de regels op landelijk niveau aan te scherpen. Dat meldt mediapartner RTV Amstelveen.
De VVD in die gemeente pleit zelfs op een algeheel verbod op de verkoop van consumentenvuurwerk. “Het is niet meer te tolereren dat onschuldigen slachtoffer worden van vuurwerk dat door anderen wordt afgestoken,” aldus VVD-fractievoorzitter Kees Noomen.
In de gemeente Haarlemmermeer (onder meer Hoofddorp en Nieuw-Vennep) zijn tijdens de afgelopen jaarwisseling acht vuurwerkvrije zones ingesteld. In een totaalverbod ziet burgemeester Marianne Schuurmans geen heil. Zij denkt dat zo'n totaalverbod lastig te handhaven zal zijn.
In Uithoorn is de discussie over vuurwerk in volle gang. Tijdens de jaarwisseling waren er meerdere branden en werd er vuurwerk gegooid naar brandweermannen en andere hulpverleners. Inwoners gaven al te kennen een buurtwacht te willen.
Tekst loopt door onder de foto
De inwoners van Uithoorn zijn het spuugzat, net als de politiek aldaar. "Het vermoeden is dat kinderen van tien á twaalf jaar in het holst van de nacht rel schoppen. Dat kan niet. We gaan maatregelen bespreken", zei burgemeester Pieter Heiliegers maandag tegen NH Nieuws, vlak voor het spoeddebat. Daar werden verschillende mogelijkheden besproken voor het aanpakken van vuurwerkoverlast. Daaruit is nog niets concreets gekomen.
"Ik ben niet enthousiast over een vuurwerkverbod. Het kan niet zo zijn dat enkelen het plezier de meerderheid verpesten", dat zegt Arthur van Dijk, Commissaris van de Koning in Noord-Holland. Hij spreekt vandaag in zijn nieuwjaarsstoespraak zijn zorgen uit over 'verruwing van de viering van de jaarwisseling'. "Het is duidelijk dat er iets moet gebeuren, want de huidige situatie is niet handhaafbaar." Hij oppert als mogelijkheid om per gemeente centraal vuurwerk te organiseren.
Alkmaar e.o.
De Alkmaarse raad heeft recent een motie aangenomen: zij willen een uitgebreide evaluatie over vuurwerk tijdens de jaarwisseling. Ze schetsen drie scenario's, waaronder een verbod op consumentenvuurwerk tijdens oud en nieuw komend jaar. Óf ze gaan in gesprek met de hulpverleners en experts over het veiliger, aangenamer en milieuvriendelijker maken van de jaarwisseling.
In de binnenstad van Alkmaar geldt al een vuurwerkverbod. Toch kreeg de stad te kampen met veel overlast, met name in de woonwijk Overdie, waar zelfs de Mobiele Eenheid moest worden ingezet om vuurwerkvandalen te stoppen. "Onaanvaardbaar!" Zo bestempelde de lokale politieke de gang van zaken.
Gemeente Castricum liet eind vorig jaar al weten aan NH Nieuws dat ze een lokaal verbod niet zien zitten, maar een landelijk verbod wel.
Amsterdam e.o.
De Amsterdamse raad bespreekt vandaag welke maatregelen zij gaat nemen omtrent vuurwerkoverlast. Volgens Het Parool lijkt een verbod 'niet meer te stoppen'. De jaarwisseling was een heftige in de hoofdstad. Een wijkagent in Amsterdam-West omschreef de situatie daar als 'legaal oorlogje voeren': er was agressie tegen hulpverleners en er zijn dingen vernield.
Het Gooi
Steeds meer Gooise burgemeesters willen een landelijk vuurwerkverbod, met als aanvoerder Pieter Broertjes van Hilversum. "De grens lijkt bereikt", zegt de burgemeester van Gooise Meeren Niek Meijer tegen NH Nieuws. Ze kunnen daarbij rekenen op de steun van burgemeesters Nanning Mol van Laren en Bas-Jan van Bochove van Weesp.
Hilversum was zes jaar geleden een van de eersten met een vuurwerkvrije zone. Pieter Broertjes heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij het liefst ziet dat heel Hilversum vuurwerkvrij wordt. Ook hij wil het liefste een landelijk verbod en als dit niet lukt regionaal. "Lokaal werkt niet. Dan gaan mensen in de gemeente verderop vuurwerk afsteken", aldus een woordvoerder van de gemeente tegen NH Nieuws.
"Ik maak mij sterk dat wij in Nederland een dergelijke innovatieve nieuwjaarshow zouden kunnen maken"
Noordkop
De burgemeester van Den Helder Jeroen Nobel reageert vandaag tegen NH Nieuws: "Landelijk is de oud en nieuw-viering steeds minder een feest. In Den Helder is het relatief rustig geweest. Mijn vraag is of je 'relatief rustig' moet of wil accepteren. Persoonlijk vind ik van niet." Hij denkt dat een gemeentelijk verbod niet werkt, maar er landelijke regels nodig zijn. Hij zou een drone show wel wat vinden. "Ik maak mij sterk dat wij in Nederland een dergelijke innovatieve nieuwjaarshow zouden kunnen maken."
Volgende gemeente Hollands Kroon zitten er meerdere kanten aan een verbod. Zij volgen de landelijke ontwikkelingen met interesse.
Gemeente Schagen kan zich voorstellen dat na alle geweldplegingen, de landelijke overheid een verbod op zwaar knalvuurwerk overweegt, maar vindt niet dat families en gezinnen daar de dupe van moeten worden met hun siervuurwerk. "Met bewustwording bereik je meer dan met een landelijke verbod", aldus burgemeester van de gemeente Marjan van Kampen in december tegen NH Nieuws.
Gemeente Texel was niet bereikbaar voor commentaar, maar uit eerder onderzoek van NH Nieuws bleek dat ze sowieso geen standpunt innemen en het 'niet speelt' in die gemeente.
Haarlem e.o.
De burgemeesters in de regio Haarlem (Haarlem, Zandvoort, Bloemendaal, Heemstede) zouden een landelijk verbod steunen, blijkt uit rondvraag van NH Nieuws. Gemeente Haarlem is al bezig om een lokaal verbod in te stellen.
Zaanstreek-Waterland
De gemeente Zaanstad was vandaag niet bereikbaar voor commentaar, maar heeft wel al diverse vuurwerkvrije zones.
In december liet gemeente Edam-Volendam weten aan NH Nieuws 'geen standpunt' te hebben over een gemeentelijk vuurwerk verbod. Er moet op landelijk niveau worden beslist, aldus een woordvoerder.
IJmond
De burgemeester van Uitgeest gaf halverwege december al te kennen aan NH Nieuws vóór een vuurwerkverbod te zijn. Net als Velsen, maar dit moet wel op landelijk niveau worden geregeld.
De burgemeester van Beverwijk zei het belangrijk te vinden om na te gaan welke effecten een vuurwerkverbod zouden hebben.
Heemskerk zei eerder al tegen NH Nieuws de oproep voor een vuurwerkverbod van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters aan de Tweede Kamer te steunen.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten verwacht weinig weerstand als het landelijke verbod er komt, ondanks dat er ook in Noord-Holland gemeenten zijn die verschillend kijken naar vuurwerk. De VNG vertegenwoordigt alle Nederlandse gemeenten en is daarom terughoudend in het innemen van een standpunt. "Met name omdat wij ook merken dat het geluid niet éénstemmig is: de ene gemeente heeft veel overlast ervaren van vuurwerk; anderen vinden het een mooie traditie die bij hun probleemloos verloopt. Maar ik verwacht de kleine gemeenten, ook in Noord-Holland, wel meegaan met de landelijke beslissing en daar weinig op in zullen brengen."
Morgen komt de ministerraad bijeen. De verwachting is dat het vuurwerkverbod zeker ter sprake komt.