De Afsluitdijk is een icoon van de Nederlandse strijd tegen het water. Maar water is niet alleen de vijand, het is ook een bron van energie. Zo ontwikkelen Youri Wentzel, Maarten Berkhout en Maurits Alberda van het bedrijf SeaQurrent een onderwatervlieger die stroom kan opwekken uit ‘getijdenstroming’, de zogenaamde ‘TidalKite’.
High-tech onderwatervlieger die stroom kan opwekken uit eb en vloed heeft enorme potentie. - NH Nieuws
In 2015 begon het team van SeaQurrent full-time aan de ontwikkeling van de TidelKite. Het was het begin van lange reis. "Het gaat nu goed, we hebben investeerders en mensen beginnen te wennen aan het idee dat je stroom kan opwekken vanuit eb en vloed. Maar dat is allemaal niet vanzelf gegaan", vertelt Youri Wentzel.
"Er beweegt zoveel water, daar zit zoveel energie in. Waarom gebruiken we dat niet?"
Youri Wentzel is al jaren werkzaam in de energiesector, maar het idee voor de TidalKite ontstond eind 2013 vanuit een andere hobby. "Ik ben een zeezeiler. En op zee begon ik me af te vragen waarom we de energie niet gebruiken die hier dagelijks al in overvloed is: die van eb en vloed. Er beweegt zoveel water, daar zit zoveel energie in. Constant. Waarom gebruiken we dat niet?"
In de daaropvolgende jaren vormde zich het idee van de TidalKite: een soort vlieger van zeven meter hoog en twaalf meter lang, die onder water elektriciteit genereert. Het team kreeg technische steun van Eize Stamhuis, hoogleraar stromingsleer aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Ook konden ze de eerste prototypes testen in het Maritiem Research Instituut Nederland.
Sinds juni van dit jaar wordt een groter prototype van de TidalKite getest in het echte water van de Waddenzee. De onderwatervlieger wordt dan vanaf een ponton het water in gehesen. “We leggen de TidalKite dwars op de stroming en deze beweegt dan van rechts naar links. Daardoor ontstaat er een enorme trekkracht en die zetten we om in elektriciteit”, legt Maurits Alberda van SeaQurrent uit.
“Getijdenstroom is altijd beschikbaar"
"Getijdenstroom is altijd beschikbaar. Het hoeft er niet voor te waaien en de zon hoeft niet te schijnen. Het verstoort het landschap niet en is vriendelijk voor de natuur", legt mede-oprichter Maarten Berkhout uit. Een enkele onderwatervlieger kan 700 huishoudens van stroom voorzien. "Dat lijkt misschien niet veel. Maar als je er heel veel plaatst kan je in Nederland al ruim 400.000 huishoudens van constante en duurzame stroom voorzien", aldus Berkhout.
Getijdenstroom of maanstroom, zoals het ook wel eens genoemd wordt, kan een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie. Ook De Nieuwe Afsluitdijk ondersteunt het onderzoek naar de TidalKite. "Deze technologie sluit heel goed aan bij de Nederlandse waterexpertise. Naar de toekomst toe en wereldwijd heeft het een enorme potentie", aldus Tjalling Dijkstra, programmamanager van De Nieuwe Afsluitdijk.
Volgend jaar wordt er een nieuwe proefopstelling van de TidelKite gebouwd in het Borndiep bij Ameland. Deze vlieger zal nog groter zijn dan de huidige en zal geheel zelfstandig onderwater zijn werk doen. Als alles naar verwachting loopt zal het in 2022 de eerste energie leveren aan Ameland.